2.15 Psychoanaleptyki i psychodysleptyki Flashcards
Najsilniej uzależniające substancje
- tytoń (33%)
- heroina (25%)
- kokaina, alkohol (15%)
Czy morfina i heroina to psychoanaleptyki?
Nie, choć mogą wywołać kilkuminutową euforię po podaniu dożylnym.
Objawy fizykalne zespołu odstawienia
- rozszerzenie źrenic
- potliwość
- gęsia skórka
- tachykardia
- ziewanie
- gorączka
Leczenie uzależnienia od opioidów - przedstawiciele
- metadon
- octan lewometadylu (LAAM)
- buprenorfina z naloksonem
- klonidyna
- lofeksydyna
- naltrekson
Metadon
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od opioidów
- doustny agonista rec. µ
- działa przez długi czas
- przyjmowany codziennie
Octan lewometadylu (LAAM)
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od opioidów
- dłużej działająca pochodna metadonu
- działa przez długi czas
- przyjmowany 3x w tygodniu
- może wydłużać odstęp QT
Buprenorfina
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od opioidów
- doustny agonista rec. µ
- przyjmowany co drugi dzień
Nalokson
- antagonista opioidowy
- podawany razem z buprenorfiną
- nie wchłania się z tabletek
- w przypadku podania dożylnego wywołuje objawy odstawienia
Klonidyna
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od opioidów
- agonista presynaptycznych rec. α₂
- hamuje szlaki noradrenergiczne OUN
- wywołuje niedociśnienie
Lofeksydyna
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od opioidów
- agonista presynaptycznych rec. α₂
- hamuje szlaki noradrenergiczne OUN
- nie wywołuje niedociśnienia
Naltrekson
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od opioidów
- doustny antagonista receptorów opioidowych
- nasila objawy odstawienia → niewielka skuteczność
- występuje też w postaci implantów podskórnych
Leczenie uzależnienia od tytoniu - przedstawiciele
- nikotyna
- bupropion
- wareniklina
Nikotyna
- stosowana zastępczo w przypadku uzależnienia od tytoniu
* występuje w różnych postaciach
Nikotyna - działania niepożądane
- lokalne podrażnienia
* zaburzenia snu
Bupropion
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od tytoniu
- antagonista receptorów nikotynowych w OUN
- może być podawany łącznie z nikotyną
Bupropion - działania niepożądane
- bezsenność
- ból głowy
- suchość w jamie ustnej
- drgawki
- myśli samobójcze
Wareniklina
- lek stosowany w przypadku uzależnienia od tytoniu
- częściowy agonista receptora nikotynowego α₄β₂
- nie powinien być podawany łącznie z nikotyną lub bupropionem
Wareniklina - działania niepożądane
- nasilone nudności i wymioty
- zmiany zachowania
- myśli samobójcze
Mechanizm działania kokainy
- hamowanie wychwytu zwrotnego głównie DA (blokowanie transportera)
- krótkie działanie
- powoduje tachykardię i nadciśnienie
Mechanizm działania amfetaminy
- wypieranie amin katecholowych z pęcherzyków synaptycznych
- zwiększa ilość dopaminy, noradrenaliny i serotoniny
- słaba inhibicja MAO
- hamowanie wychwytu zwrotnego głównie NA (odwrócenie kierunku działania transportera)
Efekty działania amfetaminy
- stymulacja układu nagrody
- pobudzenie układu czuwania
- hamowanie apetytu
Pochodne amfetaminy - przedstawiciele
- dekstroamfetamina
- metamfetamina
- fenmetrazyna
- metylfenidat
- amfepramon
- fenetylina
Wskazania do stosowania pochodnych amfetaminy
- narkolepsja
- otyłość
- ADHD
Leki stosowane w ADHD - przedstawiciele
- metylfenidat
* atomoksetyna
Metylfenidat
- lek stosowany w ADHD
- pochodna amfetaminy
- przy dłuższym stosowaniu może uzależniać
Atomoksetyna
- lek stosowany w ADHD
- inhibitor presynaptycznego transportera NA
- nie wykazuje działania psychostymulującego
- łagodzi objawy ADHD, zapobiega nawrotom choroby
Metylenodioksymetamfetamina
- znana jako “ecstasy”
* wywołuje silną euforię bez utraty poczucia rzeczywistości
Metylenodioksymetamfetamina - możliwe skutki przyjmowania
- arytmie
- rozpad mięśni
- zespół DIC
Halucynogeny - przedstawiciele
- LSD
- meskalina
- psylocybina
Syntetyczne kannabinoidy - przedstawiciele
- dronabinol
* nabilon
Syntetyczne kannabinoidy - zastosowanie
- działanie przeciwwymiotne, analgetyczne, uspokajające, euforyzujące, pobudzające apetyt, rozszerzające oskrzela, obniżające ciśnienie wewnatrzgałkowe
- leczenie pacjentów poddawanych chemioterapii
Rimonabant
- antagonista receptorów kannabinoidowych CB₁
- środek ułatwiający utratę masy ciała
- nie jest stosowany ze względu na działania niepożądane
Halucynogeny - mechanizm działnia
• rec. 5-HT2
Leczenie uzależnienia od amfetaminy i kokainy
- propranolol
- modafinil
- topiramat
- tiagabina
- disulfiram
- bupropion
- buprenorfina
- cytalopram
- baklofen