Echinoccocus, Dipylidium caninum

Question 1

Echinococcus

Tổng quan

Answer 1

• Echinococcus granulosus (sán dây chó) gây bệnh nang sán đơn phỏng (unilocular hydatid cyst disease)
• Ấu trùng của E. granulosus hình thành các nang sán chứa dịch trong nội tạng

Question 2

Echinococcus

Chu kì sinh học (life cycle)

Answer 2

• Sán trưởng thành sống trong ruột non của chó (vật chủ chính), đẻ hàng nghìn trứng
• Trứng được động vật ăn cỏ (cừu - vật chủ trung gian) hoặc con người nuốt vào
• Trứng nở trong ruột, giải phóng oncosphere, di chuyển đến gan, phổi, xương, não
• Ấu trùng phát triển thành hydatid cyst (nang sán chứa đầy dịch và nhiều protoscolex)
• Chu kỳ hoàn tất khi chó ăn phải nội tạng của cừu chứa nang sán

Question 3

Echinococcus

Sx

Answer 3

• Nang sán phát triển gây chèn ép mô xung quanh
• Phần lớn bệnh nhân không có triệu chứng, nhưng nang sán ở gan có thể gây suy giảm chức năng gan
• Nang sán ở phổi có thể vỡ vào phế quản, gây ho ra máu, ho có đờm chứa sán
• Nang trong não có thể gây đau đầu, triệu chứng thần kinh khu trú
• Nếu nang bị vỡ (tự nhiên hoặc do phẫu thuật), có thể gây sốc phản vệ đe dọa tính mạng

Question 4

Echinococcus

Dịch tễ học & Điều trị

Answer 4

Phổ biến ở những người chăn cừu tại Địa Trung Hải, Trung Đông, Úc

Điều trị bằng Albendazole hoặc phẫu thuật cắt bỏ nang sán

Question 5

Có mấy loại Echinococcus

Answer 5

• Echinococcus multilocularis
• Echinococcus granulosus

Question 6

Echinococcus multilocularis

Chi tiết

Answer 6

Có đặc điểm giống E. granulosus, nhưng vật chủ trung gian chủ yếu là loài gặm nhấm (chuột, sóc)

Nang sán hình thành nhiều khoang (multiloculated cysts) chứa nhiều protoscolex

Bệnh thường gây vàng da, sụt cân, tiên lượng xấu

Question 7

Dipylidium caninum

Tổng quan

Answer 7

Là sán dây phổ biến nhất ở chó và mèo

Thỉnh thoảng có thể nhiễm vào người, đặc biệt là trẻ nhỏ nuốt phải bọ chét mang ấu trùng cysticercoid

Question 8

Dipylidium caninum

Chu kì sinh học (life cycle)

Answer 8

Bọ chét ăn trứng sán, trứng nở thành cysticercoid

Người hoặc chó, mèo bị nhiễm khi nuốt phải bọ chét chứa cysticercoid

Trong ruột non, cysticercoid phát triển thành sán trưởng thành

Question 9

Dipylidium caninum

Sx
Dx

Answer 9

Hầu hết bệnh nhân không có triệu chứng, một số có thể bị tiêu chảy, ngứa hậu môn

Chẩn đoán bằng cách tìm đốt sán hình thùng (barrel-shaped proglottid) trong phân hoặc tã lót

Question 10

Dipylidium caninum

Tx

Answer 10

Thuốc lựa chọn: Niclosamide