Układ pokarmowy 4 Flashcards
Wymień grupy leków stosowane w chorobie Leśniowskiego-Crohna! (5)
- GKS
- aminosalicylany
- leki immunosupresyjne
- antybiotyki o szerokim spektrum
- leki anty-TNFa
Palenie papierosów jest PW
Wymień grupy leków stosowane w colitis ulcerosa! (5)
- aminosalicylany
- GKS
- leki immunosupresyjne
- antybiotyki o szerokim spektrum
- leki anty-TNF (mniejsze znaczenie)
Nikotyna może przynosić poprawę.
NLPZ a choroby zapalne jelit.
Mleko krowie.
- NLPZ mogą zaostrzać przebieg tych chorób
- białka mleka krowiego są przeciwwskazane ze względu na często współwystępujący brak laktazy
Wymień aminosalicylany! (4)
Mesalazna (kwas 5-aminosalicylowy)
Sulfasalazyna
Balsalazyd
Olsalazyna
Aminosalicylany - charakterystyka.
- podstawowy lek to Mesalazyna
- Sulfasalazyna, Balsalzyd to Mesalazyna połączona z grupą nośnikową przez N=N
- Olsalazyna to 2 cząsteczki Mesalazyny połączone przez N=N
- w jelicie grubym bakterie rozszczepiają wiązanie N=N i uwalniają Mesalazynę
- w zależności od grupy nośnikowej preparaty różnią się miejscem uwalniania i DN
5-ASA - mechanizm działania.
- nie do końca znany
- hamuje powstawanie prozapalnych i działających chemotaktycznie LT i PG
- zmniejsz aktywację czynnika NF-KB
- zmniejsza aktywację limfocytów T
- ma własności antyoksydacyjne
Mesalazyna vs Sulfasalazyna.
- niby podobne ale nie
- małe dawki Sulfasalzyny są stosowane w łagodnym CU
- Mesalazna (Olsalazyna) są preferowane w Leśniowskim
- Sulfasalazyna jest bardziej toksyczna, ale bardziej “wszechstronna”
Aminosalicylany - drogi podania.
- doodbytniczo (czopki zawiciny)
- tabletki z powłoką oporną na kwas solny (rozpuszczają się w pH >7)
- w kapsułkach z mikrogranulkami (uwalniają lek z opóźnieniem)
Sulfasalazyna - DN.
- za dużą część DN odpowiada wchłaniająca się do krwi Sulfapirydyna
- bóle głowy, gorączka, wymioty
- wysypki i fototoksyczność
- niebieskie zabarwienie skóry
- spadek wchłaniania kwasu foliowego
- agranulocytoza, hemoliza,
- zespół toczniopodobny
- śródmiąższowe zapalenie nerek
- zapalenie trzustki
- oligospermia (tylko Sulfasalazyna)
DN są bardziej naslone u homozygot allelu powodującego niższą acetylację Sulfapirydyny)
Mesalazyna - DN.
- lepiej tolerowana (NIE powoduje oligospermii)
- uczulenie
- śródmiąższowe zapalnie nerek (duże dawki)
- 10% biegunka wydzielnicza (Olsalazyna)
GKS w chorobach zapalnych jelit.
- ogólnie i miejscowo (wlew doodbytniczy, pianka doodbytnicza, czopki)
- Prednizon Prednizolon doustnie
- Hydrokortyzon, Metyloprednizolon dożylnie
- Budezonid (o kontrolowanym uwalnianiu) w Leśniowskim
Leki immunosupresyjne w chorobach zapalnych jelit. (4)
- Azatiopryna, Merkaptopuryna, Cyklosporyna, Takrolimus
- używane zarówno w indukcji remisji i w terapii podtrzymującej, pozwalają na redukcję dawki GKS
Wymień leki przeciwko TNF stosowane w chorobie Leśniowskiego-Crohna! (7)
Infliksymab (mysio-ludzkie IgG1 anty TNF)
Adalimumab (ludzkie IgG1 anty TNF)
Etanercept (2x domena p75 receptora TNF + Fc ludzkiej IgG1)
Golimumab
Afelimomab
Pegsunercept (pegylowany receptor TNF)
Certolizumab pegol (pegylowany Fab anty TNF)
Wedolizumab - mechanizm działania i zastosowanie.
- stosowany w Leśniowskim
- przeciwciało przeciwko dimerowi a4B7
- hamuje interakcję z MAdCAM-1 na śródbłonku
- zmniejsza przepuszczalność ściany naczyń jelit (i tylko jelit!) dla limfocytów
- działanie leku ograniczone do pp
- niwybiórczy to Natalizumab (anty a4) stosowany w SM
Karotegrast - mechanizm działania i zastosowanie.
- stosowany w CU
- doustny inhibitor integryny a4
- skuteczny i bezpieczny
Leki biologiczne w chorobach zapalnych jelit - wskazania.
- drogie
- w przypadkach nieodpowiadających na inne leczenie
- szczególnie u pacjentów z przetokami
- szybka i długotrwała remisja objawów
- szczególnie u młodszych osób jest o co walczyć
Antybiotyki w chorobach zapalnych jelit.
- nie są stosowane rutynowo
- w okresach bezobjawowych mogą nasilać objawy (sic!)
- w przypadku zmian okołoodbytniczych Metronidazol i Cyprofloksacynę
Wymień grupy leków stosowane w ZJD!
- zapierające
- przeczyszczające
- leki prokinetyczne (Tegaserod)
- antagoniści 5-HT3
- wiążące kwasy żółciowe
- trójcykliczne leki przeciwdepresyjne
- leki rozkurczające
- agoniści receptorów enkefalinowych
- przeciwwzdęciowe
- antagoniści receptorów opioidowych mi
Wymień leki stosowane w postaci biegunkowej ZJD! (3)
Loperamid, Difenoksylat, Eluksadolina
Alosetron (antagonista 5-HT3)
Cholestyramina
Cholestyramina a ZJD.
- stosowana w formie biegunkowej
- zbyt szybki pasaż zmniejsza wchłanianie kwasów żółciowych
- docierają do jelita grubego, drażnią ścianę i powodują biegunkę
- Cholestyramina wiąże je i zmniejsza te dolegliwości
Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne a ZJD.
- małe dawki łagodzą dolegliwości bólowe a nie wpływają na nastrój
- zmiana ośrodkowych bodźców wiscerosensorycznych
- Amitryptylina i Dezypramina
Wymień leki rozkurczające stosowane w ZJD! (7+4)
Hamujące receptor M: (OCHOPAP) Hioscyna Propantelina Adyfenina Oksyfenonium Otylinium Pinawerium Cymetropium
Inne: (DMAP) Papaweryna Drotaweryna Alweryna Mebeweryna
Trymebutyna - mechanizm działania i zastosowanie.
- pobudza receptory enkefalinowe
- działanie tonizujące na mięśniówkę jelit
- stosowana w postaci biegunkowej i z zaparciami
Wymień leki eliminujące nadmiar gazu z jelit! (2)
Dimetykon
Symetykon
Dimetykon, Symetykon - mechanizm działania i zastosowanie.
- polimery krzemowe
- zmniejszają napięcie na granicy gaz-papka pokarmowa
- stosowane doustnie
- łagodzą wzdęcia
Linaklotyd - mechanizm działania i zastosowanie
- pobudza cyklazę guanylową
- stymuluje wydzielanie wody, sodu, wodorowęglanów
- stosowany w ZJD z zaparciami i zaparciach nawykowych
Wymień antagonistów receptorów opioidowych mi! (4)
Metylnaltrekson
Alwimopan
Naloksegol
Naldemedyna
Nowe metody leczenia ZJD.
- probiotyki (Lactobacillus, Bifidobacterium)
- transplantacja kału
Aprotynina, Okreotyd w OZT - mechanizm działania i zastosowanie.
- Aprotynina to inhibitor proteaz
- > była stosowana w OZT, ale wycofana bo DN i nie działałą
- Okreotyd to analog SS
- > był stosowany do zmniejszenia wydzielania w OZT, niestosowany
Wymień leki mogące powodować OZT! (6)
GKS diuretyki tiazydowe Azatiopryna Dydanozyna Pentamidyna Tetracykliny
Leki stosowane w OZT!
- Insulina (bo hiperglikemia)
- przeciwbólowe (Metamizol, Tramadol, Petydyna)
- antybiotyki* (Karbapenemy, Fluorochinolony + Metronidazol, Piperacylina + Tazobaktam)
- Flukonazol* u starszych
-badane dotętnicze podanie drobnocząsteczkowych inhibitorów proteaz (Gabeksat, Nafamostat, Ulinastatyna)
Leki stosowane w PZT!
- leki przeciwcukrzycowe, Insulina
- substytucja enzymów trzustkowych (Pankreatyna, Pankrealipaza) - w dużych ilościach w czasie posiłku
- stosowane muszą być albo w formie enteric-coated, albo z IPP
Enzymy trzustkowe - DN.
- podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej i gardła
- hiperurykemia
- urykozuria
- kamica moczowa
Wymień drobnocząsteczkowe inhibitory proteaz testowane w OZT! (3)
Gabeksat,
Nafamostat,
Ulinastatyna
