5.13 Leczenie nudności i wymiotów Flashcards

1
Q

Pochodzenie bodźców pobudzających ośrodek wymiotny

A
  • neurony strefy chemowrażliwej w area postrema
  • błędnik → móżdżek
  • neurony jądra pasma samotnego
  • wyższe centra OUN
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Receptory strefy chemowrażliwej

A
  • dopaminowe D₂
  • serotoninowe 5-HT₃
  • muskarynowe M₁
  • neurokininowe NK₁
  • opioidowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Receptory błędnika

A
  • muskarynowe M₁

* histaminowe H₁

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Grupy leków hamujących nudności i wymioty

A
  • antagoniści 5-HT₃
  • neuroleptyki
  • antagoniści H₁
  • antagoniści M₁
  • antagoniści NK₁
  • kannabinoidy
  • benzodiazepiny
  • glikokortykosteroidy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Antagoniści 5-HT₃ - przedstawiciele

A
  • ondansetron
  • granisetron
  • dolasetron
  • tropisetron
  • palonosetron
  • alosetron
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Antagoniści 5-HT₃ - zastosowanie

A
  • zwalczanie wymiotów po operacji, chemioterapii
  • podawane dożylnie 30 minut przed chemioterapią
  • łączone z GKS lub antagonistami NK₁
  • nie są skuteczne w chorobie lokomocyjnej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ondansetron, granisetron, dolasetron

A
  • antagoniści 5-HT₃
  • podawane doustnie / dożylnie
  • działają 4-9 godzin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Palonosetron

A
  • antagonista 5-HT₃
  • podawany dożylnie
  • działa 40 godzin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Alosetron

A
  • antagonista 5-HT₃
  • działa słabo przeciwwymiotnie
  • hamuje skurcze jelita grubego
  • stosowany w zespole jelita drażliwego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Antagoniści 5-HT₃ - działania niepożądane

A
  • spowolnienie pasażu w jelicie grubym
  • ból głowy, dyskomfort w nadbrzuszu
  • przejściowe objawy pozapiramidowe
  • wydłużenie QT (dolasetron najsilniej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Neuroleptyki - przedstawiciele

A
  • tietylperazyna
  • prochlorperazyna
  • prometazyna
  • droperydol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Tietylperazyna, prochlorperazyna, prometazyna

A
• neuroleptyki
• hamują receptory D₂, M₁, H₁
• podawane doustnie, doodbytniczo, dożylnie
• zastosowanie:
∙ zawroty głowy
∙ choroba lokomocyjna
∙ choroba Ménière'a
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Droperydol

A
• neuroleptyk
• hamuje receptor D₂
• zastosowanie:
∙ procedury anestezjologiczne
∙ wymioty pooperacyjne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Neuroleptyki - działania niepożądane

A
  • sedacja
  • objawy cholinolityczne
  • spadek CTK
  • objawy pozapiramidowe
  • hiperprolaktynemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Antagoniści H₁ - przedstawiciele

A
  • difenhydramina
  • dimenhydrynat
  • meklizyna
  • cyklizyna
  • klemastyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Antagonista H₁ o najsłabszym działaniu cholinolitycznym

A

meklizyna

17
Q

Antagoniści H₁ - zastosowanie

A
  • choroba lokomocyjna
  • wymioty po chemioterapii (+inne leki)
  • choroby ucha wewnętrznego (+inne leki)
18
Q

Antagoniści M₁ - przedstawiciele

A

• hioscyna (skopolamina)

19
Q

Hioscyna

A
  • antagonista M₁
  • podawany w plastrach
  • zwalcza objawy choroby lokomocyjnej
20
Q

Antagoniści H₁ i M₁ - działania niepożądane

A
  • objawy cholinolityczne

* retencja moczu - uwaga na pacjentów z przerostem prostaty

21
Q

Antagoniści NK₁ - przedstawiciele

A
  • aprepitant
  • rolapitant
  • netupitant
22
Q

Aprepitant

A
  • antagonista NK₁
  • podawany doustnie
  • metabolizowany przez CYP3A4
  • zastosowanie: wymioty po chemioterapii (+GKS / antagoniści 5-HT₃)
23
Q

Aprepitant - działania niepożądane

A
  • zawroty głowy
  • uczucie zmęczenia
  • biegunka
  • zmniejszenie INR u pacjentów stosujących warfarynę
24
Q

Kannabinoidy - przedstawiciele

A
  • dronabinol
  • nabilon
  • lewonantrodol
25
Q

Kannabinoidy - zastosowanie

A
  • wymioty po chemioterapii (+neuroleptyki)

* opieka paliatywna (+neuroleptyki)

26
Q

Kannabinoidy - działania niepożądane

A
  • psychoaktywne działanie THC
  • nasilenie łaknienia
  • przekrwienie spojówek
  • hipotonia ortostatyczna
  • objawy cholinolityczne
27
Q

Benzodiazepiny

A
  • przedstawiciele: diazepam, lorazepam

* zastosowanie: wymioty psychogenne

28
Q

Glikokortykosteroidy

A
  • przedstawiciele: deksametazon, prednizolon

* zastosowanie: pomocniczo w wymiotach po chemioterapii

29
Q

Zwalczanie wymiotów u ciężarnych

A
  • domowe sposoby hamowania nudności
  • witamina B₆ (np. pirydoksyna + doksylamina)
  • niektórzy antagoniści H₁ (dimenhydrynat, difenhydramina)
30
Q

Leki często wywołujące wymioty

A
  • lewodopa i agoniści receptorów D
  • opioidy
  • glikozydy naparstnicy
  • estrogeny
  • teofilina
  • antybiotyki makrolidowe
  • sole żelaza (podawane doustnie)
31
Q

Metody wywoływania wymiotów

A
  • syrop z wymiotnicy prawdziwej
  • apomorfina (niezalecana)
  • duże objętości lekko solonej wody (niezalecane)
32
Q

Antagoniści rec D₂ działający ośrodkowo

A
  • metoklopramid

* trimetobenzamid

33
Q

Antagoniści rec D₂ działający obwodowo

A

• domperydon

34
Q

Netupitant

A
  • antagonista NK₁
  • wymioty po chemioterapii (+palonosetron)
  • działa dłuzej od aprepitant i rolapitant