4.2 Tarczyca Flashcards
Fizjologicznie główny hormon tarczycy
- T₃
- T₄ osiąga 10 x wyższe stężenie, ale jest mniej aktywny
- T₄ jest na obwodzie przekształcany do T₃ (dejodynacja)
Klasyczne, genomowe efekty hormonów tarczycy
- ↑ podstawowej przemiany materii
- ↑ szybkości przemiany białkowej, węglowodanowej, tłuszczowej
- wpływ na wzrost i dojrzewanie
- wpływ na pracę serca
- wpływ na pracę OUN
Działanie błonowe hormonów tarczycy
- receptor błonowy: integryna αVβ₃ (receptor witronektynowy CD51/CD61)
- działanie: stymulacja angiogenezy, stymulacja proliferacji komórek nowotworowych
- antagonista: tetrac (kwas tetrajodotyreooctowy)
Leczenie niedoczynności tarczycy - przedstawiciele
- lewotyroksyna (T₄)
- liotyronina (T₃)
- liotroks (mieszanina T₃ i T₄)
Różnice między preparatami hormonów tarczycy
- lewotyroksyna (T₄) jest najczęściej stosowana, gdyż ma długi okres półtrwania (podawana raz dziennie)
- liotyronina (T₃) ma silniejsze działanie i lepszą biodostępność, lecz krótki okres półtrwania (podawana kilka razy dziennie)
- liotroks (mieszanina T₃ i T₄) nie działa lepiej niż lewotyroksyna - nie jest zbyt popularny
Lewotyroksyna - zastosowanie
- leczenie niedoczynności tarczycy
* terapia supresyjna nowotworów tarczycy - długa pętla sprzężenia zwrotnego ujemnego - ↓TSH
Leczenie śpiączki hipometabolicznej
- hormony tarczycy dożylnie
* glikokortykosteroidy
Leczenie nadczynności tarczycy - grupy leków
- związki jodu
- nadchlorany
- pochodne tioimidazolu
- pochodne tiouracylu
- β-blokery - pomocniczo
Związki jodu - mechanizm działania
- hamowanie działania peroksydazy tarczycowej
* hamowanie uwalniania hormonów tarczycy z tyreoglobuliny
Związki jodu - zastosowanie
- suplementacja w ciąży
- leczenie wola wywołanego niedoborem jodu
- zapobieganie nawrotom wola po zabiegach chirurgicznych
- szybka, krótka poprawa kliniczna w zaawansowanej nadczynności tarczycy
- zablokowanie wychwytu radioaktywnego jodu
- zablokowanie uwalniania radioaktywnych hormonów
- obkurczenie tarczycy przed planową tyroidektomią
Związki jodu - działania niepożądane
- reakcje alergiczne
- bolesny obrzęk ślinianek
- zaburzenia smaku
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
Radioaktywny izotop jodu o działaniu terapeutycznym
• J¹³¹
Działanie nadchloranów w nadczynności tarczycy
- kompetycyjne hamowanie wychwytu anionów jodu przez tyreocyty → zmniejszenie ilości syntetyzowanych hormonów
- efekt terapeutyczny po kilku tygodniach
Nadchlorany - działania niepożądane
• ryzyko wywołania agranulocytozy
Tyreostatyki tioamidowe - przedstawiciele
- tiamazol (pochodna tioimidazolowa)
* propyltiouracyl (pochodna tiouracylowa)
