Czyści - Stanisław Grochowiak Flashcards
Czyści - Stanisław Grochowiak
Wolę brzydotę
Jest bliżej krwiobiegu
Słów gdy prześwietlać
Je i udręczać
Ona ukleja najbogatsze formy
Ratuje kopciem
Ściany kostnicowe
W zziębłość posągów
Wkłada zapach mysi
Są bo na świecie ludzie tak wymyci
Że gdy przechodzą
Nawet pies nie warknie
Choć ani święci
Ani są też cisi
Problematyka i główne przesłanie
Utwór można uznać za manifest poetycki - autor ogłasza w nim wybór metody twórczej i pokazuje jej poetycką realizację.
Wiersz porusza problem poety i jego roli. Podmiot liryczny podkreśla, że skoro język przez wieki zdążył się skonwencjonalizować i strywializować, należy go odświeżyć, zwracając uwagę na określenia, których liryka do tej pory unikała, np. kostnica. W zestawieniu z tradycyjnymi elementami tworzą one w wierszu nową jakość, np. posągów […] zapach mysi.
Poeta walczy o prawdę w poezji. Brzydota jest zaś nieodłączną częścią ludzkiego życia: chorób, cier-pienia, śmierci. Szczególnie dużo makabry wprowadził wiek XX, czas totalitaryzmów, wojen i szoku-jących idei, np. czystości rasowej. Unikanie pewnych tematów prowadzi jednak do fałszowania rzeczy-wistości.
Autor ostrzega przed ludźmi uważającymi się za czystych. Są oni dwulicowi i niebezpieczni. To ludzie pozbawieni osobowości, własnych poglądów. Uważają siebie za nieskazitelnych, moralnych, świętych”, więc pouczają innych. Poeta obnaża fałsz takiego myślenia.
