Układ pokarmowy 4

Question 1

Wymień grupy leków stosowane w chorobie Leśniowskiego-Crohna! (5)

Answer 1

• GKS
• aminosalicylany
• leki immunosupresyjne
• antybiotyki o szerokim spektrum
• leki anty-TNFa

Palenie papierosów jest PW

Question 2

Wymień grupy leków stosowane w colitis ulcerosa! (5)

Answer 2

• aminosalicylany
• GKS
• leki immunosupresyjne
• antybiotyki o szerokim spektrum
• leki anty-TNF (mniejsze znaczenie)

Nikotyna może przynosić poprawę.

Question 3

NLPZ a choroby zapalne jelit.

Mleko krowie.

Answer 3

• NLPZ mogą zaostrzać przebieg tych chorób

- białka mleka krowiego są przeciwwskazane ze względu na często współwystępujący brak laktazy

Question 4

Wymień aminosalicylany! (4)

Answer 4

Mesalazna (kwas 5-aminosalicylowy)
Sulfasalazyna
Balsalazyd
Olsalazyna

Question 5

Aminosalicylany - charakterystyka.

Answer 5

• podstawowy lek to Mesalazyna
• Sulfasalazyna, Balsalzyd to Mesalazyna połączona z grupą nośnikową przez N=N
• Olsalazyna to 2 cząsteczki Mesalazyny połączone przez N=N
• w jelicie grubym bakterie rozszczepiają wiązanie N=N i uwalniają Mesalazynę
• w zależności od grupy nośnikowej preparaty różnią się miejscem uwalniania i DN

Question 6

5-ASA - mechanizm działania.

Answer 6

• nie do końca znany
• hamuje powstawanie prozapalnych i działających chemotaktycznie LT i PG
• zmniejsz aktywację czynnika NF-KB
• zmniejsza aktywację limfocytów T
• ma własności antyoksydacyjne

Question 7

Mesalazyna vs Sulfasalazyna.

Answer 7

• niby podobne ale nie
• małe dawki Sulfasalzyny są stosowane w łagodnym CU
• Mesalazna (Olsalazyna) są preferowane w Leśniowskim
• Sulfasalazyna jest bardziej toksyczna, ale bardziej “wszechstronna”

Question 8

Aminosalicylany - drogi podania.

Answer 8

• doodbytniczo (czopki zawiciny)
• tabletki z powłoką oporną na kwas solny (rozpuszczają się w pH >7)
• w kapsułkach z mikrogranulkami (uwalniają lek z opóźnieniem)

Question 9

Sulfasalazyna - DN.

Answer 9

• za dużą część DN odpowiada wchłaniająca się do krwi Sulfapirydyna
• bóle głowy, gorączka, wymioty
• wysypki i fototoksyczność
• niebieskie zabarwienie skóry
• spadek wchłaniania kwasu foliowego
• agranulocytoza, hemoliza,
• zespół toczniopodobny
• śródmiąższowe zapalenie nerek
• zapalenie trzustki
• oligospermia (tylko Sulfasalazyna)

DN są bardziej naslone u homozygot allelu powodującego niższą acetylację Sulfapirydyny)

Question 10

Mesalazyna - DN.

Answer 10

• lepiej tolerowana (NIE powoduje oligospermii)
• uczulenie
• śródmiąższowe zapalnie nerek (duże dawki)
• 10% biegunka wydzielnicza (Olsalazyna)

Question 11

GKS w chorobach zapalnych jelit.

Answer 11

• ogólnie i miejscowo (wlew doodbytniczy, pianka doodbytnicza, czopki)
• Prednizon Prednizolon doustnie
• Hydrokortyzon, Metyloprednizolon dożylnie
• Budezonid (o kontrolowanym uwalnianiu) w Leśniowskim

Question 12

Leki immunosupresyjne w chorobach zapalnych jelit. (4)

Answer 12

• Azatiopryna, Merkaptopuryna, Cyklosporyna, Takrolimus

- używane zarówno w indukcji remisji i w terapii podtrzymującej, pozwalają na redukcję dawki GKS

Question 13

Wymień leki przeciwko TNF stosowane w chorobie Leśniowskiego-Crohna! (7)

Answer 13

Infliksymab (mysio-ludzkie IgG1 anty TNF)
Adalimumab (ludzkie IgG1 anty TNF)
Etanercept (2x domena p75 receptora TNF + Fc ludzkiej IgG1)
Golimumab
Afelimomab
Pegsunercept (pegylowany receptor TNF)
Certolizumab pegol (pegylowany Fab anty TNF)

Question 14

Wedolizumab - mechanizm działania i zastosowanie.

Answer 14

• stosowany w Leśniowskim
• przeciwciało przeciwko dimerowi a4B7
• hamuje interakcję z MAdCAM-1 na śródbłonku
• zmniejsza przepuszczalność ściany naczyń jelit (i tylko jelit!) dla limfocytów
• działanie leku ograniczone do pp
• niwybiórczy to Natalizumab (anty a4) stosowany w SM

Question 15

Karotegrast - mechanizm działania i zastosowanie.

Answer 15

• stosowany w CU
• doustny inhibitor integryny a4
• skuteczny i bezpieczny

Question 16

Leki biologiczne w chorobach zapalnych jelit - wskazania.

Answer 16

• drogie
• w przypadkach nieodpowiadających na inne leczenie
• szczególnie u pacjentów z przetokami
• szybka i długotrwała remisja objawów
• szczególnie u młodszych osób jest o co walczyć

Question 17

Antybiotyki w chorobach zapalnych jelit.

Answer 17

• nie są stosowane rutynowo
• w okresach bezobjawowych mogą nasilać objawy (sic!)
• w przypadku zmian okołoodbytniczych Metronidazol i Cyprofloksacynę

Question 18

Wymień grupy leków stosowane w ZJD!

Answer 18

• zapierające
• przeczyszczające
• leki prokinetyczne (Tegaserod)
• antagoniści 5-HT3
• wiążące kwasy żółciowe
• trójcykliczne leki przeciwdepresyjne
• leki rozkurczające
• agoniści receptorów enkefalinowych
• przeciwwzdęciowe
• antagoniści receptorów opioidowych mi

Question 19

Wymień leki stosowane w postaci biegunkowej ZJD! (3)

Answer 19

Loperamid, Difenoksylat, Eluksadolina
Alosetron (antagonista 5-HT3)
Cholestyramina

Question 20

Cholestyramina a ZJD.

Answer 20

• stosowana w formie biegunkowej
• zbyt szybki pasaż zmniejsza wchłanianie kwasów żółciowych
• docierają do jelita grubego, drażnią ścianę i powodują biegunkę
• Cholestyramina wiąże je i zmniejsza te dolegliwości

Question 21

Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne a ZJD.

Answer 21

• małe dawki łagodzą dolegliwości bólowe a nie wpływają na nastrój
• zmiana ośrodkowych bodźców wiscerosensorycznych
• Amitryptylina i Dezypramina

Question 22

Wymień leki rozkurczające stosowane w ZJD! (7+4)

Answer 22

Hamujące receptor M: (OCHOPAP)
Hioscyna
Propantelina
Adyfenina
Oksyfenonium
Otylinium
Pinawerium
Cymetropium

Inne: (DMAP)
Papaweryna
Drotaweryna
Alweryna
Mebeweryna

Question 23

Trymebutyna - mechanizm działania i zastosowanie.

Answer 23

• pobudza receptory enkefalinowe
• działanie tonizujące na mięśniówkę jelit
• stosowana w postaci biegunkowej i z zaparciami

Question 24

Wymień leki eliminujące nadmiar gazu z jelit! (2)

Answer 24

Dimetykon

Symetykon

Question 25

Dimetykon, Symetykon - mechanizm działania i zastosowanie.

Answer 25

• polimery krzemowe
• zmniejszają napięcie na granicy gaz-papka pokarmowa
• stosowane doustnie
• łagodzą wzdęcia

Question 26

Linaklotyd - mechanizm działania i zastosowanie

Answer 26

• pobudza cyklazę guanylową
• stymuluje wydzielanie wody, sodu, wodorowęglanów
• stosowany w ZJD z zaparciami i zaparciach nawykowych

Question 27

Wymień antagonistów receptorów opioidowych mi! (4)

Answer 27

Metylnaltrekson
Alwimopan
Naloksegol
Naldemedyna

Question 28

Nowe metody leczenia ZJD.

Answer 28

• probiotyki (Lactobacillus, Bifidobacterium)

- transplantacja kału

Question 29

Aprotynina, Okreotyd w OZT - mechanizm działania i zastosowanie.

Answer 29

• Aprotynina to inhibitor proteaz
• > była stosowana w OZT, ale wycofana bo DN i nie działałą
• Okreotyd to analog SS
• > był stosowany do zmniejszenia wydzielania w OZT, niestosowany

Question 30

Wymień leki mogące powodować OZT! (6)

Answer 30

GKS
diuretyki tiazydowe
Azatiopryna
Dydanozyna
Pentamidyna
Tetracykliny

Question 31

Leki stosowane w OZT!

Answer 31

• Insulina (bo hiperglikemia)
• przeciwbólowe (Metamizol, Tramadol, Petydyna)
• antybiotyki* (Karbapenemy, Fluorochinolony + Metronidazol, Piperacylina + Tazobaktam)
• Flukonazol* u starszych

-badane dotętnicze podanie drobnocząsteczkowych inhibitorów proteaz (Gabeksat, Nafamostat, Ulinastatyna)

Question 32

Leki stosowane w PZT!

Answer 32

• leki przeciwcukrzycowe, Insulina
• substytucja enzymów trzustkowych (Pankreatyna, Pankrealipaza) - w dużych ilościach w czasie posiłku
• stosowane muszą być albo w formie enteric-coated, albo z IPP

Question 33

Enzymy trzustkowe - DN.

Answer 33

• podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej i gardła
• hiperurykemia
• urykozuria
• kamica moczowa

Question 34

Wymień drobnocząsteczkowe inhibitory proteaz testowane w OZT! (3)

Answer 34

Gabeksat,
Nafamostat,
Ulinastatyna