HC 7.5 Nieuwe behandelmodaliteiten in de oncologie Flashcards
Welke behandelmodaliteiten van kankerbehandelingen kennen we?
- Lokale behandelingen: chirurgie en radiotherapie
- Systemische behandeling: chemo, immunotherapie, radionuclide therapie, targeted therapie.
Wat is targeted therapie?
Targeted therapie: een specifiek enzym wordt geblokkeerd in zijn werking, en dit enzym is belangrijk voor de overleving van de cel.
Wat is hormoontherapie?
Hormoontherapie: richt je op de hormoonreceptor. Zorgt voor blokkade of zorgt ervoor dat oestrogenen niet meer worden gemaakt. Dit is een vorm van targeted therapie.
Wat is radionuclide therapie?
Radionuclide therapie: aan een stofje een radioactief stofje binden. Dit zorgt voor een lokale bestraling, maar je brengt het wel systemisch in.
Wat is chemotherapie?
Chemotherapie: is gericht op DNA schade en werkt op snel delende cellen. Werkt op: tumor, huid, haar, darmen.
Meneer 57 jaar. Iets vermoeid, verder geen klachten. Grote zwelling in de oksel rechts. VG: 2 jaar geleden melanoom op de schouder rechts; gereseceerd. Verder blanco. Welke onderzoeken vraag je aan?
- Bloedonderzoek: ontstekingswaarden, bloedbeeld: leukodifferentiatie, LDH.
- Echo: nader karakteriseren, solide, cyste, biopt maken. Biopt stuur je naar de patholoog, en je stuurt hem naar het microbiologisch lab voor kweek.
Wat is de DD bij een zwelling in de oksel?
- Solide tumor: ook al is het een man, borstkanker staat in je DD
- Infectie: EBV, CMV, HIV, TBC
- Hematologische maligniteit
Over welke organen kun je geen uitspraken doen bij een PET-CT scan?
Hersenen, hart, blaas kun je geen uitspraken over doen bij een PET-CT scan.
In het biopt zie je een metastase van een melanoom. Wat nu?
Immunotherapie. Checkpoint remmers: CTLA-4, PD-1.
Wat was vroeger de 5-jaars overleving van stadium IV melanoom?
15%. Bij uitgezaaid melanoom werkte palliatieve chemotherapie niet goed.
Wat is de kans dat deze patiënt met een uitgezaaid melanoom over 5 jaar nog in leven is?
50%. Bij combinatie immunotherapie: CTLA-4 + PD-1. Na 10 jaar is dit ook 50%.
Krijgen deze mensen na 10 jaar nog steeds de behandeling met immunotherapie?
Max 2 jaar krijgen mensen immunotherapie, gemiddeld nog geen 1 jaar.
Hoe werkt immunotherapie?
Hypothese: immuunsurveillance: lichaam is op zoek naar vreemde cellen, maar de kanker kan toch doorgroeien, immuunevation het ontwijken van het immuunsysteem. Dus je moet het immuunsysteem weer aanzetten. Checkpoints houden T-cells geïnactiveerd. Checkpoint inhibitors: remmen het effect van de checkpoints. Dus de lymfocyten worden uit hun geïnactiveerde status gehaald. Twee grote groepen: CTLA-4 (grijpen aan in de lymfeklieren), PD-1 (zit op de kankercel). Anti-CTLA4: tussen APC en T-cel, deze komt nu continu aan te staan, dus de lymfocyten in de lymfeklieren blijven aanstaan. Anti-PD-1/anti-PD-L1: zit bij de kankercel. De combinatietherapie is het meest effectief. Maar het meest toxisch.
Wat kun je zeggen over de responskans en de responsduur bij het geven van immunotherapie?
- Niet bij iedereen werkt het.
- Als het werkt, dan heb je hele grote overall survival/progressie vrije survival
o Staart van de curve: als je het al zo lang overleeft zonder progressie, is de kans heel klein dat het terugkomt.
o Is er dan genezing?
Wat kunnen bijwerkingen zijn van immunotherapie?
Steriele ontstekingen.
Welk type immunotherapie geeft de meeste bijwerkingen?
Ipilimumab (CTLA-4) geeft de meeste graad 3 bijwerkingen 20-30%. Nivolimab 15-20%. Combinatie 50-60% van de mensen met graad 3 bijwerkingen.
