Lament - Tadeusz Różewicz Flashcards
Lament - Tadeusz Różewicz
Zwracam się do was kapłani
nauczyciele sędziowe artyści
szewcy lekarze referenci
i do ciebie mój ojcze
Wysłuchajcie mnie
Nie jestem młody
niech was smukłość mego ciała
nie zwodzi
ani tkliwa biel szyi
ani jasność otwartego czoła
ani puch nad słodką wargą
ni śmiech cherubiński
ni krok elastyczny
Nie jestem młody
niech was moja niewinność
nie wzrusza
ani moja czystość
ani moja słabość
kruchość i prostota
mam lat dwadzieścia
jestem mordercą
jestem narzędziem
tak ślepym jak miecz
w dłoni kata
zamordowałem człowieka
i czerwonymi palcami
gładziłem białe piersi kobiet.
Okaleczony nie widziałem
ani nieba ani róży
ptaka gniazda drzewa
świętego Franciszka
Achillesa i Hektora
Przez sześć lat
buchał z nozdrza opar krwi
nie wierzę w przemianę wody w wino
nie wierzę w grzechów odpuszczenie
nie wierzę w ciała zmartwychwastanie źródło: https://poezja.org/wz/Tadeusz_Rozewicz/1193/Lament
MANIFESTACJA ŽALU
Wiersz Lament, podobnie jak Ocalony, pochodzi ze zbioru Niepokój. Tytuł utworu nawiązuje do staropolskiej tradycji utworów lirycznych wyrażających ból i żałobę. W ten sposób autor nadaje wyznaniu podniosły ton. Podobną funkcję pełnią nawiązania biblijne i mitologiczne. Jednocześnie zarówno zastosowane zaprzeczenia, jak i charakterystyczny Różewiczowski język sprawiają, że tekst pozbawiony jest patosu. To typowa dla Różewicza liryka wyznania, w której podmiot liryczny operuje słownictwem konkretnym i dosadnymi obrazami. Ukazuje w ten sposób dramatyczny wymiar swojej egzystencji - wojna sprawiła, że czas młodości zrównał się z czasem śmierci.
Lament (plankt, żal)
Gatunek liryki obejmujący utwory wyrażające żal, ból i skargi na los, nawołujące do wspólnoty w cierpieniu.
LAMENT JAKO OBRAZ KRYZYSU KULTURY I JAKO AKT NIEWIARY
Różewicz ukazał w wierszu obraz końca cywilizacji europejskiej, której fundamentami były kultura antyczna i chrześcijaństwo. Wojna przekreśliła system wartości, do którego się od-woływały. Osoba mówiąca - inaczej niż w wierszu Ocalony - nie szuka nauczyciela i mistrza, tylko przywołuje, bierze na świadków osoby, które można uznać za reprezentantów tamtego dawnego porządku świata. Robi to, by w ich obecności wyznać swą niewiarę w dogmaty zapisane w Składzie apostolskim (Credo).
