HC 7.13 De patiënt met rugpijn/botpijn Flashcards
Hoeveel (nieuwe) patiënten met acute rugpijn ziet een huisarts per jaar (praktijk 2000pt)? Hoeveel procent daarvan kent een aantoonbaar substraat?
80-100, 5%
Welke oorzaken van rugpijn / botpijn willen we als huisarts niet missen?
Ernstige oorzaken van rugpijn
- Aneurysma aorta, dissectie
- Maligniteit
- Infectie (spondylodiscitis, epiduraal abces)
- Wervelfractuur (osteoporose)
- Axiale spondylartritis (RA/Bechterew)
- Spinaal/epiduraal hematoom: na bijv. lumbaalpunctie of epiduraal punctie (wel een zeer zeldzame complicatie)
- Hernia (HNP) / spondyloartrose
In welke medicatie ben je geïnteresseerd bij iemand met lage rugpijn?
Medicatie: geïnteresseerd in prednison, omdat het kan leiden tot osteoporose. En ook in bloedverdunners bij een spinaal/epiduraal hematoom.
Wat zijn de alarmsymptomen van rugpijn?
- nachtelijke rugpijn (alarmsymptoom voor maligne pijn)
- progressieve rugpijn
- nieuwe lokale rugpijn (past bij fractuur of spondylodiscitis)
- druk-/kloppijn over de wervelkolom
- een matige conditie (denk aan onderliggende aandoeningen)
- UITVAL!
Anamnese
- VG: COPD Gold 2, roker
- Medicatie: puffers, geregeld prednison stootkuren
- Sinds 2d acute toename
- Continu pijn
- Nachtelijke pijn
- Geen urine/fecale incontinentie
- Geen neurologische klachten
- Geen koorts, geen gewichtsverlies
Lichamelijk onderzoek
- Magere man
- Kloppijn onderrug
- Asdrukpijn: op het hoofd duwen dan doet de wervelkolom pijn
- Geen neurologie
- Lasegue negatief
Wat is het vervolgbeleid van de huisarts bij de volgende anamnese en LO?
In de praktijk vraagt de huisarts een X-LWK aan en verwijst naar een internist.
Worden inzakkingsfracturen op basis van osteoporose geopereerd?
Inzakkingsfracturen op basis van osteoporose worden niet vaak geopereerd. Mensen krijgen meestal pijnstilling en behandeling voor de osteoporose.
Wat nu ga je doen met deze patiënt? Hij heeft compressiefracturen lumbaal.
Bisfosfonaten, pijnstilling, vitamine D suppletie, Ca suppletie.
57 jarige man. Tijdens je dienst als huisarts zie je een 57-jarige man die komt omwille van progressieve rugklachten. Bij navraag bestaan deze al meerdere weken, maar is dit sinds een dag of 2 niet meer houdbaar.
- Verminderde kracht in de benen
- Moeite urine op te houden
- Doof gevoel in voeten
DD wat is de meest waarschijnlijke top 3 passend bij de patiënt?
- Maligniteit
- Wervelfractuur
- HNP
Spondylartritis en spondylodiscitis geeft meestal geen compressie van de zenuwen. Het zijn allebei ontstekingen. Bij HNP zit de hernia meestal aan de zijkant hierdoor krijg je een zenuwwortel probleem. Hierdoor krijg je meestal maar last in een bepaald dermatoom. En geen klachten aan beiden voeten.
Wat doen voor onderzoek gaan we doen bij deze patiënt?
<24 uur MRI, dus snel verwijzen naar de neuroloog.
Wat is het verschil tussen spinale epidurale en leptomeningeale metastasen?
Spinale Epidurale (SEM): deze duwen op het myelum vs leptomenigeale metastase (LM): in het myelum zitten er metastasen. Bij solide tumoren is het 9 van de 10 keer spinale epidurale metastasen, die deze klachten geven (verminderde kracht, moeite urine op te houden, doof gevoel in de voeten).
Hoe groot is de kans dat iemand bij een bekende kanker een MESMC heeft? Op basis van de klachten waarmee iemand zich presenteerd.
- alleen rugpijn: kans op MESMC ongeveer 3-10%,
- bij uitstralende radiculaire pijn 20-30%
- bij (motorische en/of sensibele) radiculaire uitval 40-50%
- Dubbelzijdige radiculaire pijn en/of uitval wijst op uitgebreide epidurale uitbreiding met een grotere kans op MESMC. (heel verdacht)
- Myelopathie/dwarslesie: 60-70% kans MESMC
MESMC = metastatic epidurale spinale myelum/cauda compressie
Hoe snel moet je een MRI doen bij verdenking op wervelmetastasen?
- binnen 2 weken bij alleen lokale rugpijn.
- binnen 1 week bij eenzijdige radiculaire pijn.
- binnen 48 uur bij eenzijdige radiculaire uitval die over meer dan 7 dagen ontstaan en progressief is.
- binnen 24 uur bij eenzijdige radiculaire uitval die binnen 7 dagen ontstaan en progressief is.
- zo spoedig mogelijk, maar in elk geval binnen 12 uur, bij klinische verdenking op MESMC: dubbelzijdige uitval met urine incontinentie.
Welke diagnose wordt het vaakst gesteld bij nieuwe botmetastasen?
Long, mamma, prostaatcarcinoom
Hoe gaan we verder bij patiënt met bothaarden op de MRI? Waarom maken we geen botscan?
(PET) CT thorax/abdomen/bekken: zoeken naar de primaire tumor, biopt nemen van wervelafwijkingen. Met de botscan: kleuren niet alle typen tumoren aan, omdat ze dan niet het radioactieve stofje opnemen.
Waarom starten we geen steroïden bij iemand met verdenking op wervelmetastasen?
Omdat je dan geen diagnose meer kan stellen van een eventuele hematologische maligniteit. Omdat steroïden dit maskeren. Dus eerst een biopt voordat je steroïden gaat starten.
