1.14 NLPZ Flashcards
1
Q
NLPZ - działanie
A
- przeciwzapalne - hamowanie produkcji prostaglandyn prozapalnych
- przeciwbólowe - hamowanie produkcji prostaglandyn, wpływ na OUN i przewodzenie bólu
- przeciwgorączkowe - hamowanie produkcji PGE₂ w ośrodku termoregulacji
• wszystkie NLPZ oprócz aspiryny są odwracalnymi inhibitorami COX
2
Q
Wskazania do stosowania NLPZ
A
- ostry i przewlekły ból o małym i średnim nasileniu
- kolki (metamizol)
- zmiany zapalne i zwyrodnieniowe stawów
- zapalenie ucha środkowego, gardła i zatok
- gorączka, przeziębienie
- hamowanie agregacji płytek krwi (aspiryna)
- zamykanie drożnego przewodu Botalla
3
Q
Przeciwwskazania do stosowania NLPZ
A
- nadwrażliwość na dany lek
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- krwawienia, skazy krwotoczne
- astma aspirynowa
- niewydolność nerek i wątroby
- aspiryna w <12 r.ż. → zespół Reye’a
- ciąża, zwłaszcza III trymestr
4
Q
Preferencyjne inhibitory COX-1 - przedstawiciele
A
- kwas acetylosalicylowy (aspiryna)
- indometacyna
- acemetacyna
- ketoprofen
- kwas tiaprofenowy
- ketorolak
- flurbiprofen
- suprofen
5
Q
Leki hamujące w podobnym stopniu COX-1 i COX-2 - przedstawiciele
A
- ibuprofen
- naproksen
- tolmetyna
- fenoprofen
- kwas nifluminowy
- kwas mefenamowy
- kwas tolfenamowy
- salicylan sodu
- diflunisal
- piroksykam
- meklofenamat
- etofenamat
- sulindak
- diklofenak
- nabumeton
6
Q
Preferencyjne inhibitory COX-2 - przedstawiciele
A
- nimezulid
- meloksykam
- etodolak
- celekoksyb
7
Q
Selektywne inhibitory COX-2 - przedstawiciele
A
- parekoksyb
- etorykoksyb
- rofekoksyb (wycofany)
- waldekoksyb (wycofany)
- lumirakoksyb (wycofany)
8
Q
Dodatkowe mechanizmy działania NLPZ
A
- hamowanie powstawania leukotrienów (indometacyna, ketoprofen, diklofenak)
- acetylacja COX-2 (aspiryna)
- hamowanie aktywacji czynnika transkrypcyjnego NF-κB w komórkach zapalnych (aspiryna, salicylan sodu, sulindak, flurbiprofen)
- działanie przeciwnowotworowe (większość NLPZ, zwłaszcza koksyby)
- pobudzanie receptorów PPARα/γ (indometacyna, ibuprofen, fenoprofen, kwas flufenamowy)
9
Q
Efekty uboczne hamowania COX-1
A
- uszkodzenie śluzówki żołądka
- zahamowanie funkcji płytek krwi
- retencja sodu i wody
- upośledzenie czynności skurczowej macicy
10
Q
Efekty uboczne hamowania COX-2
A
- ryzyko zakrzepicy
- retencja sodu i wody
- upośledzenie owulacji (zespół LUF)
- upośledzenie czynności skurczowej macicy
11
Q
NLPZ w chorobach stawów
A
- stymulacja tworzenia chrząstki (tenidap, aceklofenak)
- hamowanie tworzenia chrząstki (indometacyna, ibuprofen, naproksen)
- brak wpływu na chrząstkę (piroksykam, kwas tiaprofenowy)
12
Q
NLPZ w dnie moczanowej
A
- tolmetyna jest nieskuteczna
- małe dawki aspiryny hamują wydalanie kwasu moczowego
- pozostałe NLPZ można bezpiecznie stosować
13
Q
Dawkowanie aspiryny w dnie moczanowej
A
- <2g/dobę upośledza wydalanie kwasu moczowego
* >2g/dobę działa urykozurycznie
14
Q
Aspiryna i salicylany - swoiste działania niepożądane
A
- zatrucie salicylanami (salicylismus)
- niedokrwistość hemolityczna
- zaburzenia gospodarki żelazem
- ostra hemoliza u pacjentów z niedoborem G6PD
- u dzieci zespół Reye’a
15
Q
Koksyby - swoiste działania niepożądane
A
- zakrzepica → zawał serca, udar mózgu
- toksyczna nekroliza naskórka, zespół Stevensa-Johnsona (celekoksyb)
- ciężka niewydolność wątroby (lumirakoksyb)
