Pióro - Cyprian Kamil Norwid Flashcards
Pióro - Cyprian Kamil Norwid
I wlano w ciebie duszę nie anielską, czarną,
Choć białym włosem strzępisz wybujałą szyję
I wzdrygasz się w prawicy wypalonej skwarną
Posuchą - a za tobą długie żalów chryje
Albo okrągłe zera jak okrągłe grosze
Wtaczają się w rubryki, zaplecione giętko,
Jak zrachowane jaja, kiedy idą w kosze
Ostrożnie i pomału. - Czasem znowu prędko
Nierozerwany promień z ciebie głosek tryska
I znakiem zapytania jak skrzywioną wędką
Łowisz myśl, co opodal ledwo skrzelą błyska…
O, pióro! Tyś mi żaglem anielskiego skrzydła
I czarodziejską zdrojów Mojżeszowych laską,
- Tylko się w tęczowane barwiąc malowidła,
Nie bądź papugą uczuć ani marzeń kraską -
Sokolim prawem wichry pozagarniaj w siebie,
Nie płowiej skwarem słońca i nie ciemniej słotą;
Dzikie i samodzielne, sterujące w niebie,
Do żadnej czapki klamrą nie przykuj się złotą.
Albowiem masz być piórem nie przesiąkłym wodą
Przez bezustanne wichrów i nawałnic wpływy,
Lecz piórem, którym ospę z krwią mięszają młodą
Albo za wartkie strzałom przytwierdzają grzywy.
Gatunek
Wiersz jest artystyczną deklaracją poety. Na przynależność do poezji programowej wskazu-e m.in. motto zaczerpnięte z poematu George’a
Byrona Beppo - mowa w nim o twórcy, który nie zważając na niechętne opinie krytyków, upiera się przy swoich kalamburach
Zadania poezji
Pióro jest tu metaforą twórczości pisarskiej. W ręku autora niemającego nic do powiedzenia może dawać teksty znaczeniowo puste. Tymczasem poezja powinna być żaglem anielskiego skrzydła,
które umożliwia duchowy wzlot, laską Mojże-sza wydobywającą z jałowej skały (rzeczywistości) ożywczą wodę (wartości duchowe). Poezja, zamiast ulegać wichrom i nawałnicom świata, ma służyć zaszczepianiu w odbiorcach moralnej odporności
treść
Utwór podejmuje problem pracy twórczej artysty. Motywem przewodnim staje się tu tytułowe pióro, narzędzie pracy pisarza, poety. Pióro to symbol aktu twórczego, można nim, co prawda, zapisywać rzeczy banalne (praca buchaltera), można również tworzyć arcydzieła. W ręku poety staje się czymś wspaniałym, podmiot liryczny przyrównuje je do anielskiego skrzydła, laski biblijnego Mojżesza. Pióro kojarzy się z cudownością, boskością, artysta ota-cza je czcią, kultem niemalże religijnym. Dla Norwida poezja jest niezwykle ważnym ele-mentem kultury narodowej, twórca ma bowiem za zadanie oddziaływać na ludzi, kształtować w nich wrażliwość i świadomość narodową