HC 8.5 Reumatische aandoeningen en koorts Flashcards
Wat zijn kenmerken de je ziet bij arteriitis temporalis?
Arteriitis temporalis (GCA): Pijn in het hoofd linkerzijde, Kaakclaudicatie: pijn bij kauwen. Kortdurend niks zien: amaurosis fugax. Haarkampijn.
Voorgeschiedenis: Totale heupprothese links en goed gereguleerde hypertensie. RVK: sinds 1 dag hoofdpijn linkerzijde hoofd. Sinds 6 weken koorts tot 38,5. Toename pijn en stijfheid in de schouders en bovenbenen, ochtendstijfheid, enkele uren. 2 kg afgevallen in 3 weken, klachten van algehele malaise. Last van acute unilaterale hoofdpijn, amaurosis fugax aan het linkeroog, kaakclaudicatio (pijn bij het kauwen) en haarkampijn. LO: opgezette drukpijnlijk a. temporalis (links), pulsaties wisselend aanwezig. Schouders abductie beiderzijds pijnlijk en beperkt tot 100 graden, milde klachten aan de polsen.
Wat is de DD die hierbij past?
- Arteriitis temporalis
- Polymyalgia rheumatica
- Maligniteiten ((hematologische) maligniteiten, amyloidosis)
- Neurologische aandoeningen (TIA/CVA, myopathie, spannings- of clusterhoofdpijn)
- Infecties (TBC, endocarditis, (prodromen van) virusziekten)
- Overige systeemziekten/vasculitiden (oa. Takayasu, SLE, RA)
Wat zijn vragen die je stelt bij een auto-immuunziekte?
- UV-intolerantie: zonneallergie met name in mei, dus op die manier onderscheid maken
- Ulcera: oraal, genitaal
- Uveïtis
- Sicca: droge ogen, droge mond
- Huidafwijkingen
- Raynaud: wit -> blauw -> rood (scherpe begrenzing is typisch, pt moet een witte fase hebben)
- Alopecia: kale plek op het hoofd.
Wat is ANION?
AION: anterior ischemic optic neuropathy: verlies mooie ringen: je ziet een witte vlek ontstaan, als teken van ischemie.
Wat is de DD van een grote vaten vasculitis?
- Infectieus: o.a. mycobacteriën/TB, Lues
- Takayasu arteritis: <40 jaar oud, 90% Vrouw, met name Aziatisch. Bij Takayasu arteritis is er meer kans op aneurysmata.
- Idiopathisch geïsoleerde aortitis
- Onderdeel van (systeem)ziekte:
o Cogan syndroom: oogklachten en doofheidsklachten
o Morbus Behcet
o IgG4 ziekte: stapeling hiervan bootst reumatische ziekte na.
o Relapsing polychondritis: met name betrokkenheid van oren en neuspuntje.
Wat is de epidemiologie van grote vaten vasculitis?
- Incidentie: 15/100.000 bij 50-plussers
- Piekincidentie: >80 jaar
- Geslacht:
o Verhouding vrouw : man: 4:1
o Lifetime risico vrouw vs. man: 1% vs. 0,5% - Rokers hebben een 6x verhoogd risico
Wat is de pathofysiologie van grote vaten vasculitis?
Vat is ontstoken en vat wordt dichtgedrukt. Ontsteking aan de binnenkant van het vat.
Wat is de indeling van GCA?
Craniale GCA
- A. temporalis superficialis (frontalis, parietalis)
- A. occipitalis
- A. centralis retinae
- A. cilioretinalis
- A. fascialis, intra-craniaal, enz
Niet-craniaal → Grote vaten vasculitis
- A. aorta
- A. carotis incl. takken (oa a. maxillaris)
- A. subclavia > axillaris > brachialis
- A. iliaca > femoralis > onderbeensvaten
- A. vertebralis
Niet craniale CGA is minder eng dan craniale CGA.
Wat zijn de symptomen die optreden bij Craniale-, niet-Craniale CGA en PMR?
- Craniale CGA symptomen: hoofdpijn, gevoelige/gezwollen a. temporalis, kaakclaudicatio, visusklachten, koorts/gewichtsverlies, PMR klachten, verhoogde ontstekingsparameters.
- Niet craniale CGA symptomen: souffle over extra-craniale bloedvaten, koorts/gewichtsverlies, claudicatio extremiteiten of bloeddruk verschillen, PMR klachten, verhoogde ontstekingsparameters.
- PMR symptomen: koorts/gewichtsverlies, PMR klachten, verhoogde ontstekingsparameters, artritis/RS3PE.
Hoeveel van de mensen met PMR hebben GCA en hoeveel van de mensen met GCA hebben PMR?
15% van de mensen met PMR hebben GCA. En 40-60% van de mensen met GCA hebben PMR.
Wat kun je opmerken bij het lichamelijk onderzoek bij GCA?
- Hoofd/Hals:
o Palpatie a. temporalis
o Haartrekpijn - Cor: Souffles
o Arteriën:
o Souffles
o Pulsaties
o Bloeddruk verschillen - Locomotorius:
o Bewegingsbeperkingen schouders/heupen
o Artritis/tenosynovitis
Wat zie je aan het BSE/CRP bij GCA?
BSE en/of CRP zijn 95% van de gevallen verhoogd bij GCA.
Wat voor beeldvormend onderzoek doe je bij GCA?
Echo
Wat zijn de voordelen en nadelen van echografie bij GCA?
Voordelen:
- Non-invasief en geen straling
- Hoge resolutie
- Direct beschikbaar
- Sensitiviteit 74-79%, hoge specificiteit 81-94%
- Afbeelding a. temporalis, axillaris, subclavia
- Relatief goedkoop
Nadelen:
- < 3-5 dagen na start prednison
- Interpretatie onderzoeker afhankelijk