Spójrzmy prawdzie w oczy - Stanisław Barańczak Flashcards
Spójrzmy prawdzie w oczy - Stanisław Barańczak
Spójrzmy prawdzie w oczy: w nieobecne
oczy potrąconego przypadkowo
przechodnia z podniesionym kołnierzem; w stężałe
oczy wzniesione ku tablicy z odjazdami
dalekobieżnych pociągów; w krótkowzroczne
oczy wpatrzone z bliska w gazetowy petit;
w oczy pośpiesznie obmywane rankiem
z nieposłusznego snu, pośpiesznie ocierane
za dnia z łez nieposłusznych, pośpiesznie
zakrywane monetami, bo śmierć także jest
nieposłuszna, zbyt śpiesznie gna w ślepy zaułek
oczodołów; więc dajmy z siebie wszystko
na własność tym spojrzeniom, stańmy na wysokości
oczu, jak napis kredą na murze, odważmy sie spojrzeć
prawdzie w te szare oczy, których z nas nie spuszcza,
które są wszędzie, wbite w chodnik pod stopami,
wlepione w afisz i utkwione w chmurach;
a choćby się pod nami nigdy nie ugięły
nogi, to jedno będzie nas umiało rzucić
na kolana.
treść
Utwór zawiera bardzo istotne przesłanie moralne. W życiu należy kierować się prawdą. jednak częste nadużywanie tego pojęcia może doprowadzić do dewaluacji wartości, jakie ze sobą niesie. Potoczne powiedzenie o umiejętności spoglądania komuś (lub czemuś) prosto w oczy jest dla poety pretekstem do zastanowienia się nad szczerością i wiarygodnością czło-wieka. Barańczak dochodzi do wniosku, że ludzie często są zakłamani, fałszywi, najlepiej zaś widać to na płaszczyźnie języka, jakim się porozumiewają. Wiersz powstał w okresie, kiedy rzeczywistość w Polsce uległa skrajnej deformacji, kiedy język przekazu stracił wiarygodność i zaczął służyć do zakłamywania rzeczywistości.