Toxoplasma gondii Flashcards
Toxoplasma gondii được biết tới bởi gì
Toxoplasma gondii gây bệnh toxoplasmosis, bao gồm nhiễm toxoplasma bẩm sinh (congenital toxoplasmosis)
Chu kỳ sinh học của T. gondii liên quan đến gì
Chu kỳ sinh học của T. gondii liên quan đến:
- Mèo nhà và các loài họ mèo khác (vật chủ chính - definitive host)
- Người và động vật có vú khác (vật chủ trung gian - intermediate host)
Toxoplasma gondii người nhiễm bệnh do gì
Người nhiễm bệnh do:
Ăn thịt sống hoặc chưa nấu chín có chứa cyst
Tiếp xúc với phân mèo chứa cyst
Toxoplasma gondii
- Cơ chế nhiễm bệnh
- Trong ruột non, cyst vỡ ra, giải phóng thể hoạt động xâm nhập vào thành ruột
- Bị đại thực bào thực bào và biệt hóa thành tachyzoite
- Nhân lên nhanh chóng, giết chết tế bào và lây nhiễm tế bào khác - Ký sinh trùng xâm nhập vào não, cơ, mô khác → Hình thành cyst chậm phát triển chứa bradyzoite
Toxoplasma gondii
Chu kỳ nhiễm trùng ở mèo
B1: Mèo nhiễm bệnh do ăn thịt sống có chứa cyst (chuột, chim, v.v.)
B2: Bradyzoite từ cyst được giải phóng trong ruột non, xâm nhập niêm mạc ruột
B3: Biệt hóa thành giao bào đực và cái (gametocyte), hợp tử phát triển thành oocyst
B4: Mèo thải oocyst ra ngoài theo phân
Toxoplasma gondii
Lây truyền sang người
- Không có lây truyền từ người sang người, trừ trường hợp nhiễm bẩm sinh qua nhau thai (transplacental transmission)
- Toxoplasmosis bẩm sinh chỉ xảy ra nếu mẹ bị nhiễm bệnh lần đầu trong thai kỳ
- Nhiễm trùng thường tiến triển âm thầm nếu hệ miễn dịch khỏe mạnh
- Khi bị bao bọc, ký sinh trùng tồn tại dưới dạng cyst trong mô mà không gây viêm
- Người nhiễm bệnh vẫn khỏe mạnh trừ khi bị suy giảm miễn dịch, làm kích hoạt ký sinh trùng trong cyst - Nhiễm T. gondii xảy ra trên toàn thế giới nhưng thường rải rác, không phổ biến
Toxoplasma gondii
Sx
- Người có hệ miễn dịch khỏe mạnh:
- Thường không có triệu chứng hoặc giống bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng (infectious mononucleosis)
- Người suy giảm miễn dịch:
- Thường gây viêm não (encephalitis) - Toxoplasmosis bẩm sinh:
- Gây sảy thai, thai chết lưu, viêm não, viêm võng mạc (chorioretinitis), gan lách to, sốt, vàng da, vôi hóa nội sọ, chậm phát triển trí tuệ, mù lòa
Toxoplasma gondii
Dx
- Nhiễm trùng cấp và bẩm sinh có thể phát hiện bằng xét nghiệm huỳnh quang miễn dịch (IFA) cho IgM hoặc IgG
- IgG không có giá trị trong nhiễm bẩm sinh
- Xét nghiệm nhuộm Giemsa có thể phát hiện thể tachyzoite hình lưỡi liềm trong nhiễm cấp tính
Toxoplasma gondii
Tx
- Toxoplasmosis bẩm sinh và bệnh lan tỏa ở người suy giảm miễn dịch:
Dùng kết hợp Sulfadiazine và Pyrimethamine
- Toxoplasmosis cấp ở người có hệ miễn dịch bình thường thường tự khỏi
Tuy nhiên, bệnh nhân bị viêm võng mạc (chorioretinitis) cần được điều trị