Antybiotyki 1 Flashcards
chinoliny, nitrofuran, nitroimidazol, sulfonamidy i DHFRI
Wymień pochodne chinoliny. (2)
Chlorchinadol
Kliochinol
Chlorchinadol, Kliochinol - mechanizm.
Oporność.
- niejasny
- w trakcie metabolizmu powstają wolne rodniki - uszkodzenie DNA i białek
- względnie selektywne dla bakterii (bo słabsza obrona przed wolnymi rodnikami)
Oporność praktycznie nie występuje.
Chlorchinadol, Kliochinol - spektrum.
- bakterie Gram dodatnie
- słabiej grzyby
- pierwotniaki (rzęsistek pochwowy, pełzak czerwonki)
Chlorchinadol, Kliochinol - zastosowanie.
- zakażenie bakteryjne i grzybicze skóry, pp, ukłądu moczowo-płciowego
- w leczeniu rzęstistkowicy
Chlorchinadol, Kliochinol - DN.
- długie stosowanie = wchłanianie do krwi
- > SMON (ciężkie uszkodzenie OUN) - ból, zaburzenia czuciowe i ruchowe, ubytek wzroku
Wymioty, alergie skórne.
Wymień pochodne nitrofuranu! (6)
Nitrofurantoina Furagina Nifuroksazyd Furazolidon Nifurzyd Nitrofural
Pochodne nitrofuranu - mechanizm działania.
- niejasny
- redukowane do wolnych rodników
- uszkadzają DNA i białka
Działają bakteriostatycznie w dużych dawkach bójczo.
Pochodne nitrofuranu - spektrum działania.
Oporność.
- bakterie G+ i G-
- niektóre grzyby
- pierwotniaki - Gardia lamblia
Pierwotnie nie działa Pseudomonas i Acinetobacter
Odporność wtorna nie.
Pochodne nitrofuranu a wchłanianie z pp.
Nitrofurantoina wchłania się i kumuluje (toksyczność)
Furagina wchłania się ale jest szybko wydalana przez nerki
Nifuroksazyd i Furazolidon nie.
Furagina zastosowanie.
Niepowikłane zakażenia prostaty i układu moczowego (tylko łatwe bakterie)
Nifuroksazyd i Furazolidon - zastosowanie.
Zakażenia układu pokarmowego (ostre biegunki salmonella gardia)
Nitrofural - zastosowanie.
Miejscowo w zakażeniach bakteryjnych i grzybiczych skóry i jamy ustnej.
Nitrofurantoina - DN.
Więcej DN niż inne bo się gromadzi w tkankach.
Polineuropatia
Niedokrwistość hemolityczna - szczególnie gdy niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanu
Zwlókniajace zapalenie płuc
Alergie nudności wymioty jadłowstręt
Antagonizm z Kwasem Nalidyksowym i chinolonami
Furazolidon DN
Hamuje MAO
Powoduje hipotonie ortostatyczną
Pochodne nitrofuranu - przeciwwskazania.
DN
Ciąża
Niemowlęta
Uszkodzenie wątroby
Niewydolność nerek
DN - reakcja disulfiramowa
Wymień pochodne nitroimidazolu! (4)
Metronidazol
Tynidazol
Nimorazol
Ornidazol
Pochodne nitroimidazolu - mechanizm działania.
Spektrum działania.
Grupa nitrowa ulega redukcji. Wolne rodniki uszkadzają DNA i białka.
Redukowane najprościej gdy masło tlenu.
S: Bakterie beztlenowe i pierwotniaki beztlenowe (rzęsistek pochwowy, pełzak czerwonki)
Pochodne nitroimidazolu - mechanizm działania.
Spektrum działania.
Grupa nitrowa ulega redukcji. Wolne rodniki uszkadzają DNA i białka.
Redukowane najprościej gdy masło tlenu.
S: Bakterie beztlenowe i pierwotniaki beztlenowe (rzęsistek pochwowy, pełzak czerwonki)
Pochodne nitroimidazolu - mechanizm działania.
Spektrum działania.
Grupa nitrowa ulega redukcji. Wolne rodniki uszkadzają DNA i białka.
Redukowane najprościej gdy masło tlenu.
S: Bakterie beztlenowe i pierwotniaki beztlenowe (rzęsistek pochwowy, pełzak czerwonki)
Pochodne nitroimidazolu - odporność
70% H. pylori oporna na Metronidazol
Pierwotniaki
Pochodne nitroimidazolu drogi, metabolizm.
Podanie doustne, dożylne i dopochwowe.
Penetrują do tkanek i OUN
Wydalane przez nerki
Pochodne nitroimidazolu - zastosowanie.
Głównie na bakterie beztlenowe:
- zakażenia przyzębia
- H.pylori
- rzekomobłobiaste zapalenie jelita grubego
- Leśniowski-Crohn i CU
- trądzik
Rzęsistkowica gardioza ameboza
Pochodne nitroimidazolu - DN.
- pp (zapalenie trzustki, metaliczny smak)
- neurologiczne (drgawki parestezje)
- rzadko agranulocytoza
- reakcja disulfiramowa
Metronidazol - DN.
Barwi mocz na brązowo.
Pochodne nitroimidazolu - przeciwwskazania.
Noworodki
Karmienie piersią
I trymestr (II i III w ostateczności)
Szlaki z kwasem foliowym u bakterii.
- tworzony de novo nie może być pobierany jak u ludzi
- do syntezy tymidylanu i puryn
Sulfonamidy - mechanizm działania.
- konkurują z kwasem para-aminobenzoesowym kompetycyjnie hamują tworzenie DHF
Mają działanie bakteriostatyczne
Oporność na sulfonamidy - mechanizm.
- nadprodukcja PABA
- mutacje syntazy DHF
- zmniejszenie przepuszczalności błony
Sulfonamidy - spektrum
- bakterie G+
- bakterie G-
- chlamydia
- pierwotniaki
- grzyby (pneumocystis jiroveci)
Nie działa na beztlenowe (Trepanoma, Pseudononas)
Sulfonamidy a riketsie.
Stymulują ich wzrost!
Sulfonamidy metabolizm i interakcje.
- wydalane z moczem
- w niskim pH krystalizują
- Prokaina i Tetrakaina (metabolizowane do PABA) osłabiają ich działanie miejscowe
- wiążą się z białkami (wypierają hipoglikemizujące i antykoagulanty)
- zwiększa toksyczność metotreksatu
Sulfonamidy - zastosowanie.
Samodzielnie:
- jaglica
- zapalenie spojówek
- oczyszczanie pp przed operacją
Stosowany z inhibitorami reduktazy.
Sulfonamidy - DN
- alergie
- zmiany skórne (fototoksyczność Stevens Johnson)
- zaburzenia pp
- kamica (zakwaszają) krwiomocz
- niedokrwistość (niedobór G6PD) uszkodzenie szpiku
Alergie po sulfonamidach.
Krzyżowa z diuretykami pętlowymi i tiazydowymi, p. sulfonylomocznika diazoksydem.
Zaburzenia hematologiczne po sulfonamidach - zapobiegnie.
Podawanie kwasu folinowego lub kwsu lewofolinowego
Mefenid - DN.
Metabolity hamują anhydrazę węglanową - kwasica metaboliczna
Sulfonamidy a ciąża.
Nie stosować w III trymestrze - powoduje kernicterus.
Wymień szybko i krótko działające sulfonamidy.
Sulfizoksazol (sulfafurazol)
Sulfametyzol
Sulfakarbamid
Sulfadymidyna
Wymień wolno i średnio działające sulfonamidy.
Sulfametoksazol
Sulfapitydyna
Wymień wolno i długo działające sulfonamidy.
Sulfadoksyna
Sulfalen
Leki stosowane miejscowo sulfonamidy.
Sulfacetamid (oko)
Ftalylosulfatiazol, Sukcynylosulfatiazol (doustnie nie wchłania się)
Sulfanilamid, Mefenid, Sulfadiazyna (skóra)
Działanie inhibitorów DHFR.
- hamują DHFR
- nie powstaje THF
- ten enzym jest też u człowieka, ale leki działające na bakterie są względnie wybiórcze
Inhibitory DHFR + Sulfonamidy.
- efekt synergistyczny
- działają na oba etapy powstawania THF
- razem wykazują działanie bakteribójcze
Wymień inhibitory DHFR! (2+1)
Trimetoprym
Iklaprym
Kotrimoksazol = Sulfametoksazol + Trimetoprym 5:1
Trimetoprym - działanie.
Pirymetamina - działanie.
- łączy się z bakteryjną DHFR 50 000 razy silniej niż ludzką
- łączy się kilkaset razy silniej z DHFR pierwotniaków niż człowieka
Trimetoprym - oporność.
- zmniejszenie przepuszczalności ściany dla leku
- nadprodukcja DHFR
- mutacja DHFR
Trimetoprym - właściwości.
Zastosowanie w monoterapii.
- lipofilny
- dobrze wchłania się z pp
- penetruje do tkanek i OUN
- słabozasadowy = kumuluje się w prostacie i wydzielinie pochwowej
Niepowikłane ZUM
Trimetoprym - DN.
- anemia megaloblastyczna, leukopenia
- nudności wymioty wysypka
Sulfametoksazol + Trimetoprym.
=Kotrimoksazol
- optymalnie działa w stężeniu 50:1 (w tabletkach 5:1)
- działanie synergistyczne
Kotrimoksazol - zastosowanie.
- doustnie lub dożylnie
- różne zakażenia bakteryjne (1. rzut w Sallmonella Shigella i w ZUM)
- 1.rzut w Pneumocystis jiroveci
Kotrimoksazol - oporność.
- 60% pneumokoków
- 30% H. influenzae
Kotrimoksazol - DN.
Przeciwwskazania.
DN: jak Trimetopryl i Sulfametoksazol
P: niewydolność nerek, wątroby, uczulenie, ciąża
Sulfadiazyna + Pirmetamina.
-leczenie toksoplazmozy i leiszmaniozy
Sulfadoksyna + Pirmetamina.
-leczenie malarii
Iklaprym.
- większe powinowactwo do DHFR, wolniej oporność
- badania kliniczne w leczeniu zakażeń skóry G-
Pochodne chinolowe - mechanizm działania.
- łączą się z podjednostką A topoizomerazy II (odpowiedzialna za likwidację superstruktur DNA) 100-1000x silniej niż u człowieka
- łączą się z topoizomerazą IV (odpowiedzialna za rozdzielenie zreplikowenego materiału)
Działanie bakteriobójcze, efekt postantybiotykowy. Doustnie dożylnie miejscowo
Fluorochinolony -oporność.
- głównie u Pseudomonas (30% opornych na Cyprofloksacynę), Staphylococcus
- mutacja gyrazy
- pompa wyrzucająca leki
- zwykle oprność krzyżowa
- nie stosowane w MRSA VRE i Listeria
Bezyfloksacyna III, Finafloksacyna III.
- miejscowo w zapaleniu spojówek
- Finafloksacyna w zapaleniu przewodu sluchowego
Cyprofloksacyna II i Lewofloksacyna III - forma wziewna.
-badane w leczeniu u chorych z mukowiscydozą
Fluorochinolony -DN.
-pp (nudnośći, biegunka)
-OUN (zawroty, bezsenność, drgawki - hamowanie przewodnictwa GABA)
-uszkodzenie chrząstek wzrostowych (nie podawać <18r.ż)
-pękanie ścięgna Achillesa i tendinitis
+2
Fluorochinolony powodujące fototoksyczność.
Enoksacyna I
Pefloksacyna II
Lomefloksacyna III
Fluorochinolony powodujące wydłużenie QTc.
Moksyfloksacna III
Lewofloksacyna III
Gemifloksacyna III
Fluorochinolony - interakcje.
- B-laktamowe nasilają ich działanie
- leki zobojętniające zmniejszają ich wchłanianie
- NLPZ (bez Aspiryna) częściej drgawki!
- zmniejszają metabolizm Teofilniny i benzodiazepin
- Norfloksacyna i nitrofurany osłabiają się wzajemnie
Wymień chinolony I generacji! (5)
Kwas nalidyksowy Kwas pimepidowy Enoksacyna Norfloksacyna Cynoksacyna
Chinolony I generacji działanie.
- wąskie spektrum
- na Enterobacteriaceae
- na Pseudomonas (nie Kwas nalidyksowy)
- stosowane tylko w prostym ZUM
- Norfloksacyna też w zapaleniu prostaty
Wymień Fluorochinolony II generacji. (3)
Spektrum.
Cyprofloksacyna (działa na P. aeruginosa)
Pefloksacyna
Ofloksacyna
Działają na G-
Fluorochinolony II generacji - zastosowanie.
- ZUM (też powikłane)
- przewlekłe zapalenie prostay
- w mukowiscydozie
- biegunka podróżnych
- dur brzuszny, salmonelloza
- wąglik (też profilaktyka)
- w zapaleniu otrzewnej i OZT
- rzeżączka i chlamydia
Wymień Fluorochinolony III generacji. (6)
Lewofloksacyna Moksyfloksacyna Lomefloksacyna Gemifloksacyna Bezyfloksacyna Finafloksacyna
Fluorochinolony III generacji - zastosowanie.
- zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli
- pozaszpitalne zapalenie płuc (szpitalne to Lewofloksacyna)
- ostre zapalenie zatok
- niepowiłane zakażenie skóry i tkanki podskórnej
