5.18 Leczenie schorzeń jelita grubego Flashcards
Najważniejsze choroby zapalne jelita grubego
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego
* choroba Leśniowskiego-Crohna
Grupy leków stosowanych w chorobach zapalnych jelita grubego
- aminosalicylany
- glikokortykosteroidy
- leki immunosupresyjne
- antybiotyki o szerokim spektrum
- nikotyna w plastrach (tylko we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego)
Aminosalicylany - przedstawiciele
- mesalazyna (5-ASA)
- sulfasalazyna
- balsalazyd
- olsalazyna
Aminosalicylany - mechanizm działania
- w jelicie grubym pod wpływem azoreduktazy bakteryjnej uwalniają 5-ASA
- 5-ASA hamuje powstawanie leukotrienów i prostaglandyn, aktywację NF-κB, aktywację limfocytów T
- właściwości antyoksydacyjne
Różnice między mesalazyną a sulfasalazyną
- w chorobie Leśniowskiego-Crohna stosowana jest mesalazyna / we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego sulfasalazyna
- mesalazyna jest tolerowana lepiej niż sulfasalazyna
- sulfasalazyna ma profil działania szerszy niż mesalazyna
Mesalazyna, olsalazyna - działania niepożądane
- reakcje alergiczne
- uszkodzenie nerek
- olsalazyna może wywoływać biegunkę wydzielniczą
Sulfasalazyna - działania niepożądane
- bóle głowy, gorączka, nudności i wymioty
- zaburzenia wchłaniania kwasu foliowego → niedokrwistość megaloblastyczna
- zmiany skórne, niebieskie podbarwienie skóry
- zespół toczniopodobny
- pancytopenia
- bóle mięśni
- zapalenie nerek, trzustki
- oligospermia
- nietolerancja u wolnych acetylatorów
Glikokortykosteroidy - drogi podania w chorobach zapalnych jelita grubego
• doustnie • dożylnie • miejscowo: ∙ wlewki doodbytnicze ∙ pianka doodbytnicza ∙ czopki
Leki immunosupresyjne stosowane w chorobach zapalnych jelita grubego
- azatiopryna
- merkaptopuryna
- cyklosporyna
- takrolimus
Leki anty-TNFα stosowane w chorobach zapalnych jelita grubego
- infliksymab
- adalimumab
- etanercept
- golimumab
- afelimomab
- pegsunercept
- certolizumab pegylowany
- wedolizumab
- natalizumab
- karotegrast
Etanercept
- lek hamujący TNF-α
* budowa: 2 domeny p75 receptora dla TNF-α + fragment Fc IgG₁
Antybiotyki o szerokim spektrum stosowane w chorobach zapalnych jelita grubego
- metronidazol
* cyprofloksacyna
Natalizumab
- przeciwciało przeciwko integrynie α₄
- hamuje diapedezę leukocytów
- indukuje remisję u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna
- używane w stwardnieniu rozsianym
Natalizumab - działania niepożądane
- lekkie upośledzenie odporności
* encefalopatia wieloogniskowa
Nowe kierunki terapii chorób zapalnych jelita grubego
- nowe leki przeciwzapalne i immunosupresyjne
- żywe kultury bakterii
- wybrane składniki bakterii
- jaja pasożytów Trichiuris suis (przekierowują odpowiedź immunologiczną w stronę Th2)
- transplantacja kału
Leczenie postaci biegunkowej zespołu jelita drażliwego
- loperamid
- alosetron
- cholestyramina
- trymebutyna
- difenoksylat
- eluksadolina
Leczenie postaci zespołu jelita drażliwego przebiegającej z zaparciem
- błonnik
- tegaserod
- trymebutyna
Trymebutyna
- agonista receptorów enkefalinowych
- reguluje napięcie mięśniówki przewodu pokarmowego
- stosowany we wszystkich postaciach zespołu jelita drażliwego
Leczenie dolegliwości skurczowych i bólowych w zespole jelita drażliwego
- trójcykliczne antydepresanty (amitryptylina, dezypramina)
- cholinolityki (hioscyna, cymetropium)
- leki rozkurczające (papaweryna, drotaweryna)
Leki usuwające uczucie obecności gazów w jelitach
- symetykon, dimetykon (Espumisan)
- obniżają napięcie powierzchniowe na granicy faz gaz : papka
- stosowane w zespole jelita drażliwego
Nowe kierunki terapii zespołu jelita drażliwego
- nowi antagoniści 5-HT₃, 5-HT₂B, agoniści 5-HT₄
- antagoniści receptorów µ
- antagoniści receptorów M₃
- linaklotyd
- neurotrofina 3
- wszczepialne urządzenia do stymulacji elektrycznej jelit
Linaklotyd
- lek testowany w zespole jelita drażliwego
- pobudza cyklazę guanylową w nabłonku jelit
- zwiększa wydzielanie wody, sodu i wodorowęglanów do światła jelita
GKS w leczeniu schorzeń zapalnych jelita grubego
- prednizon (p.o.)
- prednizolon (p.o)
- hydrokortyzon (i.v.)
- metyloprednizolon (i.v.)
- buezonid (ch Crohna)
Infliksymab
• przeciwciało przeciw TNF-α
Adalimumab
• przeciwciało przeciw TNF-α
Golimumab
• przeciwciało przeciw TNF-α
Afelimomab
• przeciwciało przeciw TNF-α
Pegsunercept
• pegylowany receptor dla TNF-α
Certolizumab pegylowany
• pegylowany fragment przeciwciała przeciw TNF-α
Wedolizumab
- przeciwciało przeciw dimerowi integryny α4β7
* zmniejsza przepuszczalność nazyń jelita
Karotegrast
• inhibitor integryny α4
Nowe leki w terapii zespołu jelita drażliwego
- cylansetron - agonista 5-HT3
- renzapryd - agonista 5-HT4
- daryfenacyna, zamifenacyna - antagoniści M3
- neurotrofina 3
- stymulacja elektryczna
