5.21 Leki moczopędne Flashcards
Choroby układu moczowego, w których podaje się leki moczopędne
- niewydolność nerek
- zespół nerczycowy
- kamica moczowa
Choroby układu sercowo-naczyniowego, w których podaje się leki moczopędne
- zastoinowa niewydolność serca
- nadciśnienie tętnicze
- kardiogenny obrzęk płuc
Zaburzenia hormonalne, w których podaje się leki moczopędne
• hiperaldosteronizm
Zaburzenia elektrolitowe, w których podaje się leki moczopędne
- hiperkalcemia
- hiperkaliemia
- hipokaliemia
Inne schorzenia, w których podaje się leki moczopędne
- obrzęk mózgu
- marskość wątroby
- moczówka prosta
- jaskra
- choroba wysokościowa
- niektóre przypadki padaczki
Główne klasy leków moczopędnych
- diuretyki osmotyczne
- inhibitory anhydrazy węglanowej
- diuretyki tiazydowe i tiazydopodobne
- diuretyki pętlowe
- diuretyki oszczędzające potas
- peptydy natriuretyczne
- antagoniści receptora wazopresynowego
- antagoniści receptora adenozynowego
Diuretyki osmotyczne - mechanizm działania
- bezpośrednio: ładunek osmotyczny leku zatrzymuje wodę w moczu
- pośrednio: rozcieńczenie moczu powoduje wzrost natriurezy
- w oku: pod wpływem ładunku osmotycznego leku płyn wodnisty przechodzi do krwiobiegu
Diuretyki osmotyczne - zastosowanie
- obrzęk mózgu
- jaskra
- ostra niewydolność nerek
- osłonowo przy chemioterapii lekami nefrotoksycznymi (np cisplatyna)
Diuretyki osmotyczne - przedstawiciele
- glicerol
* mannitol
Glicerol
- diuretyk osmotyczny
- podawany doustnie
- stosowany w ostrych atakach jaskry
Mannitol
- diuretyk osmotyczny
- podawany dożylnie
- stosowany w atakach jaskry i w obrzęku mózgu
- w niewydolności nerek (w fazie skąpomoczu) otwiera kanaliki nerkowe
- stosowany osłonowo w chemioterapii przeciwnowotworowej
Diuretyki osmotyczne - działania niepożądane
- niewydolność serca
- zastój w krążeniu płucnym
- obrzęki obwodowe
Inhibitory anhydrazy węglanowej - mechanizm działania
- akumulacja wodorowęglanów w moczu → wzrost ładunku osmotycznego → zatrzymanie wody w moczu
- dodatkowo: alkalizacja moczu, kwasica metaboliczna
- w oku: zahamowanie wydzielania chlorku sodu do płynu wodnistego
- działają w kanaliku proksymalnym nefronu
Istotne izoformy anhydrazy węglanowej
- II - w cytozolu komórek kanalika bliższego
* IV - na powierzchni komórek kanalika bliższego
Inhibitory anhydrazy węglanowej - zastosowanie
- padaczka
- jaskra
- choroba wysokościowa
- dna moczanowa
Inhibitory anhydrazy węglanowej - przedstawiciele
- acetazolamid
* dorzolamid
Acetazolamid
- inhibitor anhydrazy węglanowej
- podawany doustnie
- stosowany w chorobie wysokościowej i w padaczce typu petit mal
- obniża ciśnienie CSF
Dorzolamid
- inhibitor anhydrazy węglanowej
- podawany w kroplach do oczu
- stosowany w zapobieganiu i leczeniu jaskry
Inhibitory anhydrazy węglanowej - działania niepożądane
- kwasica metaboliczna
- hiperglikemia
- zaburzenia elektrolitowe
- senność, dezorientacja, zaburzenia słuchu
- krople - miejscowe podrażnienie
Diuretyki tiazydowe - mechanizm działania
- kompetytywne blokowanie kotransportera Na-Cl → hamowanie resorpcji Na⁺ w kanaliku dystalnym → zatrzymanie wody w moczu
- zmniejszenie objętości krążącego osocza → wzrost wchłaniania w kanaliku proksymalnym → spadek diurezy w moczówce prostej nefrogennej, paradoksalne zwiększanie resorpcji Ca²⁺ z moczu
- leki tiazydopodobne różnią się budową, ale mechanizm działania jest ten sam
Diuretyki tiazydowe - zastosowanie
- nadciśnienie tętnicze
- kamica moczowa
- moczówka prosta
- obrzęki płucne i obwodowe
- przewlekła niewydolność nerek
Diuretyki tiazydowe - przedstawiciele
- chlorotiazyd
- hydrochlorotiazyd
- metyklotiazyd
Diuretyki tiazydopodobne - przedstawiciele
- klopamid
- indapamid
- metolazon
- chlortalidon
Hydrochlorotiazyd
- diuretyk tiazydowy
* podawany doustnie 1-2 razy dziennie
Indapamid
- diuretyk tiazydopodobny
- podawany doustnie raz dziennie
- rozszerza naczynia krwionośne
- zmniejsza przerost lewej komory
- stosowany w nadciśnieniu i niewydolności serca