O obrotach rzeczy - Miron Białoszewski Flashcards
O obrotach rzeczy - Miron Białoszewski
A one krążą
I krążą.
Przebijają nas mgławicami.
Spróbuj schwycić
ciało niebieskie
któreś z tych
zwanych „pod ręką”…
A czyj język
najadł się całym smakiem
Mlecznej Kropli przedmiotu?
A kto wymyślił,
że gwiazdy głupsze
krążą dokoła mądrzejszych?
A kto wymyślił
treść
W utworze tym Białoszewski nawiązał do traktatu astronomicznego Mikołaja Kopernika O obrotach sfer niebieskich (1543 r.). Tytuł sygnalizuje czytelnikowi, że tematem utworu będą problemy uniwersum, próba określenia porządku wszechświata. Świat przedstawiony wiersza to kosmos, w którym różne rzeczy krążą niczym gwiazdy wokół siebie. Podmiot liryczny zdaje się podważać celowość takiego porządku oraz możliwość poznania istoty całego sensu rzeczy, usiłuje dociec, dlaczego jedne gwiazdy muszą obracać się wokół innych. W takiej sytuacji człowiek nie może mieć pewności, że jest centrum całego ruchu wszystkich otacza-jących go rzeczy. On również może być rzeczą obracającą się wokół jakiegoś innego, nawet niekoniecznie znanego mu, centrum. Dlatego też poeta, podważając istnienie „tradycyjnego” porządku, zadaje retoryczne pytania: A czyj język / najadł się całym smakiem / Mlecznej Kropli przedmiotu? / A kto wymyślił / że gwiazdy głupsze / krążą dokoła mądrzejszych?”. Takiej rzeczywistości nie można ogarnąć ani za pomocą zmysłów, ani nawet rozumowo: „A kto wymyślił/gwiazdy głupsze?”.
Problematyka i główne przesłanie
Utwór jest filozoficzną refleksją nad miejscem człowieka we wszechświecie. Czytelnik uzyskuje wiedzę o świecie poprzez rozważenie zadawanych w wierszu pozornie błahych pytań