Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia Korbut > Hormony wpływające na wapń i kości > Flashcards

Hormony wpływające na wapń i kości Flashcards

1
Q

Fizjologiczne rodzaje witaminy D.

A

Witamina D1 - Kalcyferol (tran)
Witamina D2 - Ergokalcyferol (w roślinach pod wpływem UV)
Witamina D3 = hormon - Cholekalcyferol (syntezowana w organizmie pod wpływem UV)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Fizjologiczne przekształcenia Cholekalcyferolu.

A

Do pełnej aktywności konieczne są:

  • hydroksylacja w wątrobie (25)
  • hydroksylacja w nerkach (1) (stymulowana przez PTH)
  • > 1,25-dihydroksycholekalcyferol

-gdy występuje zbyt duże stężenie w nerkach powstaje nieaktywna 24,25- (OH)2-pochodna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Cholekalcyferol.

A
  • podstawowa suplementacja

- musi zostać przekształcony w wątrobie i nerkach do postaci aktywnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kalcyfediol.

A
  • pochodna witaminy D z grupą OH w pozycji 25
  • nie wymaga hydroksylacja w wątrobie
  • może być podawana u osób z niewydolnością wątroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Alfakalcidol i Dokserkalcyferol.

A
  • Alfakalcidiol (pochodna D3)
  • Dokserkalcyferol (pochodna D2)
  • pochodne hydroksylowane w pozycji 1
  • nie wymagają hydroksylacja przez nerki
  • mogą być podawane w niewydolności nerek oraz przy niedoborze PTH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kalcytriol.

A
  • 1,25-dihydroksycholekalcyferol
  • stosowana w niedoczynności przytarczyc, krzywicy opornej na witaminę D, osteodystrofii nerkowej, u pacjentów dializowanych
  • konieczne zapobieganie hiperfosfatemii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kalcytriol - mechanizm działania.

A
  • polepszenie wchłaniania wapnia w jelicie cienkim
    • > zwiększenie ekspresji pompy wapniowej (od strony światła)
    • > zwiększenie ekspresji kalbindyny (białko transportowe wewnątrzkomórkowe)
    • > zwiększenie ekspresji ATP-azy wapniowej (na podstawie enterocytów)
  • zwiększenie resorpcji Ca++ i PO4— z moczu
  • zwiększenie liczby i aktywności osteoklastów
  • zahamowanie PTH
  • hamowanie limfocytów T
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Takalcytol, Kalcypotriol.

A
  • pochodne Kalcytriolu o mniejszym działąniu hiperkalcemizującym
  • stosowane w łuszczycy

-sam Kalcytriol nie może być stosowany, bo powoduje hiperkalcemię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

PTH - fizjologia.

A
  • 84aa
  • działa przez receptor błonowy sprzężony z białkiem
  • duże stężenie wapnia hamuje jego uwalnianie, małe stymuluje
  • powoduje hiperkalcemię i hipofosfatemię
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

PTH - mechanizm działania. (jelito i nerki)

A
  • PTH działa na jelita TYLKO za pośrednictwem witaminy D
  • stymuluje 1a-hydroksylazę, zwiększa powstawanie witaminy D
  • długie, wolne działanie
  • zwiększa resorpcję zwrotną wapnia a zmniejsza fosforanów
  • > zmniejsza ekspresje kotransportera sodowo-fosforanowego
  • krótkie, szybkie działanie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

PTH - mechanizm działania. (kości)

A

Krótkotrwała stymulacja:

  • pobudzenie cyklazy adenylowej
  • zmniejszenie apoptozy osteoblastów (produkcja IGF-1)
  • wzrost różnicowania i działania osteoblastów
  • efekt kościotwórczy

Długotrwała stymulacja:

  • pobudzenie produkcji IGFBP w osteoblastach
  • zmniejszenie dostępności wolnego IGF-1 (spadek różnicowania osteoblastów)
  • pobudzenie ekspresji RANKL (wzrost różnicowania osteoklastów)
  • przewaga efektu kościogubnego
  • wydzielanie wapnia i fosforanów do krwi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Asfotaza alfa.

A
  • rekombinowana glikoproteina z domeną fosfatazy alkalicznej
  • leczenie niedoboru tego enzymu
  • > hipofosfatazja prowadzi do krzywicy i osteomalacji
  • podawana podskórnie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kalcytonina - mechanizm działania.

A
  • 32aa
  • zmniejsza stężenie wapnia we krwi
  • wiąże się z receptorem na osteoklastach
  • stymuluje cyklazę adenylową
  • hamuje osteoklasty
  • podawana parenteralnie lub donosowo

-własności analgetyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kalcytonina łososiowa.

A

-większe powinowactwo do receptora niż ludzka
-wolniej rozkładana
= silniejszy efekt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kalcytonina - zastosowanie

Ograniczenia stosowania.

A

-stosowana w chorobie Pageta, hiperkalcemii i przerzutach do kości (działanie analgetyczne)

  • desensytyzacja receptorów
  • stosowanie max 2 lata
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

GKS a wapń.

A

-stosowane w dużych dawkach hamują wchłanianie wapnia z pp i resorpcję w nerkach
-> kompensacyja aktywacja przytarczyc i hiper PTH
-hamują dojrzewanie osteoblastów, stymulują ich apoptozę
=resorpcja kości (gdy długotrwale)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hormony tarczycy a kości.

A

-w nadczynności tarczycy aktywowana jest przebudowa kości
-aktywność osteoklastów przeważa
=utrata masy kostnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hormony płciowe a kości.

A
  • estrogeny i androgeny hamują przebudowę kości
  • hamowanie cytokin (IL-6)
  • > mniejsza aktywacja osteoklastów

-estrogeny hamują apoptozę osteoblastów i stymulują apoptozę osteoklastów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wymień leki hamujące resorpcję kości!

A
  • hormony płciowe z HTZ
  • modulatory receptorów estrogenowych
  • bisfosfoniany
  • kalcytonina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wymień leki stymulujące powstawanie tkanki kostnej!

A
  • krótkodziałające preparaty PTH
  • preparaty witaminy D
  • preparaty wapnia
  • kalcymimetyki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Kalcytriol - zastosowanie.

A
  • gdy ważna jest szybkość działania (tężyczka)
  • tęż w w niedoczynności przytarczyc, krzywicy opornej na witaminę D, osteodystrofii nerkowej, u pacjentów dializowanych
  • podawana razem z suplementami wapnia
  • dożylnie lub doustnie
22
Q

Dihydrotachysterol.

A
  • syntetyczny analog witaminy D2
  • nie wymaga hydroksylacji (taka struktura przestrzenna)
  • szybko i krótko
  • bardziej działa na tkankę kostną niż inne preparaty
23
Q

Witamina D a nadczynność przytarczyc.

A
  • stosowana we wtórnej nadczynności przytarczyc (hipokalcemia, zaburzenia wchłaniania, zaburzenia hydroksylacji)
  • normuje poziom wapnia i witaminy D, znosi przyczynę wtórnej nadczynności
24
Q

Terapia pochodnymi witaminy D - ważne rzeczy.

A
  • pamiętać o kontroli fosforanów

- witamina D 1,25 (OH)2, lub 1(OH) może hamować wtórnie przytarczyce

25
Q

Pochodne witaminy D - DN.

A
  • zwapnienia pozaszkieletowe
  • > m. in. w tętnicach wieńcowych -> choroba wieńcowa
  • do kontroli służy indeks wapniowo-fosforanowy (Ca x P)
26
Q

Leki stosowane w nadczynności przytarczyc.

A
  • Parykalcytol
  • leki wiążące fosforany
  • kalcymimetyki
27
Q

Parykalcytol.

A
  • pochodna witaminy D2
  • zmniejsza stężenie parathormonu
  • daje 10 krotnie mniejszy wzrost poziomu wapnia niż inne pochodne witaminy D
28
Q

Wymień leki wiążące fosforany. (4)

A

Węglan wapnia
Chlorowodorek sewelameru
Węglan sewelameru
Węglan lantanu

29
Q

Leki wiążące fosforany - mechanizm działania.

DN.

A
  • wiążą się z fosforanami w pp
  • tworzą niewchłanialne związki

DN:
Węglan wapnia - wzrasta wchłananie wapnia (Ca x P = const)
Chlorowodorek sewelameru - kwasica metaboliczna i hiperkaliemia

30
Q

Cynakalcet.

A
  • kalcymimetyk
  • uwrażliwia receptor wapniowy w przytarczycach na działanie wapnia
  • zmniejszenie produkcji PTH
31
Q

Teryparatyd.

A
  • analog PTH (34 N-końcowe aa)
  • T1/2 ~1h - preparat krótkodziałający
  • ma działanie kościotwórcze
  • stosowany w osteoporozie
  • max 2 lata
32
Q

Wymień stosowane preparaty wapnia! (3)

A 
Glukonian wapnia (dożylny)
Cytrynian wapnia (dousnie, największa biodostępność)
Węglan wapnia (działanie alaklizujące, chętnie podawany)
33
Q

Zastosowanie preparatów wapnia.

A
  • mało efektywne nawet w przypadku niedoborów
  • problem leży w zmniejszonym wchłanianiu
  • najlepiej podawać razem z witaminą D
34
Q

HTZ a kości.

A
  • estrogeny podawane po menopauzie
  • zmniejszenie częstości złamań na tle osteoporozy
  • podawane tylko w niektórych grupach wiekowych
35
Q

Selektywne modulatory receptorów estrogenowych.

A
  • np. Raloksyfen

- pobudzają tylko niektóre receptory (kości), a nie działają w gruczole sutkowym (nie zwiększają ryzyka raka)

36
Q

Wymień bisfosfoniany! (1+4+2)

A

Kwas Etydronowy (siła działania 1)

100x silniejsze:
Kwas Alendronowy
Kwas Ryzedronowy
Kwas Pamidronowy
Kwas Tyludronowy

1000x silniejsze:
Kwas Ibandronowy
Kwas Zoledronowy

37
Q

Bisfosfoniany - biochemicznie.

A
  • analogi pirofosforanów (które są inhibitorami mineralizacji), ale nie ulegają hydrolizie pod wpływem fosfatazy alkalicznej
  • wbudowane do kości mają bardzo długi okres półtrwania
38
Q

Bisfosfoniany - farmakodynamika.

A
  • wchłaniają się tylko w kilku procentach
  • po wchłonięciu 50% ulega wydaleniu przez nerki a 50% działa
  • dlatego tak ważne są bisfosfoniany o dużej sile działania
  • przyjmowane na czczo, potem 30min pozycja spionizowana, popić dużą ilością wody
39
Q

Bisfosfoniany - DN.

A
  • owrzodzenie przełyku jeśli zostaną na śluzówce

- Kwas Pamidronowy i Kwas zoledronowy można stosować dożylnie, więc nie ma problemu.

40
Q

Bisfosofoniany o długim czasie działania.

A 
Kwas Alendronowy, Kwas Ryzedronowy (raz w tygodniu)
Kwas Ibandromowy (raz w miesiącu)
41
Q

Bisfosfoniany - mechanizm działania.

A
  • wbudowanie do kości
  • wiążą się do hydroksyapatytu
  • gdy organizm próbuje zresorbować kość, są lokalnie uwalniane
  • > zmniejszają rozpuszczalność hydroksyapatytu (krystalizacja)
  • > hamują osteoklasty (utrudniają przyczepienie do kości, hamują szlak mawelonianu)
42
Q

Bisfosfoniany - zahamowanie szlaku mawelonianu

A
  • spadek pirofosforanów farnezylu i geranylu
  • zmniejszenie izoprenylacji białek (GTP-azy)
  • spadek aktywności pompy protonowej
  • brak kwaśnego pH, zmniejszenie resorpcji kości
43
Q

Bisfosfoniany - zastosowanie.

A
  • osteoporoza
  • choroba Pageta
  • hiperkalcemia spowodowana przerzutami do kości
44
Q

Wymień Bisfosfoniany stosowane w leczeniu osteoporozy!

A 
(RITA)
Kwas Alendronowy
Kwas Ryzedronowy
Kwas Ibandronowy
Kwas Tyludronowy
45
Q

Wymień Bisfosfoniany stosowane w chorobie Pageta.

A 
(TRAP)
Kwas Alendronowy
Kwas Pamidronowy
Kwas Ryzedronowy
Kwas Tyludronowy
46
Q

Wymień Bisfosfoniany stosowane w przerzutach do kości.

A

-najbardziej skuteczne dożylne:
Kwas Pamidronowy
Kwas Zoledronowy

47
Q

Plikamycyna - mechanizm działania i zastosowanie.

A
  • antybiotyk o działaniu przeciwnowotworowym
  • hamuje działanie PTH
  • hamuje aktywacje osteoklastów

Stosowany w przerzutach nowotworowych do kości z hiperkalcemią i chorobie Pageta.

48
Q

Pikamycyna - DN.

A
  • mielosupresja
  • niedokrwistość
  • zaburzenia krzepnięcia
  • skłonność do zakażeń
  • pp
49
Q

Renelinian Strontu.

A
  • hamuje utarte masy kostnej, stymuluje tworzenie nowej kości
  • Stront odkłada się na powierzchni kości (hamuje jej późniejszą resorpcję)
  • jednoczesne pobudzenie osteoblastów
50
Q

Denozumab.

A
  • przeciwciało humanizowane anty RANKL

- zmniejsza różnicowanie osteoklastów i resorpcję kości

Farmakologia Korbut (78 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions