Autakoidy lipidowe 1/2 Flashcards

1
Q

Autakoidy lipidowe - specyfika.

A
  • rozpuszczalne w tłuszczach
  • przechodzą przez błony biologiczne
  • produkowane de novo (nie są magazynowane)
  • receptory wewnątrz i zewnątrzkomórkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

PAF - synteza.

A
  • syntetyzowany konstytutywnie
    1. PLA2 odszczepia kwas tłuszczowy z pozycji 2
    2. Powstaje lizo-PAF
    3. Acetylacja przez acetylotransferazę
    4. Powstaje 1-alkililo, 2-acetylo -glicerolo- 3-fosfatydylocholina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czynniki wpływające na syntezę PAF.

A

Bodźce zapalne:

  • LPS
  • cytokiny prozapalne
  • szok osmotyczny
  • zmiana pH
  • mechaniczne i termiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Mechanizm działania PAF.

A
  • działa w małych stężeniach 10^-11 M
  • Gq
  • na mięśniach gładkich, płytkach krwi, śródbłonku naczyń, nerwach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Działanie PAF.

A
  • aktywacja i agregacja płytek
  • pobudzenie makrofagów i neutrofilii
  • chemotaksja leukocytów
  • rozkurcz i wzrost przepuszczalności naczyń
  • skurcz mięśni gładkich (macica, jelita, oskrzela)
  • wzrost neurotransmisji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Glikokortykosteroidy a PAF.

A

Blokują aktywność PLA2.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Blokery receptorów PAF.

A

Apafant, Bepafant, Leksypafant.

Też ginkgolidy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Apafant, Bepafant, Leksypafant - zastosowanie.

A
  • astma?

- zapalne choroby jelita grubego?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Rupatadyna.

A
  • bloker H1 II generacji

- bloker PAF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Darapladib.

A
  • przedkliniczny
  • inhibitor PLA2
  • zapobieganie miażdżycy?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Monoalid.

A
  • inhibitor PLA2

- zapobieganie łuszczycy?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Eikozanoidy.

A
  • szlak COX - prostaglandyny, prostacyklina, tromboksany
  • lipooksygenazy - leukotrieny, lipoksyny
  • hydroksylazy i cytochrom 450
  • nieenzymatyczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Transcellularny metabolizm eikozanoidów.

A

Jak jakaś komórka coś chce ale nie posiada enzymu to przesyła produkt do ‘somsiada’.
Często dotyczy losu LTA4:
-śródbłonek i płytki krwi tworzą LTC4
-krwinki czerwone i limfocyty T tworzą LTB4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Syntaza prostaglandyny H.

A

=COX

  • dimer na błonie ER
  • pobiera kwas arachidonowy, oddaje PGH2

Dwuetapowa reakcja:

  • cyklooksygenacja (powstaje pierścień) -> PGG2
  • Dwuelektronowa redukcja -> PGH2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Losy PGH2.

A
  • izomeryzowane do innych prostaglandyn, prostacykliny lub tromboksany
  • ostateczne produkty zależą od specyfiki tkanki
  • szybko rozkładane do nieaktywnych metabolitów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Znaczenie cyferek i literek w nazwach.

A
  • PG - prostaglandyny
  • TX - tromboksany
  • LT - leukotrieny
  • LX -lipoksyny

Cyferka oznacza ilość wiązań podwójnych zależy od związka wyjściowego - w COX zanikają dwa wiązania a w LOX nie zanikają żadne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

PGI3 a PGI2

TXA3 a TXA2.

A
  • działa tak samo

- działa słabiej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

COX-3.

A
  • w mózgu
  • cel Paracetamolu i Metamizolu ???
  • mały udział w ogólnej puli eikozanoidów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

COX-1

A

-ekspresja konstytutywna (ale możliwy wzrost w zapaleniu
-aktywność zależy od Ca2+, wymaga nadtlenków lipidów
NO (+)
niedobór hemu i wzrost CO (-)
-nie hamowana przez GKS (jedynie zahamowanie PLA2)
-Kwas Acetylosalicylowy, Indometacyna (-)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

COX-2

A

-ekspresja indukowana zapaleniem, w nerkach i śródbłonku konstytutywnie
-aktywność nie zależy od Ca2+, wymaga mniej nadtlenków lipidów
NO (+)
niedobór hemu i wzrost CO (-)
-hamowana przez GKS
-Koksyby (-)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Szlak LOX.

A
  • 5 lub 12 lub 15 lipooksygenazy

- kwasy hydroperoksyeikozatrienowe, hydroksyeikozatrienowe, leukotrieny, lipoksyny, hepoksyliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Synteza leukotrienów.

A
  • odczepienie kwasu arachidonowego przez PLA2
  • 5-LOX + kofaktor FLAP
  • powstaje niestabilny LTA4
  • hydroksylacja do LTB4 lub dołączenie glutationu -> LTC4
  • LTB4 działa głownie chemotaktycznie przez receptory BLT(1-2), a syntezowany jest głównie w neutrofilach i makrofagach.
23
Q

Leukotrieny cysteinowe synteza.

A
LTA4 + glutation (Glu-Cys-Gly)  -> LTC4
LTC4 -> LTD4 + Glu
LTD4 -> LTE4 + Gly
Działają przez receptory CysLT(1-2)
Syntezowane głównie w eozynofilach i mastocytach.
24
Q

Synteza lipoksyn

A

LTA4 może być syntezowane do lipoksyny przez 12-LOX.
COX-2 acetylowane przez Aspirynę też.

Lipoksyny mają silne działanie przeciwzapalne - rola w ustępowaniu reakcji zapalnej

25
Q

Aspiryna a COX-2.

A
  • acetylacja COX-2 nie inaktywuje jej całkowicie

- COX-2 produkuje wtedy 15-epi-LXA4 i 15-epi-LXB4 mają one działanie przeciwzaplane

26
Q

Szlak epoksygenaz.

A
  • cytochrom p450
  • EETs i DHETs
  • mogą wchodzić w skład błony komórkowej i być MGAZYNOWANE!
  • regulacja funkcji nerek
  • zwykle działanie przeciwzapalne
  • produkowane na śródbłonku powodują rozkurcz mięśni naczyń ~ EDHF
27
Q

Izoprostatyny.

A
  • powstają nieenzymatycznie pod wpływem wolnych rodników tlenowych
  • kurczą naczynia, pobudzają TXA2
28
Q

PGD2 przez receptor PD1.

A
  • wzrost cAMP
  • nasilenie astmy (chemotaksja eozynofilii)
  • rozkurcz mięśni gładkich
  • hamowanie agregacji płytek
  • udział w śnie w OUN
29
Q

PGD2 przez receptor PD2.

A
  • wzrost Ca2+

- hamowanie kom. zapalnych, osłabienie reakcji astmatycznej

30
Q

PGE2 przez receptor EP1.

A
  • wzrost IP3

- nasilenie karcynogenezy j. grubego

31
Q

PGE2 przez receptor EP2.

A
  • wzrost cAMP
  • regulacja funkcji nerek
  • rozkurcz naczyń i oskrzeli
  • owulacja i zapłodnienie
  • hamowanie powstawania leukotrienów w eozynofilach
32
Q

PGE2 przez receptor EP3.

A
  • różne
  • termoregulacja
  • wzrost przepuszczalności naczyń
  • hamowanie wydzielania żołądkowego
  • skurcz mięśni podłużnych pp
  • wzrost sekrecji w elektrolitów do jelita
33
Q

PGE2 przez receptor EP4.

A
  • wzrost cAMP
  • utrzymanie drożności Botala
  • wzrost kości
  • karcynogenezy j. grubym
  • rozkurcz mięśni okrężnych w pp
34
Q

PGF2a przez receptory FP.

A
  • wzrost IP3

- skurcz macicy i naczyń

35
Q

TXA2 przez receptory TP.

A
  • wzrost IP3 i spadek cAMP
  • agregacja płytek
  • skurcz naczyń, oskrzeli, macicy
  • działanie promiażdżycowe
36
Q

PGI2 przez receptor IP.

A
  • wzrost cAMP
  • hamowanie płytek
  • rozszerzenie naczyń, oskrzeli
  • wzrost filtracji i natriureza
  • wzrost sekrecji w elektrolitów do jelita
37
Q

PGJ2 przez receptory PPARy?

A

-działanie przeciwzapalne

38
Q

LTB4 przez receptory BLT(1-2).

A
  • różne białka G
  • chemotaksja i pobudzenie neutrofilii, eozynofilii i makrofagów
  • hiperalgezja
39
Q

LTD4 przez receptor CysLT1 (LTC4 słabiej)

A
  • wzrost IP3
  • skurcz oskrzeli
  • pobudzenie komórek zapalnych
  • hamowanie zapalenia i włóknienia płuc
40
Q

LTC4 przez receptor CysLT2 (LTD4 słabiej)

A
  • wzrost IP3
  • skurcz oskrzeli
  • nasilenie procesów zapalnych i włóknienia płuc
41
Q

Efekty sercowo-naczyniowe.

A

Równowaga między PGI2 i TXA2 determinuje funkcje tętnic.
-rozkurcz vs skurcz
-przeciwmiażdżycowe vs promiażdżycowe
PGE2 blokuje adhezję komórek zapalnych do śródbłonka.
PGE2 i PGI2 nasilają działanie histaminy i bradykininy.

42
Q

Efekty nerkowe.

A

PGE2 i PGI2 zwiększają filtracje i nasilają natriureza. Zależy od nich działanie niektórych diuretyków pętlowych.
TXA2 działa jak ADH.

43
Q

Efekty płytkowe.

A

TXA2 nasila agregację, PGI2 hamuje.

44
Q

Efekty na przewód pokarmowy.

A

PGE2 i PGI2 - hamują wydzielanie żołądkowe, zwiększają przepływ śluzówkowy, zwiększają perystaltykę, rozluźniają zwieracze, wydzielanie elektrolitów do jelita = biegunka.
TXA2 sprzyja owrzodzeniom.
Wszystkie mają efekt karcinogenny.
LTB4 = chemotaksja.

45
Q

Efekty z układu rozrodczego.

A
  • PGF2a, TXA2. PGE2 kurczą ciężarną macicę (PGE2 rozkurcza normalnie)
  • udział w owulacji i zagnieżdżeniu
  • PGE1 stosowane w zaburzeniach erekcji.
46
Q

Efekty w OUN.

A

PGE2 - gorączka
PGD2 - sen
Sensytyzacja na bodźce bólowe.

47
Q

Efekty w ObUN.

A

Uczulenie i przewodzenie bodźców bólowych.

48
Q

Efekty oddechowe.

A

Leukotrieny cysteinowe to najsilniejsze bronchokonstruktory - biorą udział w astmie.
PGD2 - mastocyty.
PGE2 i PGI2 rozszerzenie oskrzeli.

49
Q

Efekty kostne i mięśniowe.

A

PGE2 nasila tworzenie i resorpcję kości.
Prostaglandyny prawdopodobnie odpowiedzialne za osteoporozę po menopauzie, ale i za gojenie złamań oraz proliferacje miocytów.
NLPZ hamują gojenie złamań i regeneracji mięśni.

50
Q

Efekty immunologiczne.

A

Leukotrieny są substancjami chemotaktycznymi i mogą powodować degranulację.
Prostaglandyny hamują proliferację i pobudzenie limfocytów.
Lipoksyny działają przeciwzapalnie.

51
Q

Efekt hormonalne.

A

PGE2 - uwolnienie hormonów przysadki
LTC4 i LTD4 - wzrost GnRH i LH.
12-HETE - wzrost aldosteronu.

52
Q

Efekty oczne.

A

PGE2 i PGF2a obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe.

53
Q

Wpływ lipoksyny na komórki zapalne.

A
  • hamują limfocyty, komórki NK, neutrofile, eozynofile

- pobudzają monocyty i makrofagi