Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia wuzetki > 3.14 Leczenie malarii > Flashcards

3.14 Leczenie malarii Flashcards

1
Q

Pierwotniaki wywołujące malarię

A
  • Plasmodium vivax
  • Plasmodium falciparum
  • Plasmodium malariae
  • Plasmodium ovale
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Periodyczność objawów malarii w zależności od gatunku zarodźca

A
  • Plasmodium vivax/ovale - co 48h
  • Plasmodium malariae - co 72h
  • Plasmodium falciparum - periodyczność może nie występować
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Klasy leków przeciwmalarycznych

A
  • tissue schizonticides
  • blood schizonticides
  • gametocides
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Lek zwalczający sporozoity

A

Nie ma leku zwalczającego sporozoity.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Mechanizmy działania leków przeciwmalarycznych

A
  • hamowanie detoksykacji hemu
  • tworzenie reaktywnych form tlenu
  • zaburzenie replikacji DNA
  • hamowanie łańcucha oddechowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Leki hamujące polimeryzację hemu w hemozoinę

A
  • chlorochina
  • meflochina
  • amodiachina
  • chinina
  • lumefantryna
  • halofantryna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Eksperymentalne leki hamujące polimeryzację hemu w hemozoinę

A
  • tafenochina

* ferrochina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Chlorochina - charakterystyka

A
  • lek z wyboru w profilaktyce i leczeniu malarii
  • szczególnie aktywny wobec form krwinkowych
  • dobrze zwalcza gametocyty (oprócz Plasmodium falciparum)
  • nie działa na formy tkankowe
  • Plasmodium falciparum coraz częściej jest oporny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Chlorochina - mechanizmy oporności

A
  • pojawienie się pompy wyrzucającej lek

* oporny najczęściej jest Plasmodium falciparum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Chlorochina - zastosowanie

A
  • często z atowakonem/proguanilem
  • na vivax i ovale - z prymachiną (formy tkankowe)
  • profilaktyka i leczenie malarii
  • RZS, toczeń
  • ropień wątroby związany z zakażeniem amebą (jeśli metronidazol nie działa)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chlorochina - działania niepożądane

A
  • świąd, pokrzywka
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zaburzenia widzenia
  • poszerzenie odcinka QT
  • bóle głowy
  • zmatowienie włosów
  • hemoliza u osób z niedoborem dehydrogenazy G6P
  • zaburzenia neuropsychiatryczne
  • zaburzenia hematologiczne
  • szybkie podanie pozajelitowe → ↓CTK → zatrzymanie krążenia
  • zaostrzenie łuszczycy, porfirii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Chlorochina - przeciwwskazania

A
  • porfiria
  • łuszczyca
  • niewydolność wątroby
  • dodatni wywiad neurologiczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Standardowe leki w ostrej malarii

A

Chlorochina + prymachina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Amodiachina - charakterystyka

A
  • lek zbliżony mechanizmem działania do chlorochiny
  • niekiedy działa na Plasmodium falciparum oporne na chlorochinę
  • większa toksyczność → brak zastosowania w profilaktyce malarii
  • stosowana z artezunatem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Amodiachina - działania niepożądane

A
  • agranulocytoza
  • niedokrwistość aplastyczna
  • uszkodzenie wątroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Lek z wyboru w zakażeniu Plasmodium falciparum

A

chinina (również w ciąży)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Chinina - charakterystyka

A
  • lek zbliżony mechanizmem działania do chlorochiny
  • zwalcza formy krwinkowe wszytskich zarodźców
  • zwalcza gametocyty vivax i ovale
  • nie działa na formy tkankowe
  • często stosowany przez 3 dni z doksycykliną/klindamycyną
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Chinina - mechanizmy oporności

A
  • pojawienie się pompy wyrzucającej lek

* oporność jest częsta, zwłaszcza w płd-wsch. Azji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Leki skuteczne w przypadku oporności Plasmodium falciparum na chininę

A

Artemizynina i jej pochodne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Chinina - zastosowanie

A
  • doustnie - siarczan - łagodne zakażenie Plasmodium falciparum
  • pozajelitowo - chlorowodorek - ciężkie zakażenie Plasmodium falciparum
  • zakażenie Babesia sp.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Chinina - działania niepożądane

A
  • cinchonismus
  • objawy uczuleniowe
  • zaburzenia hematologiczne
  • blackwater fever
  • wyrzut insuliny → hipoglikemia
  • niekiedy skurcze macicy w III trymestrze
  • szybkie podanie pozajelitowe → ↓CTK → zaburzenia rytmu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Cinchonismus - objawy

A
  • szumy i dzwonienie w uszach
  • upośledzenie słuchu
  • bóle i zawroty głowy
  • zaburzenia widzenia
  • nudności i wymioty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Zaburzenia hematologiczne po chininie

A
  • leukopenia
  • agranulocytoza
  • małopłytkowość
  • niedokrwistość hemolityczna (zwłaszcza przy niedoborze dehydrogenazy G6P)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Blackwater fever - objawy

A
  • gorączka
  • hemoliza
  • hemoglobinuria
  • uszkodzenie nerek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Meflochina - charakterystyka

A
  • lek zbliżony mechanizmem działania do chlorochiny
  • zwalcza formy krwinkowe - zwłaszcza vivax i falciparum
  • nie działa na gametocyty
  • nie działa na formy tkankowe
  • działa na Plasmodium falciparum oporne na chlorochinę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Meflochina - mechanizmy oporności

A
  • pojawienie się pompy wyrzucającej lek

* oporność występuje głównie w Tajlandii

27
Q

Meflochina - zastosowanie

A
  • profilaktyka malarii na terenach, gdzie obserwuje się oporność zarodźców na chlorochinę
  • lek drugiego rzutu w zakażeniu Plasmodium falciparum
28
Q

Meflochina - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • objawy neurologiczne i psychiatryczne
  • zaburzenia hematologiczne
  • zaburzenia rytmu serca
  • ↑ AspAT, AlAT
29
Q

Meflochina - przeciwwskazania

A
  • padaczka
  • leczenie psychiatryczne
  • zaburzenia rytmu serca
  • działania niepożądane ze strony OUN
  • piloci, żołnierze
30
Q

Prymachina - charakterystyka

A
  • pochodna 8-aminochinoliny
  • zwalcza słabo formy krwinkowe
  • zwalcza gametocyty wszystkich
  • zwalcza formy tkankowe wszystkich
  • jako jedyny lek zwalcza hipnozoity Plasmodium vivax/ovale
  • oporność jest rzadka
31
Q

Prymachina - mechanizm działania

A

• konkurencja metabolitu (chinonu) z ubichinonem łańcucha oddechowego zarodźca

32
Q

Przerywanie transmisji Plasmodium falciparum

A
  • pojedyncza dawka prymachiny → uszkodzenie gametocytów

* brak wpływu na stan kliniczny pacjenta

33
Q

Prymachina + klindamycyna

A

Połączenie stosowane w zakażeniu Pneumocystis jirovecii

34
Q

Prymachina - działania niepożądane

A
  • masywna niedokrwistość hemolityczna u pacjentów z niedoborem dehydrogenazy G6P
  • hemoliza krwinek płodu (lek przechodzi przez łożysko)
  • granulocytopenia
  • niedokrwistość aplastyczna
  • nie w ciązy!
35
Q

Atowakwon - charakterystyka

A
  • hydroksynaftochinon
  • zwalcza formy krwinkowe
  • nie działa na gametocyty
  • zwalcza formy tkankowe
  • proguanil (inhibitor reduktazy dihydrofolianu) zapobiega wystąpieniu oporności i działa synergistycznie
36
Q

Atowakwon - zastosowanie

A
  • malaria wywołana Plasmodium falciparum
  • zakażenie Pneumocystis jirovecii
  • toksoplazmoza u osób z upośledzeniem odporności
37
Q

Preparat Malarone - skład

A

Atowakwon + proguanil

38
Q

Atowakwon - działania niepożądane

A
  • zaczerwienienie skóry
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • bóle głowy
  • gorączka
  • bezsenność
39
Q

Atowakwon + proguanil - działania niepożądane

A
  • zaczerwienienie skóry
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • bóle głowy
  • ↑ AspAT, AlAT
40
Q

Halofantryna i lumefantryna - charakterystyka

A
  • leki zbliżone mechanizmem działania do chlorochiny
  • zwalczają formy krwinkowe
  • nie działają na gametocyty
  • nie działają na formy tkankowe
  • działają na Plasmodium falciparum oporne na chlorochinę
  • nie są używane w profilaktyce
41
Q

Halofantryna i lumefantryna - mechanizmy oporności

A
  • pojawienie się pompy wyrzucającej lek

* oporność krzyżowa z meflochiną

42
Q

Preparat Coartem

A
  • lumefantryna + artemeter

* lek szeroko stosowany w zakażeniach Plasmodium falciparum/vivax

43
Q

Halofantryna - działania niepożądane

A
  • kardiotoksyczność
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • kaszel
  • zaczerwienienie skóry
  • świąd
  • ↑ AspAT, AlAT
  • nie z jedzeniem
  • nie w ciąży
44
Q

Kardiotoksyczność halofantryny

A
  • wydłużenie odstępu QT

* groźne zaburzenia rytmu

45
Q

Lumefantryna - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • kaszel
  • zaczerwienienie skóry
  • świąd
  • ↑ AspAT, AlAT
  • nie z jedzeniem
  • nie w ciąży
46
Q

Halofantryna i lumefantryna - interakcje i przeciwwskazania

A
  • lepsze wchłanianie w obecności pokarmu

* przeciwwskazaniem jest ciąża

47
Q

Artemizynina i jej pochodne - przedstawiciele

A
  • artemizynina
  • artezunat
  • artemeter
  • dihydroartemizynina
48
Q

Artemizynina i jej pochodne - charakterystyka

A
  • terpenoidy, cykliczne nadtlenki o budowie laktonów
  • zwalczają formy krwinkowe
  • zwalczają gametocyty Plasmodium falciparum
  • nie działają na formy tkankowe
  • jedyne leki skuteczne w przypadku oporności na chininę
  • szybko działają → używane w atakach malarii
  • nie są używane w profilaktyce
49
Q

Artemizynina i jej pochodne - mechanizm działania

A
  • uwalnianie wolnych rodników w obecności hemu

* hamowanie ATP-azy transportującej Ca²⁺ do ER pasożyta

50
Q

Artemizynina i jej pochodne - mechanizmy oporności

A
  • pojawienie się pompy wyrzucającej lek

* jak dotychczas nie stanowi problemu

51
Q

Artemizynina i jej pochodne - spektrum

A
  • Plasmodium falciparum oporne na inne leki
  • Toxoplasma gondii
  • Leischmania major
  • Schistosoma sp.
52
Q

Artemizynina i jej pochodne - skojarzenia leków

A 
• artezunat + meflochina
• artemeter + lumefantryna
• inne leki:
∙ amodiachina
∙ sulfadoksyna
∙ pirymetamina
53
Q

Artemizynina i jej pochodne - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zaburzenia hematologiczne (neutropenia, hemoliza)
  • zaburzenia rytmu serca (wydłużenie QT)
  • działanie neurotoksyczne (bardzo rzadko)
54
Q

Inhibitory reduktazy dihydrofolianu używane w leczeniu malarii - przedstawiciele

A
  • pirymetamina
  • proguanil
  • chlorproguanil
55
Q

Inhibitory reduktazy dihydrofolianu - charakterystyka

A
  • zwalczają formy krwinkowe
  • nie działają na gametozoity i hipnozoity
  • proguanil zwalcza formy watrobowe
56
Q

Inhibitory reduktazy dihydrofolianu zaburzające fosforylację oksydatywną w mitochondriach zarodźców

A
  • proguanil

* chlorproguanil

57
Q

Inhibitory reduktazy dihydrofolianu - skojarzenia leków

A
  • proguanil + atowakwon
  • proguanil + chlorochina
  • Fansidar (pirymetamina + sulfadoksyna)
  • chlorproguanil + dapson
58
Q

Preparat Fansidar

A
  • pirymetamina + sulfadoksyna

* stosowany w terapii malarii i toksoplazmozy

59
Q

Inhibitory reduktazy dihydrofolianu - mechanizmy oporności

A
  • liczne mutacje reduktazy dihydrofolianu
  • oporne zazwyczaj są Plasmodium falciparum
  • narastająca oporność powoli staje się problemem
60
Q

Pirymetamina - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zaczerwienienie skóry, świąd
  • działanie teratogenne (u zwierząt)
61
Q

Fansidar - działania niepożądane

A
  • typowe dla pirymetaminy

* typowe dla sulfonamidów

62
Q

Proguanil - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zaczerwienienie skóry, świąd
  • owrzodzenia jamy ustnej
  • łysienie
63
Q

Antybiotyki stosowane w leczeniu malarii - przedstawiciele

A
  • tetracyklina
  • doksycyklina
  • klindamycyna
  • azytromycyna
64
Q

Antybiotyki stosowane w leczeniu malarii - charakterystyka

A
  • podawane zawsze w skojarzeniu z właściwym lekiem przeciwmalarycznym
  • działają tylko na formy krwinkowe
  • pozwalają na skrócenie terapii

Farmakologia wuzetki (91 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions