Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia wuzetki > 3.13 Leki przeciwgrzybicze > Flashcards

3.13 Leki przeciwgrzybicze Flashcards

1
Q

Przyczyny wzrostu częstości grzybic

A
  • AIDS
  • leki przeciwnowotworowe
  • leki immunosupresyjne
  • antybiotyki o szerokim spektrum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Leki stosowane w grzybicach narządowych - przedstawiciele

A
  • amfoterycyna B
  • flucytozyna
  • azole
  • echinokandyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Leki stosowane w grzybicach powierzchownych - przedstawiciele

A
  • gryzeofulwina
  • terbinafina
  • naftyfina
  • nystatyna
  • natamycyna
  • niektóre azole
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Unikalne cechy grzybów

A
  • ergosterol zamiast cholesterolu w błonie komórkowej
  • chityna w ścianie komórkowej
  • polimery glukanu w ścianie komórkowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Leki używane w zakażeniu Pneumocystis jirovecii - przedstawiciele

A
  • ko-trymoksazol

* pentamidyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Amfoterycyna B - charakterystyka

A
  • lek przeciwgrzybiczy
  • polienowy makrolid
  • wytwarzany przez Streptomyces nodosus
  • nierozpuszczalny w wodzie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Amfoterycyna B - postaci

A 
• dożylna (koloidalna mieszanina z deoksycholanem sodu)
• postaci liposomalne:
∙ sfery
∙ dyski
∙ taśmy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Zalety postaci liposomalnej amfoterycyny B

A
  • nieco lepsza skuteczność
  • mniejsza toksyczność natychmiastowa
  • mniejsza nefrotoksyczność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wady postaci liposomalnej amfoterycyny B

A
  • 20-100 razy wyższa cena

* niska skuteczność w grzybicach OUN i dróg moczowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Amfoterycyna B - mechanizm działania

A
  • działanie grzybobójcze

* lek łączy się z ergosterolem → tworzenie się porów w błonie komórkowej → wypływ jonów i białek z komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Amfoterycyna B - mechanizmy oporności

A
  • ↓ zawartości ergosterolu w błonach

* zmiana struktury ergosterolu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Amfoterycyna B - spektrum

A 
• bardzo szerokie spektrum
  - leiszamnioza
  - Candida sp.
  - Cryptococcus neoformans
  - Histoplasma capsulatum
  - Blastomyces dermatitidis
  - Coccidioides immitis
  - Aspergillus fumigatus
  - Mucor 
• gatunki oporne: 
  - Candida lusitaniae
  - Pseudallescheria boydii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Amfoterycyna B - zastosowanie

A 
• indukcja leczenia ciężkich grzybic układowych
• miejscowo:
∙ grzybicze owrzodzenie rogówki
∙ grzybicze zapalenie stawu
∙ kandyduria
• leiszmanioza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Amfoterycyna B w tkankach

A
  • nie wchłania się z przewodu pokarmowego
  • dobrze penetruje do większości tkanek
  • słabo penetruje do OUN (ale można podać do CSF)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Amfoterycyna B - interakcje

A

• azole hamują jej działanie (bo hamują syntezę ergosterolu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Amfoterycyna B - działania niepożądane natychmiastowe

A
  • gorączka, dreszcze
  • skurcze mięśniowe
  • nudności i wymioty
  • bóle głowy
  • ↓ CTK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Łagodzenie niepożądanych skutków podania amfoterycyny B

A
  • wolniejsze podawanie leku
  • paracetamol
  • antagoniści rec. H₁
  • GKS
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Amfoterycyna B - działania niepożądane rozwijające się powoli

A
  • nefrotoksyczność - spadek K, Mg
  • hepatotoksyczność
  • anemia (spadek EPO)
  • objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych przy podaniu do CSF
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Objawy nefrotoksyczności amfoterycyny B

A
  • kwasica cewkowa
  • masywna utrata K⁺ i Mg²⁺
  • anemia (bo spadek EPO)
  • zapobieganie: wlew 0,9% NaCl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Flucytozyna - charakterystyka

A
  • lek grzybostatyczny
  • syntetyczny analog pirymidyny
  • z reguły stosowany razem z amfoterycyną B
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Flucytozyna - mechanizm działania

A
  • działanie grzybostatyczne
  • lek wychwytywany jest przez komórki grzyba przy udziale permeazy cytozynowej → przekształcany do fluorouracylu → przekształcany do FdUMP i FUTP
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Działanie metabolitów flucytozyny

A
  • FdUMP - hamuje syntezę DNA

* FUTP - hamuje syntezę RNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Flucytozyna - mechanizmy oporności

A

• zmiany w metabolizmie leku do aktywnych pochodnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Flucytozyna - spektrum

A
  • Cryptococcus neoformans
  • Candida
  • rzadziej Aspergillus
  • grzyby wywołujące chromomikozę - po zadrapaniu kolcem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Flucytozyna - zastosowanie

A
  • kryptokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

* zapalenie wsierdzia wywołane przez Candida

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Flucytozyna - działania niepożądane

A
  • uszkodzenie szpiku kostnego (+konsekwencje)
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zmiany skórne
  • uszkodzenie wątroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Azole o budowie imidazolowej - przedstawiciele

A
  • ketokonazol
  • mikonazol
  • klotrymazol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Azole o budowie triazoli - przedstawiciele

A
  • itrakonazol
  • flukonazol
  • worykonazol
  • pozakonazol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Azole - mechanizm działania

A
  • hamowanie CYP51 cytochromu P450 grzyba (enzym ten przekształca lanosterol w ergosterol)
  • triazole są bardziej wybiórcze niż imidazole
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Azole - spektrum

A
  • Candida
  • Cryptococcus neoformans
  • Coccidioides immitis
  • Blastomyces
  • Histoplasma
  • dermatofity

• itrakonazol, worykonazol i pozakonazol działają również na Aspergillus i Pseudoallescheria boydii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Azole - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • ↑AspAT, ↑AlAT, zapalenie wątroby
  • blokowanie metabolizmu hormonów (np. ginekomastia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Azole używane tylko w grzybicach powierzchownych - przedstawiciele

A
  • klotrymazol
  • ekonazol
  • sertakonazol
  • bifonazol
  • mikonazol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Azole podawane dożylnie - przedstawiciele

A
  • flukonazol
  • itrakonazol
  • worykonazol
34
Q

Azole podawane doustnie - przedstawiciele

A
  • ketokonazol
  • flukonazol
  • itrakonazol
  • worykonazol
  • pozakonazol
35
Q

Ketokonazol - charakterystyka

A
  • pierwszy azol stosowany do leczenia grzybic
  • stosowany doustnie lub w formie szamponu
  • silnie hamuje cytochrom P450
36
Q

Flukonazol - charakterystyka

A
  • najczęściej używany azol
  • stosowany dożylnie lub doustnie (łatwo się wchłania)
  • dobrze penetruje do OUN
  • słabo hamuje cytochrom P450
37
Q

Flukonazol - spektrum

A
  • Candida albicans
  • Candida parapsilosis
  • Candida glabrata (słabo)
38
Q

Flukonazol - gatunki oporne

A
  • Candida krusei
  • Aspergillus
  • Blastomyces
39
Q

Lek z wyboru w grzybicach OUN

A

Flukonazol

40
Q

Itrakonazol - charakterystyka

A
  • stosowany dożylnie lub doustnie
  • słabo penetruje do OUN
  • silnie hamuje cytochrom P450
41
Q

Itrakonazol - spektrum

A
  • Aspergillus
  • Blastomyces
  • Candida (słabo)
42
Q

Worykonazol - charakterystyka

A
  • stosowany dożylnie lub doustnie (łatwo się wchłania)
  • dobrze penetruje do OUN
  • nie wydala się z moczem (nie do grzybic układu moczowego)
  • słabo hamuje cytochrom P450
43
Q

Worykonazol - spektrum

A
  • Candida
  • Aspergillus
  • Scedosporium
  • Fusarium
44
Q

Worykonazol - objawy niepożądane

A
  • zaburzenia widzenia barw
  • zaburzenia ostrości widzenia
  • zaburzenia jasności widzenia
  • liczne interakcje (hamuje różne enzymy)
45
Q

Pozakonazol - charakterystyka

A
  • nowy azol o szerokim spektrum
  • stosowany doustnie
  • silnie hamuje cytochrom P450
46
Q

Pozakonazol - spektrum

A
  • Candida
  • Aspergillus
  • Fusarium
  • Madurella
  • Coccidioides immitis
  • Fonsecaea pedrosoi
47
Q

Pozakonazol - zastosowanie

A
  • leczenie inwazyjnych grzybic
  • profilaktycznie w neutropenii
  • profilaktycznie po przeszczepie szpiku
48
Q

Pozakonazol - interakcje

A

Lek ten hamuje CYP3A4 - nie należy go stosować z lekami metabolizowanymi przez tę izoformę cytochromu P450, przedłużającymi odstęp QT:
∙ chinidyną
∙ cyzaprydem
∙ halofantryną

49
Q

Echinokandyny - przedstawiciele

A
  • kaspo-fungina
  • mika-fungina
  • anidula-fungina
50
Q

Echinokandyny - charakterystyka

A
  • acylowane cykliczne peptydy
  • stosowane pozajelitowo
  • słabo penetrują do OUN
  • nie wydalają się z moczem
51
Q

Echinokandyny - mechanizm działania

A
  • działanie grzybobójcze

* hamowanie syntezy β(1-3)glukanu ściany grzyba

52
Q

Echinokandyny - spektrum

A
  • Candida

* Aspergillus

53
Q

Echinokandyny - gatunki oporne

A

• Cryptococcus neoformans

54
Q

Echinokandyny - zastosowanie

A
  • zakażenia Candida (opornymi na flukonazol)

* zakażenia Aspergillus (opornymi na inne leki)

55
Q

Echinokandyny - działania niepożądane

A
  • zaczerwienienie skóry

* zaburzenia żołądkowo-jelitowe

56
Q

Kaspofungina - działania niepożądane

A

• uszkodzenie wątroby (po podaniu z cyklosporyną)
• wspólne dla echinokandyn:
∙ zaczerwienienie skóry
∙ zaburzenia żołądkowo-jelitowe

57
Q

Mikafungina - działania niepożądane

A

• hamowanie metabolizmu nifedypiny, cyklosporyny i syrolimusu
• wspólne dla echinokandyn:
∙ zaczerwienienie skóry
∙ zaburzenia żołądkowo-jelitowe

58
Q

Anidulafungina - działania niepożądane

A 
• degranulacja mastocytów:
∙ świąd
∙ pokrzywka
∙ skurcz oskrzeli (rzadko)
• wspólne dla echinokandyn:
∙ zaczerwienienie skóry
∙ zaburzenia żołądkowo-jelitowe
59
Q

Inhibitory epoksydazy skwalenowej - przedstawiciele

A
  • terbinafina
  • naftyfina
  • butenafina
  • tolnaftat
60
Q

Inhibitory epoksydazy skwalenowej - mechanizm działania

A
  • działanie grzybobójcze
  • hamowanie epoksydazy skwalenowej → hamowanie przekształcania skwalenu w lanosterol → hamowanie syntezy ergosterolu, nagromadzenie toksycznego skwalenu
61
Q

Inhibitory epoksydazy skwalenowej - zastosowanie

A
  • grzybica skóry

* grzybica paznokci

62
Q

Terbinafina - sposób podawania

A
  • doustnie

* miejscowo na skórę

63
Q

Terbinafina - działania niepożądane

A
  • bóle głowy
  • zaburzenia smaku
  • łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe
64
Q

Naftyfina - sposób podawania

A

• miejscowo na skórę/paznokcie

65
Q

Gryzeofulwina - charakterystyka

A
  • lek przeciwgrzybiczy, wytwarzany przez Penicillium
  • niejasny mechanizm działania
  • stosowany w grzybicy skóry (Trichophyton, Microsporon, Epidermophyton)
  • kumuluje się w naskórku, zapobiegając zakażeniu włosów/paznokci/nowych warstw naskórka
66
Q

Gryzeofulwina - mechanizm działania

A
  • działanie grzybostatyczne

* zaburzanie funkcji mikrotubul i wrzeciona mitotycznego (dokładny mechanizm nieznany)

67
Q

Gryzeofulwina - sposób podawania

A

• doustnie
∙ lek nierozpuszczalny w wodzie
∙ pożywienie bogate w tłuszcz nasila wchłanianie

68
Q

Gryzeofulwina - działania niepożądane

A
  • reakcje alergiczne (typu choroby posurowiczej)
  • fotosensytyzacja
  • zaburzenia OUN
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • uszkodzenie wątroby
  • indukcja enzymów wątrobowych (↓ skuteczności warfaryny i doustnej antykoncepcji)
  • działanie teratogenne
69
Q

Nystatyna i natamycyna - charakterystyka

A
  • polienowe makrolidy przeciwgrzybicze

* toksyczne, nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego

70
Q

Nystatyna i natamycyna - mechanizm działania

A
  • działanie grzybobójcze

* lek łączy się z ergosterolem → tworzenie się porów w błonie komórkowej → wypływ jonów i białek z komórki

71
Q

Nystatyna i natamycyna - spektrum

A
  • grzyby: Candida, Aspergillus, Cephalosporium, Fusarium

* pierwotniaki: Trichomonas vaginalis, Giardia lamblia

72
Q

Nystatyna i natamycyna - sposób podawania

A
  • miejscowo na skórę i błony śluzowe
  • dopochwowo
  • doustnie w grzybicach układu pokarmowego
73
Q

Nystatyna i natamycyna - działania niepożądane

A 
• miejscowe zaczerwienienie
• świąd
• po podaniu doustnym nystatyny:
∙ nudności i wymioty
∙ reakcje alergiczne (b. rzadko zespół Stevensa-Johnsona)
74
Q

Cyklopiroks - charakterystyka

A
  • pochodna pirydynonu o działaniu przeciwgrzybiczym

* słabe działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne (g+,-, mikoplazmy)

75
Q

Cyklopiroks - mechanizm działania

A
  • hamowanie transportu Leu do komórki grzyba
  • nasilanie tworzenia wolnych rodników
  • uszkadzanie błony komórkowej

• dokładny mechanizm nieznany

76
Q

Cyklopiroks - sposób podawania

A
  • miejscowo na skórę i paznokcie

* dopochwowo - kandydoza

77
Q

Cyklopiroks - działania niepożądane

A
  • świąd

* podrażnienie skóry

78
Q

Isawukonazol

A
  • prolek - siarczan isawukonazolu
  • spektrum: Candida, Asper, Crypto, mukormykoza
  • hamuje CYP3A4 i interakcje
79
Q

Klotrymazol i mikonazol

A

• miejscowo na grzybice powierzchowne

80
Q

Tawaborol

A
  • inhibitor syntetazy leucylo-tRNA
  • hamuje synteze białek
  • miejscowo na grzybicę paznokci
  • NPŹ: skórne

Farmakologia wuzetki (91 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions