6.2 Leczenie nadciśnienia tętniczego Flashcards

1
Q

Grupy leków używanych w przewlekłym leczeniu nadciśnienia

A
  • inhibitory konwertazy angiotensyny
  • blokery receptora AT₁
  • β-blokery
  • blokery kanałów wapniowych typu L
  • diuretyki tiazydowe
  • antagoniści aldosteronu
  • sympatykolityki
  • α-adrenolityki
  • inhibitory reniny
  • agoniści receptorów imidazolinowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Inhibitory konwertazy angiotensyny - przedstawiciele

A
  • kaptopryl
  • enalapryl
  • cylazapryl
  • benazepryl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Inhibitory konwertazy angiotensyny - efekty działania

A
  • ↓ stężenia naczynioskurczowej angiotensyny II
  • ↑ stężenia bradykininy -rec.B₂→ ↑ syntezy NO → rozkurcz naczyń → spadek CTK
  • cofanie się przerostu LK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Dolegliwości towarzyszące nadciśnieniu, przy których inhibitory konwertazy są szczególnie wskazane

A
  • cukrzyca typu 1
  • białkomocz w cukrzycy typu 2
  • niewydolność serca
  • przebyty zawał
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Inhibitory konwertazy angiotensyny - przeciwwskazania

A
  • ciąża
  • neutropenia
  • obrzęk naczynioruchowy
  • obustronne zwężenie tętnic/tętnicy nerkowej
  • ciężka niewydolność nerek, autoimmunologiczne choroby nerek
  • hiperkaliemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Inhibitory konwertazy angiotensyny - działania niepożądane

A
  • duży spadek CTK po pierwszej dawce
  • suchy kaszel!
  • reakcje alergiczne
  • obrzęk Quinckego
  • zaburzenia smaku
  • neutropenia
  • hiperkaliemia
  • białkomocz
  • niewydolność nerek
  • działanie teratogenne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Inhibitory konwertazy angiotensyny - ogólne zasady dawkowania

A
  • przed pierwszym podaniem: badanie stanu nerek, gospodarki wodno-elektrolitowej, CTK
  • najpierw małe dawki, stopniowe ich zwiększanie
  • kontrola stężenia i klirensu kreatyniny
  • nie wolno łączyć z solami potasowymi, diuretykami oszczędzającymi potas
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Podział inhibitorów konwertazy angiotensyny

A
  • leki działające bezpośrednio / prekursory leków

* inhibitory osoczowe / inhibitory tkankowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Inhibitory ACE działające bezpośrednio - przedstawiciele

A
  • kaptopryl
  • alacepryl
  • moweltypryl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Inhibitory ACE będące prekursorami leków - przedstawiciele

A
  • benazepryl
  • chinapryl
  • cylazapryl
  • enalapryl
  • fozynopryl
  • peryndopryl
  • ramipryl
  • trandolapryl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Osoczowe inhibitory ACE - przedstawiciele

A
  • kaptopryl
  • enalapryl
  • cylazapryl
  • benazepryl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Tkankowe inhibitory ACE - przedstawiciele

A
  • chinapryl
  • fozynopryl
  • peryndopryl
  • ramipryl
  • trandolapryl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Blokery receptora AT₁ - przedstawiciele

A
  • losartan
  • walsartan
  • irbesartan
  • eprosartan
  • telmisartan
  • kandesartan
  • olmesartan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Blokery receptora AT₁ - efekty działania

A
  • blokada receptorów AT₁ → spadek CTK
  • obniżanie ryzyka udaru
  • hamowanie dylatacji aorty w zespole Marfana
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Dolegliwości towarzyszące nadciśnieniu, przy których sartany są szczególnie wskazane

A
  • niewydolność serca
  • przebyty zawał
  • nefropatia cukrzycowa
  • mikroalbuminuria, białkomocz
  • przerost LK
  • migotanie przedsionków
  • zespół metaboliczny
  • kaszel po inhibitorach ACE
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Blokery receptora AT₁ - przeciwwskazania

A
  • ciąża
  • obustronne zwężenie tętnicy nerkowej
  • hiperkaliemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

β-blokery - efekty działania

A
  • hamowanie szybkości i siły skurczu serca → spadek CTK
  • hamowanie aktywności reninowej osocza
  • obniżanie ryzyka udaru
  • korzystne działanie po zawale
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

β-blokery - działania niepożądane

A
  • wzrost insulinooporności → ryzyko cukrzycy
  • ↑TG, ↓HDL
  • wzrost masy ciała
  • wzrost męczliwości
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Podział blokerów kanałów wapniowych typu L ze względu na budowę chemiczną

A

• DHP - pochodne dihydropirydynowe
• NDHP - pochodne niedyhydropirydynowe:
∙ pochodne fenyloalkiloaminowe
∙ pochodne benzotiazepinowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

DHP - przedstawiciele

A
  • nifedypina
  • amlodypina
  • felodypina
  • lacydypina
  • lerkanidypina
  • isradypina
  • nitrendypina
  • nilwadypina
  • nikardypina
  • nimodypina
  • cylnidypina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

NDHP - przedstawiciele

A
• pochodne fenyloalkiloaminy:
∙ werapamil
∙ gallopamil
• pochodne benzotiazepiny
∙ diltiazem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Blokery kanałów wapniowych typu L - efekty działania

A
  • hamowanie napływu Ca²⁺ do miocytów → rozszerzenie naczyń → spadek CTK
  • obniżanie zapotrzebowania serca na tlen
  • obniżanie częstotliwości i siły skurczów serca (diltiazem, werapamil)
  • ↑ syntezy NO (amlodypina)
  • własności plejotropowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Różnice w działaniu DHP i NDHP

A
  • DHP działają głównie na naczynia

* NDHP działają głównie na serce (również na tętnice wieńcowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Blokery kanałów wapniowych - zastosowanie

A
  • nadciśnienie tętnicze (głównie u osób starszych/czarnych)
  • tachykardia nadkomorowa
  • dławica piersiowa
  • dławica Prinzmetala
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Blokery kanałów wapniowych stosowane w dławicy piersiowej

A
  • amlodypina

* nikardypina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Blokery kanałów wapniowych stosowane w dławicy Prinzmetala

A
  • amlodypina
  • nifedypina
  • diltiazem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Blokery kanałów wapniowych, których nie można łączyć z β-blokerami

A
  • diltiazem

* werapamil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

DHP - przeciwwskazania

A
  • niewydolność krążenia
  • hipotonia
  • zaawansowana stenoza aortalna
  • kardiomiopatia przerostowa z zawężaniem drogi odpływu
  • niestabilna dławica piersiowa
  • stan po zawale
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

DHP - działania niepożądane

A
  • obrzęk kończyn dolnych
  • zaczerwienienie twarzy
  • ból głowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

NDHP - przeciwwskazania

A
  • niewydolność krążenia
  • hipotonia
  • zaawansowana objawowa bradykardia
  • zespół chorego węzła, zespół WPW
  • blok p-k
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

NDHP - działania niepożądane

A
  • bradykardia, blok p-k
  • hipotonia
  • zaparcie
  • bóle głowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Podział blokerów kanałów wapniowych typu L ze względu na parametry farmakokinetyczne

A
  • generacja I (krótkie działanie)
  • generacja IIA (przedłużone uwalnianie → długie działanie)
  • generacja IIB (specyficzna budowa chemiczna → długie działanie)
  • generacja III
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Blokery kanałów wapniowych typu L generacji I - przedstawiciele

A
  • nifedypina
  • werapamil
  • diltiazem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Blokery kanałów wapniowych typu L generacji IIA - przedstawiciele

A
  • nifedypina SR
  • werapamil SR
  • gallopamil SR
  • diltiazem SR
  • nikardypina SR
  • felodypina ER
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Blokery kanałów wapniowych generacji IIB - przedstawiciele

A
  • nitrendypina
  • isradypina
  • nimodypina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Blokery kanałów wapniowych generacji III - przedstawiciele

A
  • amlodypina
  • lacydypina
  • lerkanidypina
  • klewidypina
  • cylnidypina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Amlodypina

A

• bloker kanałów wapniowych typu L generacji III
• pochodna dihydropirydynowa
• szczególnie korzystny profil farmakologiczny:
∙ długie i równomierne działanie
∙ wolniejszy początek aktywności
∙ słabsze działania niepożądane

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Amlodypina - zastosowanie

A
  • nadciśnienie tętnicze
  • stabilna choroba wieńcowa
  • niewydolność serca w kardiomiopatii rozstrzeniowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Klewidypina

A
  • bloker kanałów wapniowych typu L generacji III
  • pochodna dihydropirydynowa
  • działa selektywnie na mięśniówkę naczyń (brak wpływu na serce)
  • metabolizm przez esterazy tkankowe (nie zależy od stopnia wydolności nerek czy wątroby)
  • krótkie działanie, podanie dożylne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Mibefradyl

A
  • bloker kanałów wapniowych typu T
  • stosowany w nadciśnieniu
  • wycofany z powodu szkodliwych interakcji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Nieselektywne blokery kanałów wapniowych - przedstawiciele

A
  • cynaryzyna

* flunaryzyna

42
Q

Nieselektywne blokery kanałów wapniowych - zastosowanie

A
  • zespół Ménière’a
  • zaburzenia krążenia obwodowego i mózgowego
  • stany po udarach i urazach mózgu
  • zespoły otępienne
  • naczyniowe bóle głowy
43
Q

Diuretyki tiazydowe - przedstawiciele

A
  • chlorotiazyd
  • hydrochlorotiazyd
  • metyklotiazyd
44
Q

Diuretyki tiazydopodobne - przedstawiciele

A
  • klopamid
  • indapamid
  • metolazon
  • chlortalidon
45
Q

Diuretyki tiazydowe - efekty działania

A
  • natriureza → początkowo spadek objętości krwi i rzutu serca → po 6-8 tyg. normalizacja parametrów + rozkurcz naczyń tętniczych → spadek CTK
  • obniżanie ryzyka udaru
46
Q

Indapamid

A
  • diuretyk tiazydopodobny
  • podawany raz dziennie
  • chętnie stosowany w nadciśnieniu i niewydolności serca
  • zmniejsza przerost LK
  • rozszerza naczynia
47
Q

Diuretyki tiazydowe - zastosowanie w kardiologii

A
  • nadciśnienie u osób starszych/czarnych
  • izolowane nadciśnienie skurczowe
  • niewydolność serca towarzysząca nadciśnieniu
  • obrzęk płuc
48
Q

Diuretyki tiazydowe - działania niepożądane

A
  • zaburzenia elektrolitowe → zaburzenia rytmu
  • hipotonia ortostatyczna
  • zakwaszenie moczu → hiperurykemia
  • hiperglikemia
  • niekorzystny wpływ na profil lipidowy (↑TG)
49
Q

Diuretyki tiazydowe - przeciwwskazania

A
  • ciąża
  • dna moczanowa
  • zespół metaboliczny
  • nieprawidłowa tolerancja glukozy
50
Q

Antagoniści aldosteronu w kardiologii - przedstawiciele

A
  • spironolakton

* eplerenon

51
Q

Antagoniści aldosteronu - efekty działania

A
  • natriureza + zatrzymanie potasu → spadek CTK

* spadek śmiertelności z powodu niewydolności serca

52
Q

Spironolakton

A
  • nieselektywny antagonista aldosteronu
  • ma właściwości antyandrogenowe → ginekomastia, ryzyko impotencji
  • nie jest stosowany samodzielnie (hiperkaliemia)
53
Q

Eplerenon

A
  • selektywny antagonista aldosteronu
  • nie ma właściwości antyandrogenowych
  • nie jest stosowany samodzielnie (hiperkaliemia)
54
Q

Antagoniści aldosteronu - przeciwwskazania

A
  • niewydolność nerek

* hiperkaliemia

55
Q

Sympatykolityki w kardiologii - przedstawiciele

A
  • klonidyna

* metyldopa

56
Q

Klonidyna

A
  • sympatykolityk
  • lek o ośrodkowym i obwodowym działaniu obniżającym ciśnienie (poprzez presynaptyczne receptory α₂)
  • nagłe przerwanie terapii może powodować zespół odstawienny
57
Q

Metyldopa

A
  • sympatykolityk
  • prolek przekształcany do α-metyloadrenaliny o ośrodkowym działaniu obniżającym ciśnienie (poprzez presynaptyczne receptory α₂)
  • jeden z niewielu leków obniżających ciśnienie bezpiecznych w czasie ciąży
58
Q

α₁-adrenolityki - przedstawiciele

A
  • prazosyna
  • terazosyna
  • doksazosyna
59
Q

Nieselektywne α-adrenolityki - przedstawiciele

A
  • fenoksybenzamina

* fentolamina

60
Q

Nieselektywne α-adrenolityki - zastosowanie

A
  • phaeochromocytoma w okresie okołooperacyjnym

* diagnostyka phaeochromocytoma

61
Q

Inhibitory reniny - przedstawiciele

A
  • aliskiren
  • remikiren (wycofany)
  • zankiren (wycofany)
62
Q

Aliskiren

A
• inhibitor reniny
• zastosowanie:
∙ pierwotne nadciśnienie tętnicze
∙ niewydolność serca
∙ nefropatia
63
Q

Aliskiren - działania niepożądane

A
  • bóle i zawroty głowy

* biegunka

64
Q

Agoniści receptorów imidazolinowych - przedstawiciele

A
  • moksonidyna

* rylmenidyna

65
Q

Moksonidyna

A
  • agonista receptorów I₁ w OUN
  • pochodna klonidyny
  • zmniejsza impulsację sympatyczną → obniża CTK
  • nie ma wyraźnego wpływu na czynność serca
66
Q

Rylmenidyna

A
  • agonista receptorów I₁ w OUN
  • pochodna oksazoliny
  • zmniejsza impulsację sympatyczną → obniża CTK
  • nie ma wyraźnego wpływu na czynność serca
67
Q

Agoniści receptorów imidazolinowych - działania niepożądane

A
  • zmęczenie, senność
  • suchość w jamie ustnej
  • bóle i zawroty głowy
  • lęk, depresja
  • bóle żołądka, zaparcie
  • reakcje alergiczne
  • hipotonia ortostatyczna
68
Q

Minoksydyl

A
  • aktywator ATP-zależnych kanałów potasowych w naczyniach → obniża CTK
  • stosowany w łysieniu androgenowym, rzadko w nadciśnieniu
69
Q

Minoksydyl - działania niepożądane

A

• nadmierne pobudzenie wzrostu włosów

70
Q

Dihydralazyna

A
  • w nieznanym mechanizmie obniża opór obwodowy → obniża CTK
  • możliwe że hamuje IP3-zależne uwalnianie wapnia
  • szczególnie wskazana w rzucawce
71
Q

Dihydralazyna - działania niepożądane

A
  • aktywacja układu współczulnego i osi RAA → tachykardia, wzrost rzutu serca, retencja sodu i wody, obrzęki
  • osłabienie, bóle i zawroty głowy
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zaczerwienienie twarzy
  • toczeń rumieniowaty polekowy
72
Q

Podział leków stosowanych w przełomie nadciśnieniowym

A
  • leki stosowane pozajelitowo

* leki stosowane podjęzykowo

73
Q

Leki stosowane pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym - przedstawiciele

A
  • urapidyl
  • nitroprusydek sodu
  • fenoldopam
  • dihydralazyna
  • nitrogliceryna
  • labetalol
  • esmolol
74
Q

Urapidyl

A
  • antagonista postsynaptycznych receptorów α₁
  • agonista mózgowych receptorów 5-HT₁A
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
75
Q

Urapidyl - działania niepożądane

A
  • zawroty i bóle głowy
  • nudności, wymioty
  • duszność, ucisk za mostkiem, kołatanie serca
  • bradykardia, tachykardia, arytmia
76
Q

Nitroprusydek sodu

A
  • bezpośredni donor NO → rozkurcza żyły i tętnice
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
  • rozkłada się na świetle
77
Q

Nitroprusydek sodu - działania niepożądane

A
  • nudności, wymioty
  • kurcze mięśni
  • zatrucie cyjankami i rodankami
78
Q

Fenoldopam

A
  • agonista receptorów D₁
  • słaby antagonista receptorów α₂
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
  • w przypadku jaskry należy zachować ostrożność
79
Q

Nitrogliceryna

A
  • pośredni donor NO
  • wskazana w niedokrwieniu serca
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
  • stosowany podjęzykowo w razie bólu wieńcowego
80
Q

Nitrogliceryna - działania niepożądane

A
  • ból głowy
  • wymioty
  • methemoglobinemia
  • rozwój tolerancji przy dłuższym stosowaniu
81
Q

Labetalol

A
  • β-bloker III generacji (hybrydowy)
  • dodatkowo blokuje receptory α₁
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
82
Q

Labetalol - działania niepożądane

A
  • cierpnięcie skóry głowy
  • zawroty głowy
  • wymioty
  • piekący ból gardła
  • blok p-k
83
Q

Esmolol

A
  • β-bloker II generacji (kardioselektywny)
  • ma krótki czas działania
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
  • szczególnie wskazany w rozwarstwieniu aorty i w okresie okołooperacyjnym
84
Q

Esmolol - działania niepożądane

A
  • nudności

* blok p-k

85
Q

Leki stosowane podjęzykowo w przełomie nadciśnieniowym - przedstawiciele

A
  • kaptopryl
  • klonidyna
  • nifedypina
86
Q

Nadciśnienie płucne - postępowanie

A
• leczenie przeciwkrzepliwe
• tlen
• diuretyki
• blokery kanału wapniowego
• leczenie celowane:
∙ inhibitory PDE5
∙ blokery receptora endotelinowego
∙ prostanoidy
∙ seleksipag - agonista rec prostacykliny
• riocyguat - stymulator sCG
87
Q

Bozentan

A
• bloker receptora endotelinowego
• zastosowanie:
∙ nadciśnienie płucne idiopatyczne
∙ nadciśnienie płucne w przebiegu twardziny bez istotnego zwłóknienia płuc
∙ niewydolność serca NYHA III/IV
88
Q

Darusentan

A
  • bloker receptora endotelinowego

* podobny do bozentanu

89
Q

Bencyklan

A
  • bloker kanałów wapniowych
  • leczenie objawowych chorób tętnic kończyn dolnych
  • rozszerza naczynia
  • hamuje ATPazę Na-K, agregację płytek krwi, podnosi zdolność krwinek czerwonych na odkształcenie
  • działa spazmolitycznie, uspokajająco
90
Q

Sakubitryl + walsartan

A

• sakubitryl to inhibitor neprylizyny

91
Q

Dihydralazyna

A
  • rozkurcza mm gładkie naczyń krwionośnych
  • wskazana w rzucawce
  • stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
92
Q

Blokery kanału wapniowego stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym

A
  • nifedypina

* dilitiazem

93
Q

Inhibitory PDE 5 stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym

A
  • syldenafil

* tadalafil

94
Q

Blokery rec endotelinowego stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym

A
  • bozentan
  • sytaksentan
  • ambryzentan
  • darusentan
  • macytentan
95
Q

Prostanoidy stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym

A
  • epoprostenol
  • treprostynil
  • iloprost
96
Q

Seleksipag

A
  • agonista rec prostacykliny

* stosowany w nadciśnieniu płucnym pierwotnym

97
Q

Riocyguat

A

• bezpośrednio stymuluje rezpuszczalną cyklazę guanylową (sCG)

98
Q

Główne grupy leków hipotensyjnych

A
  • DIU - diuretyki
  • BB - beta-blokery
  • CCB - blokery kanału wapniowego
  • ACEI - inhibitory ACE
  • ARB - blokery rec angiotensyny
99
Q

Preferowane połączenia leków hipotensyjnych

A
  • diuretyk tiazydowy + ACEI
  • diuretyk tiazydowy + ARB
  • CCB + ACEI
  • CCB + ARB
  • ACEI/ARB + CCB + diuretyk tiazydowy
100
Q

Leczenie nadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży

A
  • metyldopa
  • labetalol/metoprolol
  • nifedypina
101
Q

Leczenie nadciśnieniowych stanów pilnych u kobiet w ciąży

A
  • metyldopa
  • labetalol (I.V.)
  • nifedypina/dihydralazyna
102
Q

Leczenie obrzęku płuc u kobiet w ciaży

A

• nitrogliceryna