6.4 Leczenie dyslipidemii Flashcards

1
Q

Grupy leków obniżających stężenie lipidów w surowicy

A
  • statyny
  • żywice wiążące kwasy żółciowe
  • fibraty
  • inne leki
  • leki eksperymentalne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Działania niepożądane eksperymentalnych leków hamujących późne etapy syntezy cholesterolu

A
  • zaćma

* akumulacja substratów w tkankach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Statyny - mechanizm działania

A

• hamowanie reduktazy HMG-CoA → hamowanie syntezy cholesterolu → spadek stężenia cholesterolu w hepatocytach → wzrost ekspresji receptora dla LDL → usuwanie LDL z krwi
• HMG-CoA jest:
∙ rozpuszczalny w wodzie
∙ używany w innych szlakach metabolicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Statyny - mechanizm działania plejotropowego

A
  • hamowanie syntezy rodników izoprenylowych → hamowanie prenylacji białek wewnątrzkomórkowych
  • hamowanie czynnika prozapalnego NF-κB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Statyny - efekty działania

A
  • ↓LDL
  • przeciwdziałanie dysfunkcji śródbłonka
  • hamowanie procesów zapalnych w naczyniach
  • stabilizacja blaszki miażdżycowej
  • cofanie się zmian miażdżycowych
  • stymulacja krążących komórek progenitorowych śródbłonka
  • neowaskularyzacja niedokrwionych tkanek
  • osłabienie krzepnięcia, wzrost fibrynolizy
  • immunosupresja
  • przeciwdziałanie osteoporozie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Statyny - działania niepożądane

A
  • miopatie
  • rabdomioliza
  • uszkodzenie wątroby
  • obrzęki naczynioruchowe
  • nie podawać w ciązy!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Lowastatyna

A
  • naturalna statyna, prolek

* metabolizowana przez CYP3A4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Symwastatyna

A
  • naturalna statyna, prolek
  • metabolizowana przez CYP3A4
  • słynna z badania 4S, które udowodniło korzystne działanie statyn w chorobie niedokrwiennej serca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Statyny podawane w postaci nieaktywnych laktonów - przedstawiciele

A
  • lowastatyna

* symwastatyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Prawastatyna

A
  • naturalna statyna

* NIE jest metabolizowana przez CYP2C9

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Fluwastatyna

A
  • syntetyczna statyna

* metabolizowana przez CYP2C9

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Atorwastatyna

A
  • syntetyczna statyna
  • metabolizowana przez CYP3A4
  • ma długi okres półtrwania (14h)
  • hamuje NF-κB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Rozuwastatyna

A
  • syntetyczna statyna
  • zawiera siarkę
  • metabolizowana przez CYP2C9
  • ma długi okres półtrwania (19h)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Pitawastatyna

A
  • syntetyczna statyna
  • metabolizowana przez CYP2C9
  • okres półtrwania: 9h
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Żywice wiążące kwasy żółciowe - przedstawiciele

A
  • cholestyramina
  • kolestypol
  • kolesewelam
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Żywice wiążące kwasy żółciowe - mechanizm działania

A
  • hamowanie wchłaniania jelitowego kwasów żółciowych → spadek stężenia cholesterolu w hepatocytach → wzrost ekspresji receptora dla LDL → usuwanie LDL z krwi
  • u niektórych osób wzrost syntezy VLDL → wzrost stężenia TG we krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Żywice wiążące kwasy żółciowe - działania niepożądane

A
  • nudności
  • wzdęcia
  • zaparcia
  • biegunka
  • zaburzenia wchłaniania witamin ADEK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Kolesewelam

A
  • syntetyczny, rozpuszczalny błonnik

* należy do grupy żywic wiążących kwasy żółciowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Fibraty - mechanizm działania

A
  • aktywacja lipazy lipoproteinowej → stymulacja hydrolizy chylomikronów
  • aktywacja jądrowego receptora PPAR-α → stymulacja oksydacji kwasów tłuszczowych
20
Q

Fibraty - efekty działania

A
  • ↓TG (znaczny)
  • ↓VLDL (znaczny)
  • ↓LDL (umiarkowany)
  • ↑HDL (niewielki)
21
Q

Fibraty - działania niepożądane

A
  • rabdomioliza

* zaburzenia żołądkowo-jelitowe

22
Q

Inne leki obniżające stężenie lipidów w surowicy - przedstawiciele

A
  • ezetymib
  • kwas nikotynowy
  • acypimoks
  • probukol
23
Q

Ezetymib

A
  • lek bezpośrednio hamujący wchłanianie cholesterolu pokarmowego i żółciowego
  • działa na białko NPC1L1 w enterocytach
  • zmniejsza stężenie cholesterolu w surowicy
24
Q

Ezetymib - działania niepożądane

A
  • bóle głowy

* zaburzenia żołądkowo-jelitowe

25
Q

Kwas nikotynowy

A
  • inne nazwy: niacyna, witamina B₃, witamina PP

* efekty działania: ↓TG, ↓VLDL, ↓LDL, ↑HDL

26
Q

Kwas nikotynowy - mechanizm działania

A
  • hamowanie wątrobowej produkcji TG
  • hamowanie wydzielania VLDL → wtórny spadek stężenia LDL i wzrost stężenia HDL
  • stymulacja receptora PPAR-γ w makrofagach → zwiększanie wychwytu cholesterolu na obwodzie
  • zmniejszenie stężenia cAMP w komórkach → zmniejszenie uwalniania wolnych kwasów tłuszczowych
27
Q

Kwas nikotynowy - działania niepożądane

A
  • napadowe czerwienienie twarzy
  • kołatanie serca
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
28
Q

Laropiprant

A
  • antagonista receptora dla PGD₂
  • podawany łącznie z kwasem nikotynowym
  • łagodzi objawy naczyniorozkurczowego działania kwasu nikotynowego
29
Q

Acypimoks

A
  • pochodna kwasu nikotynowego
  • stosowana w mniejszych dawkach
  • wywołuje znacznie mniej skutków ubocznych
30
Q

Probukol

A
  • lek obniżający stężenie LDL i HDL

* niejasny mechanizm działania

31
Q

Eksperymentalne leki obniżające stężenie lipidów w surowicy - przedstawiciele

A
  • anacetrapib, dalcetrapib, ewacetrapib
  • induktory apolipoproteiny A-I
  • mimetyki apolipoproteiny A-I Milano
32
Q

Anacetrapib, dalcetrapib, ewacetrapib

A
  • leki w trakcie badań
  • inhibitory białka przenoszącego estry cholesterolu - CETP
  • efekt działania: ↑HDL
33
Q

Induktory apolipoproteiny A-I

A
  • leki w trakcie badań

* powodują wzrost wątrobowej syntezy HDL

34
Q

Mimetyki apolipoproteiny A-I Milano

A
  • leki w trakcie badań
  • zapobiegają rozwojowi zmian miażdżycowych
  • zmniejszają istniejące zmiany miażdżycowe
35
Q

Fibraty - przedstawiciele

A
  • klofibrat
  • bezafibrat
  • cyprofibrat
  • gemfibrozyl - duże ryzyko interakcji ze statynami
  • fenofibrat - mniej interakcji ze statynami
36
Q

Kwasy tłuszczowe omega-3 - przedstawiciele

A
  • kwas eikozapentaenowy (EPA)

* kwas dokozaheksaenowy (DHA)

37
Q

Kwasy tłuszczowe omega-3 - działanie

A
  • zmniejszają wydzielanie ApoB
  • tworznie prostanoidów o innych właściwościach
  • przeciwarytmiczne
  • przeciwpłytkowe
  • zmniejszają VLDL i TG
38
Q

Ewolokumab, Alirokumab

A
  • przeciwciało przeciw PCSK9
  • zmniejsza LDL
  • NPŻ: wzrost AlAT, AspAT, kinazy kreatynowej, ból głowy, kończyn
39
Q

Lomitapid

A
  • inhibitor MTTP
  • leczenie dziedzicznej homozygotycznej hipercholesterolemii
  • NPŻ: dusznica bolesna, palpitacja serca, hepatotoksyczność, Ż-J, zmęczenie, ból głowy
40
Q

Mipomersen

A
  • hamuje syntezę ApoB-100
  • leczenie dziedzicznej homozygotycznej hipercholesterolemii
  • NPŻ: zesp grypopodobny, ból głowy, hepatotoksyczny
41
Q

Eprotirom, sobetirom

A
  • mimetyki hormonów tarczycy

* selektywne wątrobowo

42
Q

Warespladib, darapladib

A
  • inhinitory fosfolipazy A2 związanej z lipoproteinami
  • zwiekszają efekt plejotropowy statyn
  • stabilizują blaszkę miażdżycową
43
Q

Apabetalon

A
  • inhibitor bromodomeny BRD4
  • zwiększa HDL i ApoA-I
  • zmniejsza częstość niepożądanych zdarzeń sercowych
44
Q

Wolanesorsen

A
  • inhibitor syntezy apoc-III

* obniża stężenie triglicerydów i podwyższa HDL

45
Q

Pemafibrat

A
  • modulator PPAR-alfa

* ma zalety agonistów, ale nie powoduje miopatii

46
Q

2-hydroksypropylo-beta-cyklodekstryna

A
  • zmniejsza wielkość blaszki miażdżycowej i zawartość cholesterolu
  • obniża stężenie cytokin prozapalnych