Hymn do Nirwany - Kazimierz Przerwa-Tetmajer Flashcards
Hymn do Nirwany - Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Z otchłani klęsk i cierpień podnoszę głos do ciebie,
Nirwano
!
Przyjdź twe królestwo jako na ziemi, tak i w niebie
,
Nirwano!
Złemu mnie z szponów wyrwij, bom jest utrapion srodze,
Nirwano!
I niech już więcej w jarzmie
krwawiącym kark nie chodzę,
Nirwano!
Oto mi ludzka podłość kałem w źrenice bryzga,
Nirwano!
Oto się w złości ludzkiej błocie ma stopa ślizga,
Nirwano!
Oto mię wstręt przepełnił, ohyda mię zadusza,
Nirwano!
I w bólach konwulsyjnych
tarza się moja dusza,
Nirwano!
O, przyjdź i dłonie twoje połóż na me źrenice,
Nirwano!
Twym unicestwiającym oddechem pierś niech sycę
,
Nirwano!
żem żył, niech nie pamiętam, ani wiem, że żyć muszę,
Nirwano!
Od myśli i pamięci oderwij moją duszę,
Nirwano!
Od oczu mych odegnaj złe i nikczemne twarze,
Nirwano!
Człowiecze zburz przede mną bożyszcza i ołtarze,
Nirwano!
Niech żywot mię silniejszych, śmierć słabszych nie uciska,
Nirwano!
Niech błędny wzrok rozpaczy przed oczy mi nie błyska,
Nirwano!
Niech otchłań klęsk i cierpień w łonie się twym pogrzebie,
Nirwano!
I przyjdź królestwo twoje na ziemi, jak i w niebie,
Nirwano!
treść
Utwór Tetmajera naśladuje litanię. Adresatem lirycznym jest nirwana. To podstawowe pojęcie pochodzące z filozofii indyjskiej, rozumiane jako stan uniemożliwiający ponowne narodziny (wyzwolenie z cyklu narodzin i śmierci), polegający na nieśmiertelności i najwyż szej szczęśliwości, bądź jako stan dynamiczny, w którym istota - wolna od niewiedzy, namięt ności i uczynków popelnionych w poprzedniej egzystencji działa dla dobra wszystkich żyjących. Podmiot liryczny utworu Tetmajera, zwracając się do Nirwany, woła: I przyjdź królestwo twoje na ziemi, jak i w niebie”, blaga o kres cierpień i męczarni, jakie niesie ze sobą życie wśród ludzkiej podłości. Nirwana jawi się tu jako zbawienie, jako najwyższe bóstwo. Taki rodzaj zwrotu do kogoś lub czegoś, polegający na kończeniu kolejnych wersów tym samym słowem, nosi nazwę epifory
W utworze tym autor nawiązuje do znanego z filozofii Wschodu pojęcia nirwany, które nazywało stan polegający na oderwaniu się od rzeczywistości oraz wyżbyciu się uczuć, pragnień i obaw. Wiersz przy pomina modlitwę - litanię. Podmiot liryczny zwraca się do Nirwany jak do bóstwa, chce bowiem ulżyć cierplącej duszy, uciec od życia i pogrążyć się w niebycie. Nirwana ma przynieść zbolałemu człowiekowi ukojenie. Koncepcja nirwany jako sposobu gwarantującego uwolnienie człowieka od cierpienia pojawia się w filozofii Artura Schopenhauera.
