[Miejmy nadzieję!] - Adam Asnyk Flashcards
Adam Asnyk[Miejmy nadzieję!]
Miejmy nadzieję!… nie tę lichą, marną,
Co rdzeń spróchniały w wątły kwiat ubiera,
Lecz tę niezłomną, która tkwi jak ziarno
Przyszłych poświęceń w duszy bohatera.
Miejmy nadzieję!… nie tę chciwą złudzeń,
Ślepego szczęścia płochą zalotnicę,
Lecz tę, co w grobach czeka dnia przebudzeń,
I przechowuje oręż i przyłbicę.
Miejmy odwagę!… nie tę jednodniową,
Co w rozpaczliwem przedsięwzięciu pryska,
Lecz tę, co wiecznie z podniesioną głową
Nie da się zepchnąć z swego stanowiska.
Miejmy odwagę!… nie tę tchnącą szałem,
Która na oślep leci bez oręża,
Lecz tę, co sama niezdobytym wałem
Przeciwne losy stałością zwycięża.
Miejmy pogardę dla wrzekomej sławy,
I dla bezprawia potęgi zwodniczej,
Lecz się nie strójmy w płaszcz męczeństwa krwawy,
I nie brząkajmy w łańcuch niewolniczy.
Miejmy pogardę dla pychy zwycięskiej,
I przyklaskiwać przemocy nie idźmy!
Ale nie wielbmy poniesionej klęski,
I ze słabości swojej się nie szczyćmy.
Przestańmy własną pieścić się boleścią,
Przestańmy ciągłym lamentem się poić:
Kochać się w skargach jest rzeczą niewieścią,
Mężom przystoi w milczeniu się zbroić…
Lecz nie przestajmy czcić świętości swoje,
I przechowywać ideałów czystość:
Do nas należy dać im moc i zbroję,
By z kraju marzeń przeszły w rzeczywistość.
Antyteza
W literaturze jest to figura stylistyczna polegająca na tym, że autor zestawia dwa przeciwstawne znacze-niowo elementy wypowie-dzi (najczęściej zdania). Stosuje się ją dla uzyska-nia większej ekspresji.
ŚWIATOPOGLĄD POETY
Adam Asnyk często opisywał w swoich utworach zmienność i przemijalność świata, zwracał jednak uwagę na konieczność dążenia do rozwoju, harmonii, doskonałości. Osiągnięcie takiego stanu wymagało jego zdaniem wyzbycia się romantycznych iluzji, szkodliwej narodo wej martyrologii krwawego płaszcza męczeństwa. Poeta zdawał sobie sprawę, że nie jest to zadanie proste i wymaga długotrwałej pracy intelektualnej wielu generacji. Jednocześnie podkreślał wagę duchowego dziedzictwa przeszłości. Rzeczywistość ludzką, jak uważał poe-ta, określa determinizm, mimo to człowiek powinien kierować się w życiu wartościami i wiarą w dobro, dzięki temu właśnie ma szansę na zdobycie wolności, zarówno tej fizycznej, jak i wewnętrznej.
PRECYZJA SŁOWA
Poezja Adama Asnyka ma charakter intelektualny, retoryczny i dyskursywny, co oznacza, że twórca chętniej odwoływał się do umysłu i racjonalnego myślenia swoich odbiorców niz do ich uczuć i wyobraźni. Dbał o to, aby jego wypowiedź liryczna była przejrzysta, zrozumiała I zwięzła. Ważna była dia niego również prostota języka - trafność sformułowań oraz jasność siła przekazu. Poeta unikał nadmiernego okazywania emocji czy zbyt wyszukanego obra zowania poetyckiego. Jego utwory cechują również wyrażne zrytmizowanie, staranne rymy regularna budowa wersyfikacyjna.
GENEZA UTWORU
Pierwsze tomy poezji Adama Asnyka wyróżniała głównie tematyka patriotyczna, rozrachun-kowa, która odwoływała się do wydarzeń związanych z rokiem 1863. Powstanie styczniowe dla twórców drugiej połowy XIX w. stało się doświadczeniem pokoleniowym. Dlatego świa-topogląd poetów i pisarzy tego okresu był ukształtowany przez klęskę powstania i utratę nadziei na odzyskanie wolności. Wiersz Asnyka [Miejmy nadzieję!…], z roku 1871, był próbą przełamania skrajnie pesymistycznych nastrojów polskiego społeczeństwa. Dodatkowo na powstanie utworu wpłynęła trudna sytuacja w Europie. Po kilkuletnim procesie jednoczenia parństw niemieckich i klęsce Francji w wojnie francusko-pruskiej doszło do proklamowania przez Ottona von Bismarcka [fon bismarka) Rzeszy Niemieckiej. Umocnienie się Niemiec nie wpłynęło pozytywnie na nastroje Polaków, a wręcz przeciwnie - utrwaliło poczucie porażki, apatii i bezsilności.
treść
Wiersz jest odezwą, apelem do narodu (anafory: „Miejmy nadzieję!”, „Miejmy od-wagę!”, „Miejmy pogardę”). Wyraża tęsknotę za siłą duchową, odrodzeniem pa-triotyzmu opartego na wierze w odzyskanie wolności.
• Osoba mówiąca apeluje, aby się kierować takimi wartościami, jak: niezłomność, odwaga, rozwaga, moc i duma.
• Nadzieja, odwaga i pogarda dla wrogów stają się bronią w drodze do zwycięstwa, ponieważ tylko tacy ludzie mogą odzyskać wolny kraj (tyrteizm).
• Przeciwieństwem pozytywnych wartości są te zasługujące na pogardę: pogrążanie się w cierpieniu, życie złudzeniami, ulotny zapał, bezprawie, pozorna sława, py-cha, przemoc, słabość, użalanie się
tyrteizm -
wezwanie do ofiar-
nej obrony ojczyzny, a nawet do gotowości oddania za nią życia; nazwa powstała od imienia greckiego poety Tyrtajosa (Tyrteusza), autora pieśni wzywających do walki w imię obowiązku obywatel-skiego
