Hormony tarczycy

Question 1

Powstawanie hormonów tarczycy.

Answer 1

• wchłonięcie anionów jodu (symport jodowo-sodowy)
• utlenienie I- do atomów jodu przez peroksydazę tarczycową (H2O2)
• połączenie atomów jodu z tyreoglobuliną (jodynacja reszt tyrozynowych)
• powstaje mono lub dijodotyrozyna
• peroksydaza sprzęga dwie reszty tyrozyny
• endocytoza płynu z tyreoglobuliną pod wpływem TSH
• uwolnienie T3 i T4 podczas transcytozy
• egzocytoza hormonów tarczycy.

Question 2

T4 vs T3.

Answer 2

• 80-90% to T4
• ale zostaje przekształcony do T3 w tkankach (dejodynacja)
• T3 jest bardziej aktywny
• hormony krążą we krwi w połączeniu z białkami

rT3 - 1% źle zdejodynowanego T3

Question 3

Hormony tarczycy - klasyczny mechanizm działania.

Answer 3

• wnikanie do komórki
• połączenie z receptorami cytoplazmatycznymi
• translokacja do jądra
• modulacja ekspresji genów

-wzrost podstawowej przemiany materii, przyśpieszenie metabolizmu białek, węglowodanów i tłuszczy, wzrost i dojrzewanie, przyśpieszenie akcji serca

Question 4

Hormony tarczycy - błonowy mechanizm działania.

Answer 4

• działanie na receptory na błonie komórkowej
• receptor to integryna alfa V beta 3 = receptor witronektynowy CD51/CD/61

-stymulacja angiogenezy i proliferacji komórek nowotworowych

Question 5

Tetrac - mechanizm działania.

Answer 5

• antagonista błonowych receptorów dla T3, T4

- lek przyszłości do leczenia nowotworów bez efektów klasycznych hormonów tarczycy

Question 6

Strategie leczenia niedoczynności tarczycy.

Answer 6

• leczenie suplementacją doustną przez całe życie

- bardzo ważne rozpoznanie u dzieci, bo inaczej ciężki niedorozwój OUN

Question 7

Wymień syntetyczne hormony tarczycy! (3)

Answer 7

Lewotyroksyna (T4)
Liotyronina (T3)
Liotroks (T3+T4)

Question 8

Liotroks.

Answer 8

• rzadko stosowany

- nie ma przewagi nad Lewotyroksyną mimo dodatkowej zawartości T3

Question 9

Lewotyroksyna.

Answer 9

• najbardziej popularna
• długi okres półtrwania 7 dni
• może być podawana raz dziennie

Question 10

Liotyronina.

Answer 10

• lepsza biodostępność i silniejsze działanie od Lewotyroksyny
• krótszy czas działania 1 dzień
• stosowana kilka razy dziennie dla stabilnego stężenia
• mniej popularna

Question 11

Terapia supresyjna.

Answer 11

• Lewotyroksyna może być stosowana w guzkach tarczycy, wolu rozlanym i raku tarczycy
• podawana w dużej ilości hamuje wydzielanie TSH
• zahamowanie stymulacji nieprawidłowej tkanki tarczycowej

Question 12

Śpiączka hipometaboliczna.

Answer 12

• niedoczynność tarczycy -> (hipotermia i niewydolność oddechowa)
• dożylnie hormony tarczycy i GKS

Question 13

Wymień grupy tyreostatyków!

Answer 13

• związki jodu
• nadchlorany
• pochodne tioimidazolu
• pochodne tiouracylu
• B-blokery* (pomocniczo)

Question 14

Związki jodu w niedoczynności tarczycy.

Answer 14

• tabletki z jodem (u osób z niewystarczającą podażą)
• rzadko od wprowadzenia soli jodowanej
• tylko u kobiet w ciąży, leczenie wola wywołanego niedoborem jodu, zapobieganie nawrotowi wola po operacji

Question 15

Związki jodu w nadczynności tarczycy.

Answer 15

• jodek potasu, płyn Lugola
• wysokie dawki -> działanie tyreostayczne
• hamowanie działania peroksydazy, hamowanie uwalniania hormonów tarczycy
• > szybka kliniczna poprawa, działanie krótkotrwałe
• > nie da się leczyć przewlekle bo mechanizmy kompensacyjne

Question 16

Środki cieniujące w radiologii a tarczyca.

Answer 16

• zawierają jod
• mogą spowodować przejściową niedoczynność tarczycy (Korbut)

-mogą spowodować przełom tarczycowy (Radio)

Question 17

Zastosowanie jodu jako tyreostatyka. (Wskazania)

Answer 17

• wskazane szybkie zablokowanie wychwytu jodu (Czarnobyl)
• zahamowanie uwalniania radioaktywnych hormonów po podaniu I 131
• szybkie poprawienie pacjenta z nadczynnością
• przed planową operacją usunięcia tarczycy(zmniejszenie rozmiaru i ukrwienia)

Question 18

Związki jodu - DN.

Answer 18

• objawy alergiczne
• obrzęk ślinianek
• zaburzenie smaku
• pp

Question 19

Zastosowanie jodu radioaktywnego.

Answer 19

• I 131 T1/2= 8 dni, promieniowanie B
• podawany z TSH (zwiększa jego wychwyt) i po kilku dniach z wysokimi dawkami jodu (zmniejszają uwalnianie hormonów z I 131)
• leczenie raka tarczycy i czasami w nadczynności tarczycy

Question 20

Jod radioaktywny a inne tyreostatyki.

Answer 20

• stosowanie innych tyreostatyków zmniejsza skuteczność leczenia I 131
• odstawić kilka tygodni przed podaniem
• zastępczo objawowo stosuje się B-blokery

Question 21

B-blokery w nadczynności tarczycy.

Answer 21

• Propranolol, Metoprolol
• zmniejszają pobudzenie hiperstymulowanych receptorow B (ochronnie na układ sercowo-naczyniowy)
• stosowane często w stanach nagłych

Question 22

Nadchlorany - mechanizm działania.

Answer 22

• aniony kompetycyjnie blokujące wychwyt jodu
• stopniowe zmniejszenie uwalniania hormonów (ale duży zapas tyreoglobuliny)
• efekt po kilku tygodniach

Question 23

Nadchlorany - DN.

Answer 23

Agranulocytoza

Question 24

Tiamazol - mechanizm działania.

Answer 24

• pochodna tioimidazolowa
• hamowanie peroksydazy tarczycowej
• > hamowanie utleniania anionów I-
• > hamowanie sprzęgania reszt tyrozynowych

Question 25

Propyltiouracyl - mechanizm działania.

Answer 25

• pochodna tiouracylowa
• hamowanie peroksydazy tarczycowej
• > hamowanie utleniania anionów I-
• > hamowanie sprzęgania reszt tyrozynowych
• hamowanie obwodowej konwersji T4->T3 (nie zwiększa i tak działania leku)

Question 26

Wada Tiamazolu i Propyltiouracylu.

Answer 26

• hamują powstawanie hormonów tarczycy, ale nie wpływają na ich uwalnianie
• efekt kliniczny widoczny po tygodniu, pełny po kilku tygodniach

Question 27

Tyreostatyki -DN.

Answer 27

• skórne reakcje alergiczne
• bóle stawowe
• podrażnienie pp
• zapalenie wątroby
• Leukopenia! (zwykle przemijająca, rzadko agranulocytoza) pilny kontakt w razie objawów grypopodobnych
• powiększenie wola tarczycy (odhamowanie TSH i przerost tarczycy)