Środki odkażające Flashcards
Dezynfekcja.
-zabicie lub usunięcie drobnoustrojów chorobotwórczych
Sterylizacja.
-zabicie wszystkich drobnoustrojów oraz przetrwalników
Antyseptyka.
-niszczenie drobnoustrojów lub hamowanie ich wzrostu w tkankach żywego organizmu
Oporność na środki odkażające.
- praktycznie nie występuje
- można stosować wielokrotnie z tym samym efektem
Wrażliwość a środki odkażające (od najbardziej)
- wegetatywne bakterie G+ i G-
- grzyby
- wirusy
- przetrwalniki bakterii
- priony
Wymień środki utleniające w odkażaniu.
Mechanizm działania.
- Nadtlenek wodoru
- Nadtlenek benzoilu
- Nadmanganiam potasu
Utleniają grupy -SH w enzymach, utleniają DNA
Wymień kwasy używane do odkażania.
Mechanizm działania
- Kwas salicylowy
- Kwas benzoesowy
Denaturacja białek, rozszczepianie DNA
Wymień aldehydy stosowane do odkażania.
Mechanizm działania.
- Formaldehyd
- Aldehyd glutarowy
- Taurolidyna
Denaturacja białek
Wymień alkohole i fenole stosowane w odkażaniu.
Mechanizm działania.
- Alkohol etylowy
- Fenole (m.in. Tryklozan)
Denaturacja białek, niszczenie błon lipidowych
Wymień pochodne chlorowcowe stosowane w odkażaniu.
Mechanizm działania.
- Chloramina B
- Chloramina T
- Chlorheksydyna
Denaturacja białka.
Wymień pochodne jodu stosowane w odkażaniu.
Mechanizm działania.
- jodyna
- płyn Lugola
- jodofory
Działanie utleniające, denaturacja białek
Wymień metale ciężkie stosowane w odkażaniu.
Mechanizm działaniu.
- azotan srebra
- proteinian srebra
- sulafadiazyna (jako sól srebra)
- związki rtęci
Utleniają i blokują grupy -SH
Wymień detergenty używane w odkażaniu.
Mechanizm działania.
- chlorek benzalkonium
- chlorek benzoksonium
- etylosiarczan mecetronium
- chlorek cetylpirydynium
Uszkodzenie błon, denaturacja białek
Wymień barwniki używane w odkażaniu.
Mechanizm działania.
- Etakrydyna
- Fiolet krystaliczny
- Błękit metylenowy
Uszkadzają DNA.
Nadtlenek wodoru.
30% = perhydrol
3% = woda utleniona
0,5 % płukanie jamy ustnej
-Niszczy przetrwalniki !
Nadtlenek benzoilu.
- działanie utleniające i keratynolityczne
- stosowany w trądziku
Nadmanganiam potasu.
- uwalnia tlen
- Niszczy przetrwalniki !
Kwas salicylowy.
- działanie keratynoloityczne
- w alkoholowym roztworze lepiej penetruje skórę
Formaldehyd.
- gaz rozpuszcalny w wodzie
- działa bakterio-, grzybo-, wiruso-bójczo
- Niszczy przetrwalniki
- amoniak znosi jego działanie
Formaldehyd - DN.
- zapalenie spojówek i śluzówki nosa
- ostre zatrucie = martwica śluzówki jamy ustnej, GDO, przełyku
- kwasica (bo kwas mrówkowy)
Metenamina.
- zawiera formaldehyd (uwalnia go w niskim pH)
- stosowana doustnie do odkażenia dróg moczowych
- podawana z substancjami zakwaszającymi mocz (kwas askorbinowy)
Aldehyd glutarowy.
- bakterio-, grzybo-, wiruso-bójczo
- niszczy przetrwalniki
Taurolidyna.
=Tauryna + Formaldehyd
-do odkażania ran i przemywania jamy otrzenej (bolesne = znieczulenie)
Alkohol.
- w stężeniu 70%,
- odkażanie skóry nieuszkodzonej
Tryklozan.
- budowa fenolowa
- hamuje enzymy syntezyjące blonę bakterii
- działanie bakterio- i gzybo-bójcze
- MOŻE pojawić się oporność
Chloramina B.
Chloramina T.
- odkażanie pomieszczeń, narzędzi, rąk
- odkażanie rąk, płukanie jamy ustnej, pęcherza moczowego, pochwy
Jodyna.
- działanie bakterio-, grzybo-, wiruso-, pierwotniako-bójcze
- powoli niszczy przetrwalniki
- nie stosowana u pacjentów z nadczynnością tarczycy
Chlorheksydyna.
DN
- związek chloru
- ma działanie statyczne (bakterie, grzyby, wirusy)
- nie drażni skóry i błon śluzowych,
- odkażanie rąk, jam ciała, blon śluzowych, skóry
DN: barwi zęby na brunatny kolor, uszkadza nerwy (nie stosowana w neurochirurgii)
Płyn Lugola - DN.
-może zahamować funkcję tarczycy
Azotan srebra.
- rzadko do przemywania spojówek, pęcherza
- barwi tkanki na niebiesko, trwałe zabarwienie blizn
Detergenty.
- 4-rzędowe związki amoniowe
- nie niszczą przetrwalników
- inaktywowane przez mydła anionowe
Etakrydyna.
- żółty barwnik
- odkażanie ran i błon śluzowych
Fiolet krystaliczny.
DN.
- odkażanie skóry i błon śluzowych
- nie na rany bo trwałe przebarwienie blizn
Błekit metylenowy.
-odkażanie pęcherza i ran
