Chlamydiae Flashcards
Kể tên các loại Chlamydia
- Chlamydia trachomatis – nguyên nhân hàng đầu của bệnh lây qua đường tình dục (STI) và bệnh mắt hột (trachoma).
- Chlamydia pneumoniae – gây viêm phổi không điển hình.
- Chlamydia psittaci – gây bệnh từ chim sang người.
Chlamydiae
Đặc điểm chung
Chlamydiae là vi khuẩn nội bào bắt buộc (obligate intracellular bacteria).
Thành tế bào của chúng cứng giống vi khuẩn Gram âm (Gram-negative bacteria) nhưng thiếu peptidoglycan.
Chlamydiae
Vòng đời phát triển
Vòng đời phát triển đặc biệt:
Thể cơ bản (elementary body): nhỏ, không hoạt động về mặt chuyển hóa, xâm nhập vào tế bào chủ.
Thể lưới (reticulate body): lớn hơn, có hoạt động chuyển hóa, nhân lên bên trong tế bào chủ.
Chlamydiae chủ yếu lây nhiễm vào đâu
Chlamydiae chủ yếu lây nhiễm vào tế bào biểu mô của niêm mạc hoặc phổi.
Chlamydia trachomatis
Gây gì
Gây bệnh ở mắt (viêm kết mạc, bệnh mắt hột), đường hô hấp (viêm phổi), và đường sinh dục (viêm niệu đạo, bệnh hột xoài).
Nhiễm trùng cũng có liên quan đến hội chứng Reiter (viêm niệu đạo, viêm khớp, viêm màng bồ đào - urethritis, arthritis, uveitis).
Là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh lây qua đường tình dục (STD) ở Mỹ.
Chlamydia trachomatis
Cấu trúc
C. trachomatis không có peptidoglycan trong thành tế bào, không đáp ứng với kháng sinh beta-lactam.
Các type huyết thanh (serotypes) của C. trachomatis
Type A, B, C: gây bệnh mắt hột (trachoma) – nguyên nhân phổ biến gây mù lòa, đặc biệt ở châu Phi và châu Á.
Type D-K: gây nhiễm trùng đường sinh dục (STI) như viêm niệu đạo (urethritis), viêm cổ tử cung (cervicitis), bệnh viêm vùng chậu (PID).
Type L1-L3: gây lymphogranuloma venereum (LGV, bệnh hột xoài) – nhiễm trùng lây qua đường tình dục gây loét sinh dục và viêm hạch bạch huyết.
C. pneumoniae
- Gây gì
- Lây truyền thế nào
Gây viêm phổi không điển hình (atypical pneumonia).
Lây truyền qua đường hô hấp (respiratory droplets).
C. psittaci
- Gây gì
- Lây truyền thế nào
Gây viêm phổi do chim (psittacosis).
Lây truyền qua tiếp xúc với chim bị nhiễm bệnh (vẹt, bồ câu).
Chlamydia
Dx
Xét nghiệm khuếch đại axit nucleic (NAATs - Nucleic Acid Amplification Tests) sử dụng mẫu nước tiểu của bệnh nhân, được dùng rộng rãi để chẩn đoán bệnh lây qua đường tình dục do Chlamydia (chlamydial STD).
Chlamydia
Tx
Tất cả các loài Chlamydiae đều nhạy cảm với kháng sinh nhóm tetracycline (ví dụ: doxycycline) và macrolide (ví dụ: erythromycin, azithromycin).
Chlamydia pneumoniae
Gây bệnh gì, lây nhiễm thế nào
Chlamydia pneumoniae gây viêm phổi không điển hình (atypical pneumonia).
Chỉ lây nhiễm ở người, truyền từ người sang người qua giọt bắn đường hô hấp (aerosol).
Chlamydia pneumoniae
Sx
Gây nhiễm trùng đường hô hấp trên và dưới, với biểu hiện viêm phế quản (bronchitis) và viêm phổi không điển hình, thường gặp ở người trẻ tuổi.
Chlamydia pneumoniae
Dx
Xét nghiệm huyết thanh học (serologic tests) được sử dụng để chẩn đoán nhiễm C. pneumoniae và C. psittaci.
Chlamydia psittaci
Gây bệnh gì, lây nhiễm thế nào
Chlamydia psittaci gây bệnh sốt vẹt (psittacosis), một bệnh chủ yếu đặc trưng bởi viêm phổi (pneumonia).
Lây nhiễm ở chim và nhiều loài động vật có vú, bao gồm cả con người.
Người bị nhiễm chủ yếu qua hít phải mầm bệnh từ phân khô của chim nhiễm bệnh (airborne dry bird feces).
C. psittacpsi
Sx
Nhiễm trùng có thể không có triệu chứng hoặc có thể gây sốt cao và viêm phổi.
Một số trường hợp nặng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác ngoài phổi, bao gồm:
Gan (gan to - hepatomegaly, vàng da - jaundice).
Tim (viêm cơ tim - myocarditis, viêm màng ngoài tim - pericarditis).
Hệ thần kinh (mất thính lực - hearing loss, viêm tủy ngang - transverse myelitis, viêm não - encephalitis).