Monument - Stanisław Baliński Flashcards
Monument - Stanisław Baliński
W ogrodzie moich mistrzów potrzaskano drzewa,
Rozszarpano domostwa, zaciemniono stawy,
Nad pustym brzegiem smutek barytonem śpiewa
Zimną arię klasyczną o ruinach sławy.
Rozszarpano domostwa, zaciemniono stawy,
Ale struny drzew żyją i grają nocami
Zimną arię klasyczną o ruinach sławy,
Uniesionych przez słowa i między gwiazdami.
Ale struny drzew żyją i grają nocami,
Koloru dobywając z fosforycznych palet,
Uniesionych przez słowa i między gwiazdami:
I tak nad ziemią wschodzi historyczny balet.
Koloru dobywając z historycznych palet,
Piszę do mgieł scenariusz, niebu daję rymy –
I tak nad ziemią wschodzi historyczny balet,
Który chcemy dosięgnąć, za którym gonimy.
Piszę do mgieł scenariusz, niebu daję rymy,
Wiatrom nadaję kontur lotnego okrętu,
Który chcemy dosięgnąć, za którym gonimy
Między pustką ogrodu a głębią odmętu.
Wiatrom nadaję kontur lotnego okrętu,
Niech płynie!… Potrzaskane zegnajcie mi drzewa!
Między pustką ogrodu, a głębią odmętu
Czas zapuszcza kurtynę. Mój sen ją rozwiewa.
Niech płynie!… Potrzaskane zegnajcie mi drzewa,
Rozszarpane domostwa, zaciemnione stawy.
Nad pustym brzegiem smutek barytonem śpiewa
Zimną arię klasyczną o ruinach sławy. źródło: https://poezja.org/wz/Stanislaw_Balinski/33280/Monument
POETA ZANURZONY W TRADYCJI
Źródłem inspiracji dla Stanisława Balińskiego - o czym świadczy między innymi skamandrycki rodowód jego poezji - była nie tylko tradycja romantyczna, lecz także klasycyzm wywodzący się z kultury antycznej. Stąd w wierszach poety odnajdziemy wiele tropów kulturowych i topo-sów charakterystycznych dla sztuki klasycznej, greckiej i rzymskiej. U Balińskiego widoczne jest również, typowe dla skamandrytów, oddziaływanie estetyczno-emocjonalne na czy-telnika. Polega ono na tym, aby z jednej strony kształtować gust, styl i erudycję odbiorców poprzez kunsztowną formę językową i wersyfikacyjną utworów, z drugiej zaś - wpływać na emocje czytelników, ich uczucia i wrażliwość.
W KRĘGU MOTYWÓW UNIWERSALNYCH
Wiersz Monument to utwór autotematyczny, w którym Baliński przedstawia koncepcję ar-tysty wpisującego się w tradycję poetycką. Wbrew swoim czasom tworzy monument, który jest być może anachroniczny, nie pasuje do współczesności, ale pełni funkcję przypomnienia dawnych wzorców - pełnych harmonii, piękna, odpowiednich proporcji. Należy zwrócić uwagę na tytuł będący aluzją do motywu exegi monumentum, mającego swe źródło w wierszu Ho-racego zaczynającego się od słów: Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu. Nawiązanie to świadczy o przekonaniu podmiotu lirycznego, że wartość i siła poezji są nieśmiertelne, że twór-czość przeżyje autora i jego epokę, przyczyni się do budowy dorobku kulturowego pokoleń.
