Arboviruses causing hemorrhagic fever (yellow fever virus, dengue viruses, Crimean-Congo hemorrhagic fever virus) Flashcards
Arbovirus gây sốt xuất huyết (virus sốt vàng, virus sốt xuất huyết Dengue)
Virus sốt vàng (Yellow fever virus)
- Tổng quan đặc trưng
- Sx
Virus sốt vàng gây bệnh sốt vàng (yellow fever), một bệnh đặc trưng bởi vàng da và sốt.
Đây là bệnh nghiêm trọng, có thể gây tử vong, khởi phát đột ngột với:
- Sốt cao.
- Đau đầu.
- Đau nhãn cầu (photophobia).
- Sau đó, bệnh tiến triển đến tổn thương gan, thận và xuất huyết.
- Xuất huyết dưới da, chảy máu đường tiêu hóa trên (upper GI tract hemorrhage)
với biểu hiện nôn ra máu (“black vomit”) có thể xảy ra.
Virus sốt vàng (Yellow fever virus)
- Xảy ra ở đâu chủ yếu
- Các dạng
Sốt vàng xảy ra chủ yếu ở vùng nhiệt đới châu Phi và Nam Mỹ.
Có hai dạng dịch tễ chính của sốt vàng:
- Chu kỳ rừng (Jungle yellow fever)
- Chu kỳ thành phố (Urban yellow fever)
Chu kỳ rừng (Jungle yellow fever)
Chu kỳ rừng (Jungle yellow fever):
- Bệnh lưu hành ở khỉ trong rừng nhiệt đới châu Phi và Nam Mỹ.
- Lây truyền chủ yếu qua muỗi (mosquitoes) và đôi khi lây sang con người ngẫu nhiên.
Chu kỳ thành phố (Urban yellow fever)
Bệnh lưu hành ở con người và lây truyền từ người sang người qua muỗi Aedes.
Virus sốt vàng (Yellow fever virus)
Dx
Chẩn đoán trong phòng thí nghiệm bằng cách phân lập virus hoặc phát hiện RNA virus trong máu.
Virus sốt vàng (Yellow fever virus)
Tx
Không có thuốc kháng virus đặc hiệu, và tỷ lệ tử vong cao, nhưng miễn dịch sau nhiễm bệnh kéo dài suốt đời.
Khách du lịch và người dân sống trong vùng dịch nên được tiêm vắc-xin sốt vàng chứa virus sống,
giảm độc lực (live-attenuated yellow fever virus vaccine).
Virus sốt xuất huyết Dengue (Dengue virus)
Virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết Dengue, đây là bệnh do muỗi truyền phổ biến nhất trên thế giới.
Sốt Dengue điển hình (Classic Dengue fever - Breakbone fever)
Sx
- Khởi phát đột ngột với:
- Sốt giống cúm (influenza-like illness).
- Đau cơ nặng (severe myalgia).
- Đau khớp (retro-orbital pain).
- Nhức đầu (headache).
- Các biểu hiện điển hình:
- Gan to (enlarged liver).
- Xuất hiện phát ban dát sẩn (maculopapular rash).
-Giảm bạch cầu (leukopenia).
Hầu hết bệnh nhân hồi phục, nhưng có thể để lại tình trạng yếu mệt kéo dài.
Sốt xuất huyết Dengue (Dengue hemorrhagic fever - DHF)
- Định nghĩa
- Sx
- DHF là thể nặng hơn của sốt Dengue, có tỷ lệ tử vong lên đến 10%.
- Triệu chứng tương tự sốt Dengue điển hình, nhưng có thêm:
- Sốc.
- Xuất huyết nặng.
- Suy nội tạng.
- DHF xảy ra phổ biến hơn ở những người bị nhiễm virus Dengue lần thứ hai với một kiểu huyết thanh khác.
Hội chứng sốc Dengue (Dengue shock syndrome - DSS)
Hội chứng sốc Dengue (Dengue shock syndrome - DSS) do rò rỉ huyết tương, dẫn đến sốc tuần hoàn.
Chẩn đoán và phòng ngừa sốt xuất huyết Dengue
Chẩn đoán dựa trên xét nghiệm huyết thanh hoặc phát hiện RNA virus trong máu.
Hiện có vắc-xin Dengue, nhưng chỉ được sử dụng ở một số khu vực lưu hành dịch.
Không có thuốc kháng virus đặc hiệu để điều trị sốt xuất huyết Dengue.
