Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia wuzetki > 4.4 Metabolizm wapniowo-fosforanowy > Flashcards

4.4 Metabolizm wapniowo-fosforanowy Flashcards

1
Q

Czynniki niezbędne do syntezy osteoklastów

A
  • obecność M-CSF

* interakcja RANK z RANKL

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Lokalizacja RANK i RANKL

A
  • RANK - błona komórkowa prekursorów osteoklastów

* RANKL - błona komórkowa prekursorów osteoblastów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

OPG

A
  • osteoprotegeryna
  • substancja produkowana przez osteoblasty
  • blokuje dostęp do RANKL
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

RANK - pełna nazwa

A

• receptor activator of nuclear factor κB

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Substancje stymulujące dojrzewanie osteoblastów

A
  • czynnik wzrostowy fibroblastów (FGF)
  • transformujący czynnik wzrostowy β (TGF-β)
  • insulinopodobny czynnik wzrostu 1 (IGF-1)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Substancje stymulujące dojrzewanie osteoklastów

A
  • parathormon (PTH)

* transformujący czynnik wzrostowy β (TGF-β)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Formy witaminy D

A
  • kalcyferol (D₁)
  • ergokalcyferol (D₂)
  • cholekalcyferol (D₃)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Aktywacja witaminy D₃ w organizmie

A
  • 25-hydroksylacja w wątrobie
  • 1-hydroksylacja w nerkach
  • aktywny metabolit: 1,25-dihydroksycholekalcyferol (kalcytriol)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Suplement witaminy D₃ u osób zdrowych

A

• cholekalcyferol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Suplement witaminy D₃ u osób z niewydolnością wątroby

A

• kalcyfediol (25-hydroksylowana pochodna wit. D₃)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Suplement witaminy D₃ u osób z niewydolnością nerek

A
  • alfakalcydol (1-hydroksylowana pochodna wit. D₃)

* dokserkalcyferol (1-hydroksylowana pochodna wit. D₂)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wskazania do podania kalcytriolu

A
  • niedoczynność przytarczyc
  • krzywica oporna na wit. D
  • osteodystrofia nerkowa
  • u pacjentów dializowanych (uwaga na hiperfosfatemię)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Działanie kalcytriolu

A
  • ogólnie - ↑Ca, ↑P
  • jelito cienkie (↑ wchłaniania wapnia)
  • nerki (↑ resorpcji wapnia i fosforanów)
  • kości (stymulacja osteoklastów, ↑ resorpcji kości)
  • przytarczyce (↓ PTH) (PTH stymuluje powstawanie kalcytriolu)
  • układ immunologiczny (↓ aktywności limfocytów T)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Mechanizmy zwiększania przez kalcytriol wchłaniania wapnia w jelicie cienkim

A
  • ↑ ekspresji pompy wapniowej (po stronie światła jelita)
  • ↑ ekspresji kalbindyny (wewnątrz enterocytów)
  • ↑ ekspresji ATP-azy wapniowej (po stronie kapilar)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Immunomodulujące działanie kalcytriolu

A

• produkowany przez makrofagi kalcytriol hamuje aktywność limfocytów T
• ryzyko hiperkalcemii → nie może być stosowany jako lek immunomodulujący
• w łuszczycy stosowane są pochodne o mniejszych własnościach hiperkalcemizujących:
∙ takalcytol
∙ kalcypotriol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Regulacja wydzielania PTH

A
  • receptory CaSR w komórkach głównych przytarczyc
  • ↑ [Ca²⁺] → hamowanie wydzielania PTH
  • ↓ [Ca²⁺] → stymulacja wydzielania PTH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Działanie PTH

A
  • ↑ stężenia witaminy D₃ (stymulacja 1α-hydroksylazy wit. D₃)
  • nerki (↑ resorpcji wapnia, ↓ resorpcji fosforanów)
  • kości (krótka interakcja z receptorem: działanie kościotwórcze, długa interakcja z receptorem: działanie kościogubne)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Teryparatyd

A
  • krótko działający analog parathormonu
  • ma właściwości kościotwórcze
  • stosowany w osteoporozie u obu płci (nie dłużej niż przez 2 lata)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Fosfatoniny

A
  • najważniejsza fosfatonina: FGF-23
  • podobnie jak parathormon hamują resorpcję fosforanów
  • przeciwnie do parathormonu hamują 1α-hydroksylację wit. D₃ (↓ wchłaniania fosforanów w jelicie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kalcytonina - charakterystyka

A
  • produkowana przez komórki C tarczycy
  • jedyny hormon zmniejszający [Ca²⁺] we krwi
  • hamuje aktywność osteoklastów
  • ma działanie analgetyczne
  • przy dłuższym stosowaniu desensytyzuje własne receptory
  • podawana parenteralnie lub donosowo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Preparaty kalcytoniny - przedstawiciele

A
  • kalcytonina ludzka

* kalcytonina łososiowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Preparaty kalcytoniny - zastosowanie

A
  • osteoporoza
  • choroba Pageta
  • przerzuty nowotworowe do kości
  • hiperkalcemia
23
Q

Kalcytonina łososiowa

A
  • kalcytonina o zwiększonym powinowactwie do ludzkiego receptora
  • rozkładana wolniej niż kalcytonina ludzka
  • podawana podskórnie lub donosowo
24
Q

Wpływ GKS na gospodarkę wapniowo-fosforanową

A
  • antagoniści wit D
  • ↓ wchłaniania wapnia w jelitach
  • ↓ resorpcji wapnia w nerkach
  • zwrotny mechanizm homeostatyczny: aktywacja przytarczyc
  • hamowanie aktywności i stymulacja apoptozy osteoblastów
  • skutek: utrata masy kostnej
25
Q

Wpływ hormonów tarczycy na gospodarkę wapniowo-fosforanową

A
  • aktywacja przebudowy kości
  • osteoklasty są stymulowane bardziej niż osteoblasty
  • skutek: utrata masy kostnej
26
Q

Wpływ hormonów płciowych na gospodarkę wapniowo-fosforanową

A
  • hamowanie apoptozy osteoblastów
  • hamowanie aktywności i stymulacja apoptozy osteoklastów
  • skutek: przeciwdziałanie utracie masy kostnej
27
Q

Leki wpływające na gospodarkę wapniowo-fosforanową - grupy leków

A 
• hamujące resorpcję kości:
∙ HTZ - hormonalna terapia zastępcza
∙ SERM
∙ bisfosfoniany
∙ kalcytonina
∙ związki strontu
• stymulujące budowę kości
∙ krótko działające preparaty parathormonu
∙ preparaty witaminy D
∙ preparaty wapnia
∙ kalcymimetyki
∙ związki strontu
28
Q

Najszybciej działający preparat witaminy D

A
  • forma dożylna kalcytriolu

* stosowana w przypadku tężyczki po usunięciu przytarczyc

29
Q

Dihydrotachysterol

A
  • syntetyczny analog witaminy D₂
  • nie wymaga hydroksylacji
  • działa szybko i krótko
  • stymuluje wchłanianie wapnia z jelit lepiej niż większość preparatów wit. D
30
Q

Preparaty witaminy D - działania niepożądane

A
  • wzrost stężenia fosforanów

* powstawanie zwapnień

31
Q

Preparaty witaminy D stosowane w zaburzeniach czynności przytarczyc

A
  • niedoczynność przytarczyc - alfakalcydol, kalcytriol

* nadczynność przytarczyc - alfakalcydol, dokserkalcyferol

32
Q

Zapobieganie hiperfosfatemii w przebiegu leczenia nadczynności przytarczyc - leki

A
  • parykalcytol
  • leki wiążące fosforany
  • kalcymimetyki
33
Q

Parykalcytol

A
  • pochodna witaminy D₂
  • zmniejsza stężenie PTH o ponad połowę
  • słabo zwiększa stężenie wapnia (10x mniej niż kalcytriol)
34
Q

Leki wiążące fosforany - przedstawiciele

A
  • węglan wapnia (zawiera wapń, nie zmienia indeksu Ca×P)
  • chlorowodorek sewelameru (wywołuje kwasicę i hiperkaliemię)
  • węglan sewelameru
  • węglan lantanu
35
Q

Cynakalcet

A
  • kalcymimetyk
  • uwrażliwia receptor wapniowy komórek przytarczyc
  • skutek: hamowanie wydzielania PTH
36
Q

Preparaty wapnia - przedstawiciele

A 
• dożylne:
∙ glukonian wapnia
• doustne:
∙ węglan wapnia
∙ cytrynian wapnia
37
Q

Bisfosfoniany - przedstawiciele

A 
• kwas etydronowy
• 100 × silniejsze:
∙ kwas alen-dronowy
∙ kwas ryze-dronowy
∙ kwas pami-dronowy
∙ kwas tylu-dronowy
• 1000 × silniejsze:
∙ kwas iban-dronowy
∙ kwas zole-dronowy
38
Q

Bisfosfoniany podawane raz w tygodniu

A
  • kwas alendronowy

* kwas ryzedronowy

39
Q

Bisfosfoniany podawane raz w miesiącu

A

• kwas ibandronowy

40
Q

Bisfosfoniany podawane dożylnie

A
  • kwas pamidronowy
  • kwas zoledronowy
  • najbardziej skuteczne w leczeniu przerzutów do kości
  • nie wywołują owrzodzeń przełyku
41
Q

Bisfosfoniany - mechanizm działania

A
  • gromadzą się w kościach, związane z hydroksyapatytami
  • zmniejszają rozpuszczalność hydroksyapatytu
  • hamują adhezję osteoklastów
  • hamują aktywność resorpcyjną osteoklastów
  • efekty widoczne po 3-6 msc terapii
42
Q

Bisfosfoniany - zastosowanie

A
  • osteoporoza
  • choroba Pageta
  • hiperkalcemia wywołana przerzutami nowotworowymi do kości
43
Q

Bisfosfoniany stosowane w leczeniu osteoporozy

A
  • kwas ryzedronowy
  • kwas ibandronowy
  • kwas tyludronowy
  • kwas alendronowy
44
Q

Bisfosfoniany stosowane w leczeniu choroby Pageta

A
  • kwas tyludronowy
  • kwas ryzedronowy
  • kwas alendronowy
  • kwas pamidronowy
45
Q

Plikamycyna - charakterystyka

A
  • antybiotyk o działaniu przeciwnowotworowym
  • hamuje aktywność PTH i aktywację osteoklastów
  • stosowany w chorobie Pageta i przerzutach do kości
46
Q

Plikamycyna - działania niepożądane

A 
• skutki mielosupresji:
∙ niedokrwistość
∙ skłonność do zakażeń
∙ zaburzenia krzepnięcia
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe
47
Q

Ranelinian strontu

A
  • odkłada się na powierzchni nowo utworzonej kości
  • stymuluje powstawanie tworzących kość osteoblastów
  • hamuje aktywność resorpcyjną osteoklastów
48
Q

Denozumab

A
  • przeciwciało monoklonalne przeciwko RANKL

* blokuje połączenie RANKL z RANK → hamuje różnicowanie osteoklastów → hamuje resorpcję kości

49
Q

Reakcja organizmu na zbyt wysokie stężenie wit D

A

• w nerkach hydroksylowanie w miejscu 24 zamiast 1alfa -> pochodna 24,25-hydroksylowa jest nieaktywna

50
Q

Asfotaza alfa

A
  • aktywność alkalicznej fosfatazy
  • rekombinowana glikoproteina
  • leczenie hipofosfatazji - ch genetycznej
51
Q

Preparaty PTH

A

• nie są stosowane w leczeniu

52
Q

Bisfosfoniany - charakterystyka

A
  • analogi pirofosforanów, z atomem P zastapionym atomem C
  • powinny być przyjmowane na czczo, popite wodą, potem pacjent powinien być w pionie
  • zalegający w przełyku może powodować owrzodzenia
53
Q

Bisfosfoniany stosowane w leczeniu przerzutów nowotworowych do kości

A
  • kwas pamidronowy

* kwas zolendronowy

Farmakologia wuzetki (91 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions