RZS

Question 1

Leki łagodzące objawy RZS.

Answer 1

• NLPZ i Paracetamol

- GKS

Question 2

Działanie NLPZ i paracetamolu w RZS.

Answer 2

• NLPZ lepiej niż Paracetamol, bo też przeciwzapalnie

- tłumienie bólu, hamowanie cytokin prozapalnych

Question 3

GKS a RZS.

Answer 3

• przeciwzapalne i immunosupresyjne

- Prednizon lub Metyloprednizolon

Question 4

Leki klasyczne na RZS.

Answer 4

Metotreksat
Leflunomid
Azatiopryna
Mykofenolan mofetylu
Cyklofosfamid
Cyklosporyna i inne
Sole złota
Penicylamina
Sulfasalazyna
(Hydroksy)Chlorochina
Minocyklina

Question 5

Metotreksat - działanie.

Answer 5

-antymetabolit kwasu foliowego
-duże dawki: hamuje reduktazę dihydrofolianową ->hamuje monocyty i limfocyty
-małe dawki: hamuje syntazę tymidylanu i transformylazę, upośledza chemotaksję
-po wejściu do komórki nie wychodzi bo ulega poliglutaminacji
LEK PIERWSZEGO RZUTU W RZS.

Question 6

Metotreksat - działania niepożądane.

Answer 6

• nudności, wymioty
• uszkodzenie wątroby - często
• wzrost podatności na zakażenia
• teratogenny

Question 7

Leflunomid - działanie.

Answer 7

-aktywny metabolit - Teriflunomid
-hamuje dehydrogenazę kwasu dihydroorotowego
-hamuje proliferację limfocytów B i T
-blokuje TNF-a
-podawany gdy nie można Metotreksatu
Cholestyramina nasila wydalanie.

Question 8

Leflunomid - działanie niepożądane.

Answer 8

• biegunka
• wyłysienie
• uszkodzenie wątroby
• wzrost CTK
• teratogenny

Question 9

Azatiopryna - działanie.

Answer 9

• antymetabolit puryn
• po przekształceniu hamuję syntezę nukleotydów
• lek rezerwowy
• używany w łuszczycy, ch. Behceta, zapaleniu wielomięśniowym i toczniu

Question 10

Azatiopryna - działanie niepożądane.

Answer 10

-mielosupresja
-metabolizowana przez oksydazę ksantynową
interakcja z inhibitorami oksydazy.

Question 11

Mykofenolan mofetylu - działanie.

Answer 11

• przekształcany do kwasu mykofenolowego
• hamuje dehydrogenazę IMP
• hamuje proliferację limfocytów T i B
• działanie przeciwzapalne
• RZS, toczeń odrzucanie przeszczepu

Question 12

Mykofenolan mofetylu - działania niepożądane.

Answer 12

• immunosupresja

- hepatotoksyczność

Question 13

Cyklofosfamid - działanie.

Answer 13

• alkilujący DNA, przeciwnowotworowy
• hamuje proliferację limfocytów T i B
• w mniejszych dawkach immnostymulująco (hamuje Ts)
• RZS i kolagenozy

Question 14

Cyklofosfamid - działania niepożądane.

Answer 14

-mielosupresja,
-krwotoczne zapalenie pęcherza
rak pęcherza

Question 15

Wymień leki wiążące immunofilinę i przeciwciała anty-IL2R

Answer 15

Cyklosporyna

Takrolimus, Syrolimus, Ewerolimus, Daklizumab, Bazyliksymab

Question 16

Wymień sole złota stosowane w leczeniu RZS.

Answer 16

Aurotiojabłczan sodu, Aurotioglukoza, Auranofina.

Question 17

Działanie soli złota w RZS.

Answer 17

• są toksyczne
• gromadzą się w makrofagach - blokują wytwarzanie chemokin i cytokin
• hamują chemotaksję neutrofilii
• hamują uwalnianie histaminy

Question 18

Podanie soli złota.

Answer 18

Aurotiojabłczan sodu i Aurotioglukoza domięśniowo.
Auranofina doustnie.
Akumulują się w wątrobie, nerkach, śledzionie, błonie maziowej.

Question 19

Sole złota - działania niepożądane.

Answer 19

• wysypki skórne z eozynofilią
• małopłytkowość, leukopenia
• niedokrwistość
• uszkodzenie nerek z biłkomoczem, żółtaczka,
• złogi złota w rogówce

Question 20

Penicylamina.

Answer 20

• toksyczny
• chelator miedzi (ch. Wilsona)
• zmniejsza wytwarzanie IL-1
• hamuje funkcje limfocytów T
• lek III rzutu w RZS

Question 21

Penicylamina - działania niepożądane.

Answer 21

• nadwrażliwość
• zespół toczniopodobny
• pancytopenia

Question 22

Sulfasalazyna.

Answer 22

= kwas 5-aminosalicylowy + Sulfapirydyna

• hamuje limfocyty T i B
• zmniejsza wytwarzanie eikozanoidów

Question 23

Sulfasalazyna - działania niepożądane.

Answer 23

• żołądkowo-jelitowe
• alergiczne skórne
• niedokrwistość
• granulocytopenia

Question 24

Chlorochina i Hydroksychlorochina

Answer 24

-używane w leczeniu malarii
-hamowanie limfocytów T, prezentacji antygenów, chemotaksji
-hamowanie syntezy DNA i RNA w komórkach zapalenia
W początkowym okresie RZS, przy małym nasileniu.

Question 25

Minocyklina.

Answer 25

• antybiotyk makrolidowy

- hamuje metaloproteinazy

Question 26

Wymień leki hamujące działanie TNF-a.

Answer 26

Infliksymab, Adalimumab, Golimumab - IgG anty-TNF-a
Etanercept - (2x receptor TNF + Fc)
Certolizumab pegol (Fab anty TNF)
-stosowane dożylnie lub podskórnie
-przy braku odpowiedzi na klasyczne

Question 27

Działania niepożądane leków hamujących TNF-a.

Answer 27

• uczulenie
• zakaz stosowania żywych szczepionek
• możliwość uaktywnienia/nasilenia gruźlicy, ospy, zapalenia GDO

Question 28

Wymień leki hamujące działanie IL-1B.

Answer 28

Anakinra (antagonista receptora)
Rylonacept (inaktywuje IL-1B)
W RZS opornym na leczenie.

Question 29

Działania niepożądane leków hamujących IL-1B.

Answer 29

• uczulenie
• bóle głowy
• neutropenia
• podatność na zakażenia

Question 30

Tocylizumab - wszystko.

Answer 30

• anty-IL-6R
• w połączeniu z Metotreksatem
• podobne działanie Sirukumab
• ryzyko zakażeń, nowotworów, neutropenia, zaburzenie lipidogramu

Question 31

Tofacytynib.

Answer 31

• inhibitor kinazy JAK
• hamowanie pobudzenia produkcji cytokin prozapalnych
• w monoterapii u opornych
• podobne działanie Baricitinib i Decernotynib
• uszkodzenie wątroby, zaburzenia lipidowe, zakażenia nowotwory

Question 32

Inhibitory współstymulacji limfocytów T.

Answer 32

• hamują sygnał kostymulacji
• egzogenne białko CTLA-4
• Abatacept, Belatacept (CTLA-4 + Fc)
• reakcje alergiczne i ryzyko zakażeń i chłoniaków(?)

Question 33

Rytuksymab.

Answer 33

• anty-CD20
• liza limfocytów B
• używany w leczeniu nowotworów
• w RZS z Metotreksatem -gdy brak odpowiedzi na inne

Question 34

Rytuksymab - działanie niepożądane.

Answer 34

• zespół uwalniania cytokin (dreszcze, gorączka, sztywność, obrzęk, pokrzywka)
• zatrzymanie krążenia
• wzrost ryzyka aktywacji zakażeń latentnych

Question 35

Rytuksymab - przeciwskazania.

Answer 35

• nadwrażliwość
• czynne zakażenia
• niewydolność serca
• niedobór odporności

Question 36

Denozumab.

Answer 36

Przeciwciało anty-RANKL.

Zmniejsza uszkodzenie kości i chrząstk (nie opuszcza do aktywacji osteoklastów)