HC 7.14 Analyse lymfadenopathie

Question 1

Wat is de definitie van lymfadenopathie?

Answer 1

Abnormale klier in grootte, consistentie, aantal, mobiliteit, lokalisatie.
- >1 cm, vast (solide metastasen), los (infectie, lymfoom), pijn (infectie), hard (bij solide maligniteit), rubber (CLL), glad of ruw, flunctueert dan duidt het op een abces.

Question 2

Hoe veel lymfeklieren heeft een mens ongeveer?

Answer 2

600

Question 3

Wat is de pathofysiologie achter een vergrote lymfeklier?

Answer 3

• Reactie op ontstekingen in hun drainagegebied. Je ziet een toename van lymfocyten en macrofagen als reactie op een antigeen.
• Maligne lymfocyten/macrofagen: lymfoom of chronische leukemie (met name CLL).
• Maligne cellen (invasie): metastasen van solide tumoren.

Question 4

Wat is de epidemiologie van een vergrote lymfeklier?

Answer 4

1 op de 3 verwezen patiënten krijgt een biopt. Bij 1/3 hiervan wordt een maligniteit aangetoond. 1.1% van de oorspronkelijke groep.

Question 5

Casus 57 jarige mevrouw de Jong komt op het spreekuur bij de huisarts in verband met een opgemerkte lymfeklier links in de hals.
Welke vragen willen jullie haar stellen?

Answer 5

Beloop, duur, groeisnelheid, pijn, voorgeschiedenis: maligniteit/auto-immuunziekten, medicatie, intoxicaties, reizen, huisdieren, ontstekingen, B-symptomen, jeuk (bij hodgkin lymfoom: jeuk na alcohol en jeuk na onder de douche hebben gestaan), bevolkingsonderzoeken.

Question 6

Wat zijn de B-symptomen?

Answer 6

• Onverklaarbare koorts: pel ebsteinkoorts: typische koorts bij hodgkin; tussenpozen van enkele dagen
• Onbedoeld gewichtsverlies (> 10% in afgelopen 6 maanden)
• Nachtzweten: goed uitvragen: drijfnat wakker worden.

Question 7

Wat is de relatie tussen leeftijd en lymfadenopathie?

Answer 7

Jongeren: 0.4% maligne oorzaak, ouder dan 40 jaar 4% maligniteit als oorzaak.

Question 8

Wat moet je uitvragen in de anamnese bij een lymfadenopathie?

Answer 8

1. Lokaal: infectie (in dezelfde regio), maligniteit (zwelling/afwijkingen)
2. Bijkomende klachten: b-symptomen en vermoeidheid
3. Epidemiologie: reizen, seksueel, leeftijd
4. Medicatie
5. Duur/beloop: indien enkele weken bestaand zonder duidelijke oorzaak dan is aanvullend onderzoek geïndiceerd.
6. Ontstaan: dieren / beten / wondjes

Question 9

Waar let je (extra) op bij het lichamelijk onderzoek?

Answer 9

Vitale parameters (koorts, gewicht), (nog meer) gezwollen lymfeklieren, consistentie klier, mobiliteit klier, pijn?, grootte klier, roodheid rondom, wondjes in hetzelfde gebied? onderzoek van mamma/testis, cor/pulmones/abdomen.

Question 10

Kun je klieren voelen bij pasgeborenen en bij jonge kinderen?

Answer 10

• Pasgeborenen: Niet voelbaar
• Jonge kinderen: Cervicaal, axillair, inguinale benigne klieren zijn palpabel
  Palpabel is meestal > 1 cm.

Question 11

Wat is het gevolg van vergrote supraclaviculaire klieren?

Answer 11

Als supraclaviculaire lymfeklieren vergroot zijn, neemt de kans op een ernstige aandoening toe

Question 12

Wat is de Virchow klier en wat is het Troisier sign?

Answer 12

• Virchow klier: links supraclaviculair
• Troisier sign: vergrootte klier (vergroting van virchow klier)
  Afvloed van alle lymfebanen komt uit links supraclaviculair: ductus thoracicus. Als die vergroot is dan is het meestal foute boel. Testis, pancreas, en andere carcinomen metastaseren hierheen.

Question 13

Hoe werkt de RECIST criteria?

Answer 13

Scan wordt beoordeeld met de RECIST criteria: langste maat in lengte en breedte. Uitgangsscan. Je kiest een aantal klieren die je gaat beoordelen. Bij nieuwe klieren of metastasen is er altijd sprake van progressie.

Question 14

Welke diagnoses komen in je op bij de combinatie van lymfadenopathie en hepatosplenomegalie?

Answer 14

CLL, SLL (zit alleen in je klieren en niet in je bloed lijkt op CLL), ALL, AML.

Question 15

Waarom zijn je lever en milt vergroot?

Answer 15

Kan door infecties, maar bij kanker zie je dat je lever en je milt bloedcellen aan gaan maken, bij bezetting van het beenmerg: extramedullaire hematopoeiese.

Question 16

Welke diagnose past bij welke consistentie van lymfeklieren?

Answer 16

• Weke / Zachte klier: Meestal benigne
• Vaste klier
  o Groter risico op metastase (LR+: 3,2 (95%-BI: 2,4-4,3)
  o Groter risico op ziekte van Hodgkin
  o Groter risico op granulomateuze ontsteking
• ‘Rubber achtige klier’ – zeer lastig onderscheid: Maligne Lymfoom / Chronische Leukemie

Question 17

• Goede vitale parameters
• Gewicht: 3 kg gewichtsverlies i.v.m. 5 jaar geleden
• Klier in de hals voelt vast aan en slecht mobiel, ook 2 axillaire klieren vergroot
• Vergrootte lever en pijn bij palpatie
  Wat voor laboratoriumonderzoek vraag je aan en waarom? Is er ook indicatie voor het inzetten van tumormarkers?

Answer 17

Lab: LDH, Nierfunctie, leverfunctie, EBV/CMV/HIV/toxoplasmose/TBC, bloedbeeld met leukodiff en eventueel een CRP-waarde of de BSE. Geen indicatie voor tumormarkers. Die bepaal je alleen als er een maligniteit is gevonden en kan je dan gebruiken voor eventuele follow-up.

Question 18

• Goede vitale parameters
• Gewicht: 3 kg gewichtsverlies i.v.m. 5 jaar geleden
• Klier in de hals voelt vast aan en slecht mobiel, ook 2 axillaire klieren vergroot
• Vergrootte lever en pijn bij palpatie
  Welke beeldvorming vraag je aan en waarom?

Answer 18

• Echo (klier): aantal, omvang, consistentie, vorm, vascularisatie en lokalisatie
  o Ziet de radioloog een afwijkende klier dan kan je een punctie of biopt nemen. Soms resectie nodig na verkeerd prikken. Zit ook nog gezond weefsel meestal in de lymfeklier.
• Echo (abdomen): abdominale lymfadenopathie, hepatosplenomegalie
• X-thorax: longweefsel, pleura, mediastinale of hilaire lymfadenopathie.
• Mammografie: axillaire lymfadenopathie bij vrouwen, in tweede lijn vaak i.c.m. (PET) CT-scan.
  Op indicatie beenmergpunctie: 5% van de mensen met hodgkin lymfoom heeft beenmerg betrokkenheid. Sterk geassocieerd met gevorderd stadium ziekteactiviteit, met FDG-PET/CT-scan is waarde van het beenmergbiopt afgenomen.

Question 19

In welke klier nemen we het liefst pathologie af?

Answer 19

Pathologie: de grootste, meest verdachte en makkelijkst bereikbare klier. Ga als je een PET hebt altijd voor de gene die het meest aankleurt.

Question 20

Wat heeft de voorkeur cytologie en histologie?

Answer 20

• Histologie: vanwege sample error en je krijgt een nette structuur.
• Bij verdenking hematologische maligniteit bij voorkeur excisie biopt.