2.4 Leki przeciwdepresyjne i stabilizujące nastrój Flashcards

1
Q

Przekaźniki uwalniane głównie w żylakowatościach neuronów

A
  • noradrenalina

* serotonina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Lokalizacja zaburzeń powodujących manię i depresję

A
  • szlaki noradrenergiczne miejsca sinawego

* szlaki serotoninergiczne jąder szwu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Mechanizm działania leków przeciwdepresyjnych

A
  • wzrost dostępności NA i 5-HT w synapsach

* down-regulacja receptorów presynaptycznych α₂ i 5-HT₁D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Główne grupy leków stosowanych w depresji

A
  • inhibitory wychwytu monoamin

* inhibitory rozkładu monoamin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Trójcykliczne antydepresanty - przedstawiciele

A
  • imipramina, dezypramina, klomipramina
  • opipramol
  • doksepina
  • amitryptylina, nortryptylina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Czteropierścieniowy antydepresant

A

maprotylina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Trójcykliczne antydepresanty hamujące wychwyt głównie NA

A

zawierające aminy drugorzędowe:
• nortryptylina
• dezypramina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Trójcykliczne antydepresanty hamujące wychwyt głównie 5-HT

A

zawierające aminy trzeciorzędowe:
• amitryptylina
• klomipramina
• imipramina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Trójcykliczne antydepresanty - efekt kliniczny

A
  • leczenie depresji

* leczenie bólu różnego pochodzenia (np. migreny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Trójcykliczne antydepresanty - działania niepożądane

A
  • kanały sodowe → bloki p-k i pęczka Hisa
  • rec. M → zaburzenia perystaltyki, akomodacji, retencja moczu, tachykardia, suchość
  • rec. H₁ → sedacja, wzrost masy ciała
  • rec. α₁ → hipotonia ortostatyczna, tachykardia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Leczenie arytmii wywołanych przez trójcykliczne antydepresanty

A

wodorowęglan sodu dożylnie → mniejszy procent zjonizowanych molekuł leków trójcyklicznych → mniej molekuł wiąże się z kanałami sodowymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

SSRI - nazwa

A

selective serotonin reuptake inhibitors

selektywne inhibitory wychwytu serotoniny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

SSRI - przedstawiciele

A
  • fluoksetyna (Prozac)
  • fluwoksamina
  • paroksetyna
  • sertralina
  • cytalopram, escytalopram
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

SSRI - wskazania

A
  • depresja
  • anoreksja, bulimia
  • ataki paniki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

SSRI - przewaga nad trójcyklicznymi antydepresantami

A
  • nie są kardiotoksyczne

* nie łączą się z rec. M, α, H, D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

SSRI - działania niepożądane

A
  • zaburzenia funkcji seksualnych
  • zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego
  • zaburzenia wydzielania ADH
  • zaburzenia glikemii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Zespół serotoninowy

A
  • skutek stosowania SSRI razem z inhibitorami MAO
  • zwiększenie stężenia serotoniny
  • hipertermia, skurcze, zaburzenia krążenia, zaburzenia świadomości
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

SNRI - nazwa

A

selective noradrenaline reuptake inhibitors

selektywne inhibitory wychwytu noradrenaliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

SNRI - przedstawiciele

A
  • reboksetyna

* wiloksazyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

SNRI - działania niepożądane

A
  • tachykardia, wzrost CTK
  • bóle i zawroty głowy
  • trudności w oddawaniu moczu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

SSNRI - nazwa

A

selective serotonin-noradrenaline reuptake inhibitors

selektywne inhibitory wychwytu serotoniny i noradrenaliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

SSNRI - przedstawiciele

A
  • wenlafaksyna
  • duloksetyna
  • milnacypran
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

SSNRI - wskazania

A
  • ciężka depresja

* ból neuropatyczny

24
Q

SSNRI - działania niepożądane

A
  • ból głowy
  • nudności
  • nocne poty
  • efekty terapii widoczne dopiero po kilku tygodniach
25
Q

NaSSA - nazwa

A

noradrenergic and specific serotonergic antidepressants

noradrenergiczne i specyficznie serotoninergiczne antydepresanty

26
Q

NaSSA - przedstawiciele

A
  • mirtazapina

* mianseryna

27
Q

Mirtazapina

A
  • NaSSA
  • antagonista presynaptycznych rec. α₂ → ↑ wyrzutu NA
  • antagonista rec. 5-HT₂ i 5-HT₃ → silniejsze działanie 5-HT na rec. 5-HT₁
28
Q

Czy mirtazapina zwiększa wyrzut noradrenaliny?

A

Tak.

29
Q

Czy mirtazapina zwiększa wyrzut serotoniny?

A

Nie.

30
Q

NaSSA - działania niepożądane

A

• rec. H₁ → sedacja, wzrost masy ciała

31
Q

Podwójne serotoninergiczne antydepresanty - przedstawiciele

A
  • nefazodon

* trazodon

32
Q

Podwójne serotoninergiczne antydepresanty - zakres działania

A
  • hamują wychwyt serotoniny

* antagoniści rec. 5-HT₂

33
Q

Podwójne serotoninergiczne antydepresanty - wskazania

A

• depresja połączona z lękiem

34
Q

Podwójne serotoninergiczne antydepresanty - działania niepożądane

A
  • senność
  • bóle głowy
  • nudności
  • rzadko hepatotoksyczność
35
Q

Skutki stymulacji rec. 5-HT₂

A
  • niepokój
  • bezsenność
  • pobudzenie psychomotoryczne
  • zaburzenia funkcji seksualnych
36
Q

Bupropion

A
  • inhibitor wychwytu NA i DA
  • brak większego wpływu na wychwyt serotoniny
  • działanie podobne do amfetaminy
  • może wywołać napad drgawek
37
Q

Selektywny wzmacniacz wychwytu serotoniny

A

• tianeptyna

38
Q

Tianeptyna

A
  • SSRE (selektywny wzmacniacz wychwytu serotoniny)
  • obniża dostępność serotoniny w szczelinie synaptycznej
  • zwiększa też uwalnianie serotoniny
  • mechanizm działania jest niejasny
39
Q

Agomelatyna

A
  • agonista rec. MT₁ i MT₂
  • antagonista rec. 5-HT₂C
  • lek stosowany w ciężkiej depresji połączonej z lękiem
40
Q

Agomelatyna - działania niepożądane

A

• senność

41
Q

Starsze inhibitory MAO - przedstawiciele

A
  • iproniazyd
  • fenelzyna
  • tranylcypromina
  • izokarboksazyd
42
Q

Starsze inhibitory MAO - działanie

A

• nieodwracalna inhibicja MAO

43
Q

Nowsze inhibitory MAO - przedstawiciele

A
  • moklobemid
  • befloksaton
  • brofaromina
44
Q

Nowsze inhibitory MAO - działanie

A
  • odwracalna inhibicja MAO

* działanie wybiórcze na izoformę A, rozkładającą NA i 5-HT

45
Q

Inhibitory MAO - działania niepożądane

A
  • bóle i zawroty głowy
  • zaburzenia snu
  • splątanie
46
Q

Inhibitory MAO - interakcje

A
  • stosowanie leków hamujących wychwyt NA/5-HT → zespół serotoninowy
  • spożywanie pokarmów bogatych w tyraminę (sery, wina) → przełom nadciśnieniowy
47
Q

Nietypowe leki przeciwdepresyjne - przedstawiciele

A
  • wyciąg z dziurawca
  • sole litu
  • karbamazepina
  • kwas walproinowy
48
Q

Wyciąg z dziurawca

A
  • zawiera substancje hamujące MAO i wychwyt serotoniny

* jedną z tych substancji jest hiperycyna

49
Q

Sole litu

A
  • lek stabilizujący nastrój
  • hamuje produkcję IP₃
  • zmniejsza ryzyko manii i poprawia nastrój w depresji
50
Q

Sole litu - działania niepożądane

A
  • neurotoksyczność
  • splątanie
  • arytmie
  • wzrost masy ciała
  • wielomocz
51
Q

Wilazodon

A
  • cechy zbliżone do SSRI i buspironu (częściowego agonisty 5-HT1)
  • leczenie ciężkich depresji
52
Q

SSNRI - działanie w niższej dawce

A

• hamują głównie wychwyt serotoniny

53
Q

SSNRI - działanie w wyższej dawce

A

• hamują głównie wychwyt noradrenaliny

54
Q

Wortioksetyna

A
  • modulator i stymulator serotoninowy
  • SSRI i częściowy agonista 5-HT1a i agonista 5-HT3 i 5-HT7
  • działania niepożądane: żołądkowo-jelitowe, suchość w ustach, zawroty głowy, dysfunkcja seksualna
55
Q

Modulatory i stymulatory serotoninowe

A
  • wortioksetyna

* wilazodon

56
Q

Flibanseryna

A
  • dysinhibitor noradrenaliny i dopaminyu (NDDI)
  • agonista 5-HT1a i antagonista 5-HT2a
  • zwiększa popęd płciowy u kobiet