Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia Korbut > Leki cytotoksyczne 1 > Flashcards

Leki cytotoksyczne 1 Flashcards

1
Q

Wymień typowe DN leków cytotoksycznych!

A

-spowodowane uszkodzeniem “odnawialnych” tkanek gospodarza i narządów usuwających leki

  • ostre (natychmiast) - nudności i wymioty, alergie, martwica tkanek( gdy wynaczynienie leku)
  • wczesne (4-6tyg) - mielosupresja, mucositis, wypadanie włosów
  • opóźnione (tyg-msc) - zwłóknienie płuc, uszkodzenie nerek, kardiomiopatia, neuropatia
  • późne (msc-lata) - uszkodzenie gonad, wtórne nowotwory
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zespół rozpadu nowotworu.

A
  • najczęściej w białaczkach i chłoniakach
  • rozpad dużej ilości komórek nowotworowych
  • hiperkaliemia, hiperfosfatemia, hipokalcemia, hiperurykemia, niewydolność nerek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zespół ANE.

A
  • anorexia, nausea, emesis
  • podrażnienie receptorów serotoninowych pp
  • podrażnienie strefy chemowrażliwej rdzenia przedłużonego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Schemat prowadzenia chemioterapii.

A
  • cytostatyki podawane są w sposób przerywany
  • 2-3 tygodnie przerwy pozwalają na regenerację uszkodzeń polekowych, bez wpływu na skuteczność terapii
  • jeśli jeden cykl chemii niszczy 99,99% komórek guza to z 10^11 zostaje nadal 10^7 komórek!!!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Klasyczny schemat chemioterapii, a naczynia w guzie.

A
  • 2-3 tygodnie przerwy między sesjami daje czas na regenerację naczyń guza
  • zauważono, że naczynia są niszczone przez niższe dawki
  • > chemioterapia metronomiczna (małe dawki cytostatyków w sposób ciągły - hamują angiogenezy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Biologia wzrostu nowotworu.

A
  • wykładniczy charakter wzrostu
  • podwojenie liczby komórek trwa różnie w zależności od nowotworu (Burkitt 24h, białaczka 2 tyg, rak piersi 3msc)
  • > 30 podziałów = 10^9 = 2 cm (diagnoza)
  • > kolejne 10 podziałów = 10^12 = 20cm (śmierć)
  • duże guzy rosną odrobinę wolniej (bo muszą jeszcze powstać naczynia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Podatność na leczenie, a fazy cyklu.

A
  • Leki niezależne od cyklu
  • Leki fazowo nieswoiste - liniowa zależność między dawką, a efektem klinicznym (/ )= chemioterapia wysokodawkowa
  • Leki fazowo swoiste - aktywność wobec komórek w określonej populacji komórek, działanie liniowe, do osiągnięcia dawki granicznej (/¯¯ )

Frakcja komórek proliferujących jest zawsze bardziej podatna na działanie cytostatyków!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Mechanizmy oporności na leki!

A
  • aktywny transport na zewnątrz
  • zahamowanie transportu do wewnątrz
  • wzrost glutationu
  • inaktywacja preparatu
  • zahamowanie aktywacji leku
  • zwiększenie ekspresji enzymu
  • zmiana funkcji enzymu
  • zmniejszenie zapotrzebowania na substrat
  • mutacja punktu uchwytu
  • obejście metaboliczne
  • nasilenie naprawy DNA
  • wzmocnienie mechanizmów antyapoptotycznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Aktywny transport leku z komórki!

A
  • zależy od aktywności glikoproteiny P
  • fizjologicznie usuwają trucizny z komórki
  • hamowanie glikoproteiny P = Werapamil
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wymień grupy leków cytotoksycznych! (7)

A
  • leki alkilujące
  • antymetabolity
  • antybiotyki przeciwnowotworowe
  • pochodne epipodofilotoksyny
  • pochodne barwnika różyczkowego
  • taksany
  • pochodne kampototecyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Leki alkilujące - mechanizm działania.

A
  • mają dwie grupy funkcyjne zdolne do alkilacji kwasów nukleinowych i białek
  • alkilacja głównie guaniny -> tworzenie wiązań krzyżowych w obrębie DNA, wiązań DNA - białko i DNA-RNA
  • uszkodzenie DNA, zaburzenie replikacji i transkrypcji
  • fazowo NIEswoiste (S>G1>G2)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Leki alkilujące - DN.

A
  • nudności i wymioty (30-60min po podaniu dożylnym)
  • uszkodzenie szpiku
  • uszkodzenie śluzówki pp
  • uszkodzenie mieszków włosów (wypadanie włosów)
  • zaburzenia płodności
  • nowotwory wtórne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Leki alkilujące - oporność.

A

-jeśli występuje oporność na leki alkilujące dotyczy krzyżowo wszystkich grup oprócz pochodnych nitrozomocznika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wymień leki alkilujące, pochodne iperytu azotowego! (8)

A

Chlormetyna, Mechloretamina, Nitrogranulogen
Cyklofosfamid, Ifosfamid, Trofosfamid
Chlorambucyl
Melfalan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Chlormetyna - zastosowanie.

A

-leczenie raka prostaty ->jako Estramustyna

Estramustyna=Chlormetyna + estrogen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Mechloretamina -zastosowanie.

A
  • w ziarnicy złośliwej

- schemat MOPP (Mechloretamina, Winkrystyna (?), Prokarbazyna i Prednizon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Cyklofosfamid - mechanizm działania i zastosowanie.

A
  • prolek, metabolizowany w wątrobie
  • w komórkach przekształcenie w akroleinę (alkiluje DNA)

Z: białaczki, guzy lite, lek immunosupresyjny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Cyklofosfamid - DN i zapobieganie.

A
  • kumuluje się w pęcherzu
  • powoduje krwotoczne zapalenie pęcherza
  • zapobieganie przez dobre nawodnienie pacjenta
  • zapobieganie przez podanie donorów -SH (Mesna, Acetylocysteina)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Chlorambucyl - zastosowanie.

DN.

A
  • leczenie chłoniaków i CLL

- u pacjentów z padaczka i uszkodzeniami OUN powoduje drgawki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Melfalan - zastosowanie.

A
  • szpiczak plazmocytowy

- rak jajnika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wymień leki alkilujące, pochodne nitrozomocznika! (4)

A

(LoFoteSeKar)

Lomustyna
Fotemustyna
Semustyna
Karmustyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Pochodne nitrozomocznika - mechanizm działania.

A
  • leki alkilujące
  • w organizmie ulegają nieenzymatycznej przemianie do aktywnych pochodnych
  • są lipofilne -> penetrują do OUN
  • Streptozocyna (zawiera glukozę) -> leczenie insulinoma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Pochodne nitrozomocznika - DN.

A
  • zmiany w morfologii krwi (ale później niż inne leki alkilujące - 4-5tyg)
  • Karmustyna: zwłókniające zapalenie płuc, zaczerwienienie twarzy
24
Q

Wymień leki alkilujące, pochodne platyny! (6)

A 
Cisplatyna
Karboplatyna
Oksaliplatyna
Nedaplatyna
Heptaplatyna
Lobaplatyna
25
Q

Cisplatyna - zastosowanie.

DN.

A
  • stosowana w guzach litych (płuco, pęcherz, jajnik)
  • stosowana w guzach NIEnasieniakowych jąder (schemat VBC)

DN:

  • mniej mielotoksyczna
  • nudności, wymioty
  • uszkodzenie nerek (nawodnienie + Amifostyna)
  • ototoksyczność
  • neurotoksyczność
26
Q

Amifostyna.

A
  • donor grup SH
  • wychwytywany przez komórki zdrowe, ale nie przez nowotworowe
  • zapobieganie nefrotoksyczności po Cisplatynie
27
Q

Karboplatyna vs Cisplatyna.

A
  • bardziej mielotoksyczna

- mniej uszkoadza nerki i pp (nawadnianie i nefroprotekcja nie są konieczne)

28
Q

Oksaliplatyna - zastosowanie.

A
  • w nowotworach opornych na Cisplatynę i Karboplatynę
  • w przerzutującym raku okrężnicy (schemat FOLFOX)

DN: neuropatia czuciowa - nadwrażliwość na zimno

29
Q

Wymień “inne” leki alkilujące! (7)

A 
Busulfan, Treosulfan
Prokarbazyna
Dakarbazyna
Altretamina
Temozolomid
Tiotepa
30
Q

Busulfan, Treosulfan - mechanizm działania i zastosowanie.

DN.

A
  • swoiste działanie hamujące na granulocyty i płytki krwi, w większych dawkach na erytrocyty
  • kiedyś w białaczce i czerwienicy prawdziwej
  • obecnie w megadawkach w zniszczeniu szpiku przed przeszczepem

DN: ciemne przebarwienie skóry (ustępuje do roku)
-zwłóknienie płuc i choroba okluzyjna żył wątrobowych (z Cyklofosfamidem)

31
Q

Prokarbazyna - zastosowanie.

DN.

A

-stosowana w ziarnicy złośliwej (MOPP), chłoniakach nieziarniczych i guzach OUN

DN:

  • neurologiczne (ataksja)
  • anemia hemolityczna
  • reakcja disulfiramowa
  • hamowanie MAO!
32
Q

Dakarbazyna.

A
  • prolek, przekształcany w wątrobie
  • leczenie ziarnicy złośliwej (schemat ABVD), czerniaka, guzów tkanek miękkich
  • DN: uszkodzenie wątroby
33
Q

Altretamina - zastosowanie.

A

-oporne na leczenie raki jajnika

34
Q

Temozolomid - zastosowanie.

A

-przenika do OUN - leczenie glejaków

35
Q

Tiotepa - zastosowanie.

A
  • rak sutka i rak jajnika
  • do jam ciała (zmniejszenie wysięków nowotworowych)
  • do pęcherza (rak pęcherza moczowego)
36
Q

Wymień pochodne epipodofilotoksyny! (2)

A

Etopozyd

Tenipozyd

37
Q

Etopozyd, Tenipozyd - mechanizm działania i zastosownaie.

A
  • ze stopkowca tarczowatego
  • hamują topoizomerazę typu II (zburzenie replikacji DNA, pękanie nici)
  • zatrzymanie cyklu komórkowego między S a G2

-dożylnie i doustnie w nowotworach jądra, jajnika, płuc, układu chłonnego

38
Q

Epidofilotoksyna.

A

-rzadko stosowana w zakażeniu wirusem HPV

39
Q

Wymień środki naturalne stosowane w prewencji nowotworów!

A
  • katechiny (zielona herbata)
  • genisteina (soja)
  • resweratol (czerwone wino)
  • kurkumina (ostryż długi)
  • związki siarki (czosnek)
40
Q

Wymień pochodne alkaloidów barwnika różyczkowego! (3+1)

A

Winblastyna
Winkrystyna
Winorelbina
Winflunina

41
Q

Winblastyna, Winkrystyna, Winorelbina - mechanizm działania.

A
  • pochodne alkaloidów barwnika różyczkowego
  • łączą się z tubuliną, hamują polimeryzację mikrotubul
  • > wykazują aktywność w fazie M
  • upośledzają cytoszkielet (uszkodzenie transportu aksonalnego - neurotoksyczność)
42
Q

Winflunina.

A
  • nowy lek z grupy pochodnych barwnika różyczkowego
  • mniej DN
  • leczenie zaawansowanego raka pęcherza i dróg moczowych
43
Q

Winblastyna - zastosowanie.

DN.

A

-ziarnica złośliwa, chłoniaki nieziarnicze, rak sutka, guzy germinalne

DN: uszkodzenie układu nerwowego (osłabienie odruchów ścięgnistych)

44
Q

Winkrystyna - zastosowanie.

DN.

A
  • nowotwory dzieci, ziarnica złośliwa, chłoniaki nieziarnicze, szpiczak
  • razem z Prednizolonem w ALL

DN:

  • neurotoksyczność (neuropatia czuciowa lub autonomiczna, porażenie nerwów obwodowych, drgawki, śpiączka)
  • uszkodzenie przysadki (SiADH)
45
Q

Winorelbina - zastosowanie.

DN.

A

-nie drobnokomórkowy rak płuc, rak sutka

DN:

  • AlAT, AspAT
  • SiADH
  • osłabienie odruchów ścięgnistych
46
Q

Wymień taksany! (3)

A

Paklitaksel
Docetaksel
Kabazytaksel

47
Q

Paklitaksel, Docetaksel - mechanizm działania i zastosowanie.

A
  • z kory cisu
  • łączą się z tubuliną, stabilizują mikrotubule, hamują ich depolimeryzację
  • > zahamowanie wrzeciona podziałowego

Z: liczne nowotwory m. in. drobno i nie drobnokomórkowy rak płuc, rak sutka, rak prostaty, mięsak Kaposiego

48
Q

Paklitaksel, Docetaksel - DN.

A
  • nadwrażliwość 5% (zapobieganie Deksametazon, Difenhydramina)
  • obrzęki kończyn
  • zaburzenie rytmu serca

Paklitaksel + albumina - mniej DN (w tym alergii)

49
Q

Kabazytaksel.

A
  • nowy lek
  • mniejsze powinowactwo do glikoproteiny P
  • stosowny w opornym raku prostaty
50
Q

Wymień pochodne kamptotecyny! (3)

A

Topotekan
Irynotekan
Sylatekan

51
Q

Topotekan, Irynotekan - mechanizm działania.

A

-naturalne pochodne roślinne
-Topotekan hamuje bezpośrednio topoizomerazę I
-Irynotekan hamuje topoizomerazę I po aktywacji wewnątrzustrojowej
=zahamowanie replikacji DNA

52
Q

Topotekan, Irynotekan - zastosowanie.

A
  • Topotekan - leczenie zaawansowanego raka jajnika (II rzut) i raka drobnokomórkowego płuc (II rzut)
  • Irynotekan - leczenie zaawansowanego raka okrężnicy
53
Q

Topotekan, Irynotekan - DN.

A

-biegunka wczesna (do 24h, zależna od pobudzenia cholinergicznego)

54
Q

Trabektedyna - mechanizm działania i zastosowanie.

A
  • łączy się z dużym rowkiem DNA
  • zaburza przebieg transkrypcji, replikacji, naprawy DNA
  • stosowana w II rzucie do nowotworów tkanek miękkich (gdy Doksorubicyna lub Ifosfamid zawiodą\są pw dla ich stosowania)
  • razem z pegylowaną Doksorubicyna we wznowie raka jajnika
55
Q

Eribulina -mechanizm działania i zastosowanie.

A
  • nowy lek
  • inhibitor funkcji mikrotubul
  • stosowany w zaawansowanym raku sutka (III rzut)
56
Q

Iksabepilon - mechanizm działania i zastosowanie.

A
  • lek pochodzenia roślinnego
  • hamuje funkcję mikrotubul
  • stosowany razem z Kapecytabiną w zaawansowanym raku sutka
57
Q

Omecetaksyna - mechanizm działania i zastosowanie.

DN.

A
  • lek pochodzenia roślinnego
  • hamuje translację (łączy się z podjednostką 80S)
  • stosowany w opornej CML

DN: hiperurykemia, hiperglikemia

Farmakologia Korbut (78 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions