5.3 Leki immunostymulujące Flashcards
Interferon alfa - zastosowanie
• WZW B/C • półpasiec • opryszczka narządów płciowych • nowotwory: ∙ białaczka włochatokomórkowa ∙ T-komórkowy chłoniak skóry ∙ szpiczak mnogi ∙ rakowiak ∙ czerniak ∙ CML ∙ mięsak Kaposiego
Interferon alfa - działania niepożądane
- zespół grypopodobny (paracetamol zapobiega)
- zaburzenia autoimmunizacyjne
- zaburzenia neuropsychiatryczne
- zaburzenia neurologiczne
- zaburzenia hematologiczne
- zaburzenia okulistyczne
- zaburzenia laryngologiczne
- zaburzenia skórne
- wzrost podatności na zakażenia
- wzrost ryzyka poronienia
Interferon alfa - interakcje
- połączenie interferonu alfa z rybawiryną → wzrost skuteczności leczenia WZW C
- nasilanie aktywności leków cytostatycznych (cyklofosfamidu, doksorubicyny, cysplatyny)
- nasilanie aktywności leków wpływających na OUN
- GKS i NLPZ osłabiają działanie interferonu alfa
Interferon beta - zastosowanie
- kłykciny kończyste
- stwardnienie rozsiane (i.m, podskórnie)
- rak gardła
Interferon beta - działania niepożądane
• podobne do interferonu alfa, dodatkowo objawy w miejscu podania
Interferon gamma
- stosowany w leczeniu przewlekłej choroby ziarniniakowej
* działania niepożądane takie jak interferon alfa
Aldesleukina
• rekombinowana ludzka IL-2 (różni się 2 aminokwasami i brakiem reszt cukrowych) • stymuluje limfocyty T, B, komórki NK • zastosowanie: ∙ rak nerki ∙ nowotwory skóry ∙ trąd
Aldesleukina - działania niepożądane
- capillary leak syndrome - zesp Clarksona
- zmiany skórne
- zaburzenia neuropsychiatryczne
- zaburzenia pracy serca i płuc
- zaburzenia hematologiczne
- bóle stawów, gorączka
Denileukina diftytoks
• budowa: fragment IL-2 + toksyna krztuśca
• zastosowanie:
∙ białaczki z komórek T
∙ chłoniaki z komórek T
Mielopoetyczne czynniki wzrostowe - przedstawiciele
- erytropoetyna i pochodne
- molgramostym (GM-CSF)
- filgrastym, lenograstym (G-CSF)
- trombopoetyna
Przeciwciała blokujące CTLA-4 - przedstawiciele
- ipilimumab
* tremelimumab
Ipilimumab, tremelimumab
• przeciwciała blokujące CTLA-4 • wzmagają odpowiedź immunologiczną • zastosowanie: ∙ czerniak ∙ rak prostaty ∙ niedrobnokomórkowy rak płuca
Adjuwanty - przedstawiciele
- MDP (dipeptyd muramylowy)
- BCG (atenuowany szczep M tuberculosis)
- lentinian
- pachymaran
- picibanil
- bestatyna
Imikwimod
• lek stymulujący układ immunologiczny • działa przeciwwirusowo, wspomaga eliminację komórek nowotworowych • zastosowanie: ∙ kłykciny kończyste ∙ powierzchowny rak podstawnokomórkowy ∙ rogowacenie słoneczne na twarzy
Imikwimod - działania niepożądane
- miejscowe reakcje skórne
- trwałe przebarwienia skóry
- objawy grypopodobne
Lewamizol
- lek o działaniu immunostymulującym
- na robaki obłe
- wycofany z użycia u ludzi
Lewamizol - działania niepożądane
- neutropenia
- zapalenie stawów
- zapalenia naczyń
Inozyna pranobeks (izoprynozyna)
• lek przeciwwirusowy, stymulujący limfocyty T i makrofagi • zastosowanie: ∙ ospa wietrzna, półpasiec ∙ opryszczka ∙ podostre stwardniające zapalenie mózgu
Inozyna pranobeks - działania niepożądane
- hiperurykemia (ostrożnie przy dnie moczanowej, niewydolności nerek)
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- depresja
Ekomer
- olej z wątroby rekina grenlandzkiego
- działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, immunostymulujące
- stosowany w czasie chemio- i radioterapii (ogranicza uszkodzenie szpiku)
Albuferon
• interferon alfa2B z albuminą
Lokteron
• implant uwalniający interferon alfa2A
Przeciwciała blokujące PD-1 na limfocytach T
- niwolumab
* pembrolizumab
Niwolumab, pembrolizumab
- przeciwciała blokujące PD-1 na limfocytach T
* blokuja apoptozę lim T
Atezolizumab, durwalumab, awelumab
- przeciwciało przeciw PD-1L
* blokuje apoptozę lim T
Elotuzumab
- przeciwciało przeciw białku SLAMF7
- aktywuje kom NK
- leczenie szpiczaka mnogiego
Tymostymulina (TFX)
• preparat z grasicy cielęcej
• mieszanina peptydów - tymozyna alfa i beta, tymomodulina, protymozyna, splenopentyna, grasiczy peptyd C)
• stymuluje lim T, wytwarzanie IL2 i interferonu gamma
• zastosowanie:
∙ niedobory odporności
∙ aktywne, przewlekłe zapalenie wątroby
∙ ALS
Biostymulina
- wyciąg z aloesu
- wzmacja odpornośc humoralność i funkcje granulocytów
- i.m,
- leczenie nawracających zakażeń bakteryjnych
Przetwory z jeżówki purpurowej (echinacea purpurea)
• nawracające infekcje GDO
Przetwory z żeń-szenia (Panax)
- substancja czynna - ginsenozydy
* leczenie nawracajacych infekcji wirusowych i bakteryjnych, stany wyniszczenia, starzy ludzie
Przetwory z żeń-szenia (Panax) - objawy niepożądane
- bezsenność
- pobudzenie OUN
- biegunki
- zmiany skórne
Preparaty immunoglobin nieswoistych z puli osocza 1000 dawców
- intraglobin F
- sandoglobulin P
- pentaglobin
- subcuvia
IVIG
• poliklonalne przeciwciała podawane dożylnie
• działają przeciwzapalnie i immunosupresyjnie
• zastosowanie:
∙ samoistna plamica małopłytkowa
∙ Kawasaki
∙ białaczki
∙ zesp Guillaina-Barrego (ch demielinizacyjne)
Szczepionki swoiste p/ Streptoccocus pneumoniae
- Pneumovax
- Synflorix
- Prevenar
Szczepionki nieswoiste (lizaty bakteryjne) - doustne
- Luivac
- Broncho-Vaxon
- Uro-Vaxom
Szczepionki nieswoiste (lizaty bakteryjne) - aerozole donosowe
• IRS-19
Szczepionki nieswoiste (lizaty bakteryjne) - wstrzyknięcia
• Polyvaccinum
Szczepionki alergenowe (odczulanie)
- Allergovit
- Pollinex
- Catalet