5.18 Leczenie schorzeń jelita grubego

Question 1

Najważniejsze choroby zapalne jelita grubego

Answer 1

• wrzodziejące zapalenie jelita grubego

* choroba Leśniowskiego-Crohna

Question 2

Grupy leków stosowanych w chorobach zapalnych jelita grubego

Answer 2

• aminosalicylany
• glikokortykosteroidy
• leki immunosupresyjne
• antybiotyki o szerokim spektrum
• nikotyna w plastrach (tylko we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego)

Question 3

Aminosalicylany - przedstawiciele

Answer 3

• mesalazyna (5-ASA)
• sulfasalazyna
• balsalazyd
• olsalazyna

Question 4

Aminosalicylany - mechanizm działania

Answer 4

• w jelicie grubym pod wpływem azoreduktazy bakteryjnej uwalniają 5-ASA
• 5-ASA hamuje powstawanie leukotrienów i prostaglandyn, aktywację NF-κB, aktywację limfocytów T
• właściwości antyoksydacyjne

Question 5

Różnice między mesalazyną a sulfasalazyną

Answer 5

• w chorobie Leśniowskiego-Crohna stosowana jest mesalazyna / we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego sulfasalazyna
• mesalazyna jest tolerowana lepiej niż sulfasalazyna
• sulfasalazyna ma profil działania szerszy niż mesalazyna

Question 6

Mesalazyna, olsalazyna - działania niepożądane

Answer 6

• reakcje alergiczne
• uszkodzenie nerek
• olsalazyna może wywoływać biegunkę wydzielniczą

Question 7

Sulfasalazyna - działania niepożądane

Answer 7

• bóle głowy, gorączka, nudności i wymioty
• zaburzenia wchłaniania kwasu foliowego → niedokrwistość megaloblastyczna
• zmiany skórne, niebieskie podbarwienie skóry
• zespół toczniopodobny
• pancytopenia
• bóle mięśni
• zapalenie nerek, trzustki
• oligospermia
• nietolerancja u wolnych acetylatorów

Question 8

Glikokortykosteroidy - drogi podania w chorobach zapalnych jelita grubego

Answer 8

• doustnie
• dożylnie
• miejscowo:
∙ wlewki doodbytnicze
∙ pianka doodbytnicza
∙ czopki

Question 9

Leki immunosupresyjne stosowane w chorobach zapalnych jelita grubego

Answer 9

• azatiopryna
• merkaptopuryna
• cyklosporyna
• takrolimus

Question 10

Leki anty-TNFα stosowane w chorobach zapalnych jelita grubego

Answer 10

• infliksymab
• adalimumab
• etanercept
• golimumab
• afelimomab
• pegsunercept
• certolizumab pegylowany
• wedolizumab
• natalizumab
• karotegrast

Question 11

Etanercept

Answer 11

• lek hamujący TNF-α

* budowa: 2 domeny p75 receptora dla TNF-α + fragment Fc IgG₁

Question 12

Antybiotyki o szerokim spektrum stosowane w chorobach zapalnych jelita grubego

Answer 12

• metronidazol

* cyprofloksacyna

Question 13

Natalizumab

Answer 13

• przeciwciało przeciwko integrynie α₄
• hamuje diapedezę leukocytów
• indukuje remisję u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna
• używane w stwardnieniu rozsianym

Question 14

Natalizumab - działania niepożądane

Answer 14

• lekkie upośledzenie odporności

* encefalopatia wieloogniskowa

Question 15

Nowe kierunki terapii chorób zapalnych jelita grubego

Answer 15

• nowe leki przeciwzapalne i immunosupresyjne
• żywe kultury bakterii
• wybrane składniki bakterii
• jaja pasożytów Trichiuris suis (przekierowują odpowiedź immunologiczną w stronę Th2)
• transplantacja kału

Question 16

Leczenie postaci biegunkowej zespołu jelita drażliwego

Answer 16

• loperamid
• alosetron
• cholestyramina
• trymebutyna
• difenoksylat
• eluksadolina

Question 17

Leczenie postaci zespołu jelita drażliwego przebiegającej z zaparciem

Answer 17

• błonnik
• tegaserod
• trymebutyna

Question 18

Trymebutyna

Answer 18

• agonista receptorów enkefalinowych
• reguluje napięcie mięśniówki przewodu pokarmowego
• stosowany we wszystkich postaciach zespołu jelita drażliwego

Question 19

Leczenie dolegliwości skurczowych i bólowych w zespole jelita drażliwego

Answer 19

• trójcykliczne antydepresanty (amitryptylina, dezypramina)
• cholinolityki (hioscyna, cymetropium)
• leki rozkurczające (papaweryna, drotaweryna)

Question 20

Leki usuwające uczucie obecności gazów w jelitach

Answer 20

• symetykon, dimetykon (Espumisan)
• obniżają napięcie powierzchniowe na granicy faz gaz : papka
• stosowane w zespole jelita drażliwego

Question 21

Nowe kierunki terapii zespołu jelita drażliwego

Answer 21

• nowi antagoniści 5-HT₃, 5-HT₂B, agoniści 5-HT₄
• antagoniści receptorów µ
• antagoniści receptorów M₃
• linaklotyd
• neurotrofina 3
• wszczepialne urządzenia do stymulacji elektrycznej jelit

Question 22

Linaklotyd

Answer 22

• lek testowany w zespole jelita drażliwego
• pobudza cyklazę guanylową w nabłonku jelit
• zwiększa wydzielanie wody, sodu i wodorowęglanów do światła jelita

Question 23

GKS w leczeniu schorzeń zapalnych jelita grubego

Answer 23

• prednizon (p.o.)
• prednizolon (p.o)
• hydrokortyzon (i.v.)
• metyloprednizolon (i.v.)
• buezonid (ch Crohna)

Question 24

Infliksymab

Answer 24

• przeciwciało przeciw TNF-α

Question 25

Adalimumab

Answer 25

• przeciwciało przeciw TNF-α

Question 26

Golimumab

Answer 26

• przeciwciało przeciw TNF-α

Question 27

Afelimomab

Answer 27

• przeciwciało przeciw TNF-α

Question 28

Pegsunercept

Answer 28

• pegylowany receptor dla TNF-α

Question 29

Certolizumab pegylowany

Answer 29

• pegylowany fragment przeciwciała przeciw TNF-α

Question 30

Wedolizumab

Answer 30

• przeciwciało przeciw dimerowi integryny α4β7

* zmniejsza przepuszczalność nazyń jelita

Question 31

Karotegrast

Answer 31

• inhibitor integryny α4

Question 32

Nowe leki w terapii zespołu jelita drażliwego

Answer 32

• cylansetron - agonista 5-HT3
• renzapryd - agonista 5-HT4
• daryfenacyna, zamifenacyna - antagoniści M3
• neurotrofina 3
• stymulacja elektryczna