Epitafium - Tadeusz Gajcy Flashcards
Epitafium - Tadeusz Gajcy
Przechodniu, powiedz imię,
a poznamy miejsce
marzenia, które niesie
bezpiecznie i lekko.
Nad nami niebo rośnie
i wspina się w dymie
pozostawiona dalekość.
Były lata nad nami i są.
Ty zabierzesz nieświadomą stopą
pręcik ziemi otulony mgłą,
co nazywa się dla ust tak prosto,
a jest głosem, co zaciska krtań
i wołaniem z samotnego dna.
Nie zapomnisz, bo woda oparzy
wargi pyszne, i zadusi kłos.
Kraj ten mamy w oczach jak ołtarzyk
z gajem dymów świecących jak kość.
Twarz ukryjesz. Biodra matki suche
nie wydadzą ziarna, gdyby po nas
wawrzyn zostać miał mały jak uśmiech
i jak dłoń albo serce — historia.
Taka miłość. Jak kamień przygniata
ręce nasze przebite na przestrzał
ułożone miłośnie na kwiatach
i żelazie bogatym jak wieńcach.
Nie zapomnisz, bo miłość ta
da ci oczy niezwykłe i zmarszczkę,
i zobaczysz się, wolny, pod kaskiem
z bronią naszą w tych spokojnych snach.
treść
Tytuł nawiązuje do krótkich, najczęściej wierszowanych napisów umieszcza-nych na grobach zmarłych, w których wspomina się o ich zasługach i zaletach. Utwór otwiera rozbudowana apostrofa skierowana do przechodnia, którego podmiot liryczny prosi o podanie imienia i wspomnienie dawnych wojennych bohaterów.
Osoba mówiąca wypowiada się w imieniu wojennego pokolenia, które ma świa-domość tragizmu własnego losu młodzi ludzie czują się w obowiązku walczyć i umierać za ojczyznę, przez co tracą najlepsze lata swojego życia. Zostaną po nich tylko historia i wspomnienia zapisane w ludzkiej pamięci.
