2.12 Zaburzenia czynności elektrycznej OUN Flashcards
Napady częściowe proste
- bez utraty świadomości
* objawy ruchowe, czuciowe, autonomiczne
Napady częściowe złożone
- zmiany świadomości
- zmiany zachowania
- wykonywanie powtarzających się czynności (automatyzmów)
Napady toniczno-kloniczne
- utrata świadomości
- tonus (kilka sekund, zwiększone napięcie mięśniowe)
- klonus (kilka minut, skurcze mm. kończyn i tułowia)
Napady toniczne
- utrata świadomości
* zwiększone napięcie mięśniowe
Napady kloniczne
- utrata świadomości
* skurcze mm. kończyn i tułowia
Napady atoniczne
- utrata świadomości
* nagła utrata napięcia mięśniowego
Napady miokloniczne
- utrata świadomości
* rytmiczne skurcze wybranych grup mięśniowych
Napady nieświadomości
- utrata świadomości na kilkanaście sekund
- obniżenie napięcia mięśniowego
- skurcze kloniczne
- automatyzmy
Stan padaczkowy
- długie serie napadów toniczno-klonicznych
* może prowadzić do niewydolności oddechowej
Mechanizmy działania leków przeciwpadaczkowych
- ↓ dokomórkowego napływu kationów Na, Ca
- ↓ transmisji glutaminergicznej
- ↑ transmisji GABA-ergicznej
Historycznie pierwsze leki przeciwpadaczkowe
bromki (koniec XIX w.)
Pierwszy syntetyczny lek przeciwdrgawkowy
- fenobarbital
* leczenie napadów toniczno-klonicznych oraz częściowych
Inna nazwa fenytoiny
difenylohydantoina
Struktury chemiczne leków przeciwpadaczkowych przed 1965 r.
- hydantoiny
* bursztyniany
Struktury chemiczne leków przeciwpadaczkowych między 1965 a 1990 r.
- benzodiazepiny
- iminostilben (karbamazepina)
- rozgałęziony kwas karboksylowy
Struktury chemiczne leków przeciwpadaczkowych po 1990 r.
- fenylotriazyna (lamotrygina)
- cykliczny analog GABA
- monosacharyd z podstawową grupą sulfaminianową
- pochodna kwasu nipekotynowego
Rodzaje kanałów sodowych
- sterowane ligandem
* sterowane potencjałem błonowym (napięciowo zależne)
Rodzaje kanałów wapniowych
- sterowane ligandem
* sterowane potencjałem błonowym (napięciowo zależne)
Rodzaje napięciowo zależnych kanałów wapniowych
- L (long-lasting) - długotrwałe
- N (neuronal) - neuronalne
- P/Q (Purkinje) - w kom. Purkinjego w móżdżku)
- R (residual) - resztkowe
- T (transient) - przejściowe
Które rodzaje napięciowo zależnych kanałów wapniowych występują w OUN?
Wszystkie.
Leki przeciwpadaczkowe hamujące napływ kationów - przedstawiciele
- etosuksymid
- fenytoina, fosfenytoina
- karbamazepina, okskarbazepina, eslikarbazepina
- lamotrygina
- zonisamid
- lakozamid
Etosuksymid - zakres działania
• hamowanie kanałów wapniowych T we wzgórzu
Etosuksymid - wskazania
- napady typu nieświadomości
* lek pierwszego rzutu, zwłaszcza u dzieci
Etosuksymid - działania niepożądane
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- senność
- ataksja
Fenytoina - zakres działania
- hamowanie napięciowo zależnych kanałów sodowych
- przedłużanie czasu ich inaktywacji
- stosowana w napadach częściowy i uogólnionych toniczno-klonicznych
Fenytoina - działania niepożądane
• pogorszenie napadu nieświadomości • nie powinna być stosowana u dzieci • hirsutyzm • przerost dziąseł • zaburzony metabolizm folianów: ∙ niedokrwistość megaloblastyczna ∙ efekty teratogenne • indukcja cytochromu P450 • zwiększony metabolizm wit. K → krwawienia
Fenytoina - interakcje
- indukcja cytochromu P450 → spadek stężenia leków → utrudnienie politerapii
- skomplikowany metabolizm → zalecane monitorowanie stężenia leku we krwi
Fosfenytoina
- lepiej rozpuszczalna pochodna fenytoiny
- może być podawana pozajelitowo
- stabilniejsze stężenie leku we krwi
Karbamazepina - zakres działania
• hamowanie napięciowo zależnych kanałów sodowych
Karbamazepina - wskazania
- napady częściowe
- napady wtórnie uogólnione
• może pogarszać przebieg napadów typu nieświadomości!
- neuralgia n. trójdzielnego
- choroba afektywna dwubiegunowa
Karbamazepina - interakcje
- indukcja enzymów mikrosomalnych → utrudnienie politerapii
* praktycznie nie ma wpływu na funkcje poznawcze, zachowanie itd.
Okskarbazepina
- hamuje napięciowo zależne kanały sodowe
- prolek, przekształcany do monohydroksylowej pochodnej karbamazepiny
- nie indukuje enzymów mikrosomalnych
- może wywołać hiponatremię
Lamotrygina - zakres działania
- hamowanie napięciowo zależnych kanałów sodowych
* hamowanie kanałów wapniowych aktywowanych wysokim napięciem
Lamotrygina - wskazania
- napady częściowe
- napady uogólnione toniczno-kloniczne
- napady uogólnione atoniczne
- napady uogólnione typu nieświadomości
• zastosowanie jako lek dodatkowy
Lamotrygina - działania niepożądane
- ataksja
- zaburzenia widzenia
- wysypki → rumień → z. Stevensa-Johnsona
Lamotrygina - interakcje
• podawanie razem z karbamazepiną albo kwasem walproinowym → wzrost częstości występowania skutków ubocznych
Zonisamid - zakres działania
- hamowanie napięciowo zależnych kanałów sodowych
* hamowanie kanałów wapniowych T
Zonisamid - wskazania
- napady częściowe
- napady uogólnione toniczno-kloniczne
• zastosowanie jako lek dodatkowy
Zonisamid - działania niepożądane
- senność
- ataksja
- zawroty i bóle głowy
- zaburzenia pamięci, splątanie
- zaburzenia hematopoezy
- kamica moczowa
- wypryski skórne
Lakozamid - zakres działania
- hamowanie napięciowo zależnych kanałów sodowych
- nasilanie wolnej inaktywacji neuronów często pobudzanych
- lek ten działa stosunkowo wybiórczo na ośrodki epileptogenne
- działania niepożądane: zawroty głowy, nudności, depresja