Choroba Parkinsona. Flashcards
Przyczyna choroby Parkinsona.
- uszkodzenie neuronów DA
- oksydacja DA - toksyczne metabolity
- względna przewaga ACh nad DA
Objawy Parkinsona.
- hipokineza, drżenie spoczynkowe, sztywność mięśniowa
- maskowata twarz
Joflupan.
- połączony z jodem 123
- łączy się z transporterami presynaptycznymi
- możliwa diagnoza wczesnych uszodzeń
Strategie leczenia choroby Parkinsona.
- prekursory DA
- agoniści receptorów DA
- inhibitory metabolizmu DA
- leki cholinolityczne
- inne leki
Dopamina a bariera krew-mózg.
- nie przenika, nie może być podana
- podawany prekursor Lewodopa
Lewodopa działanie.
- doustnie (dużo aminokwasów zmniejsza wchłanianie)
- przechodzi przez barierę krew-mózg
- przekształcana przez dekarboksylazę DOPA do DA
Spadek skuteczności Lewodopy.
- po kilku latach
- podawana w sposób przerywany kiepsko naśladuje fizjologię
- down-regulacja receptorów postsynaptycznych DA
Metabolizm Lewodopy na obwodzie.
- działanie niepożądane (hipotonia ortostatyczna, nudności)
- podawanie z Karbidopą (inhibitor dekarboksylazy (nie przechodzi przez BBB)
Karbidopa.
- inhibitor dekarboksylazy DA
- nie przechodzi przez barierę krew-mózg
- nie hamuje ośrodkowej dekarboksylazy
- podawana razem z Lewodopą
Lewodopa - DN ośrodkowe.
- nadmierna aktywacja receptorów DA =psychozy
- zjawisko on-off (on=wyrównanie kontroli i przeregulowanie - dyskinezy; off =powrót objawów - akinezja)
- dyskinezy (rytmiczne ruchy głowy i tułowia niezależne od woli)
Kiedy zacząć stosować Lewodopę.
Kontrowersyjne.
- jak najpóźniej
- ale na pewno tak jak inne nie działają
Wymień agonistów receptorów DA.
Bromokryptyna, Pergolid (alkaloidy sporyszu) Pramipeksol Ropinirol Pirybedyl Rotygotyna Apomorfina
Korzyści ze stosowania agonistów rec. DA a Lewodopa.
- brak oddziaływania na wchłanianie i metabolizm Lewodopy
- mogą być stosowane w późnym okresie choroby z Lewodopą.
Agoniści receptorów DA - DN.
- alkaloidy sporyszu (hipotonia, nudności, obrzęki) - rzadko stosowane
- sedacja i halucynacje
Bromokryptyna.
- agonista receptorów D2
- antagonista receptorów D1
- alkaloid sporyszu
Pergolid.
- agonista receptorów D1, D2
- alkaloid sporyszu
Pramipeksol, Ropinirol.
- agoniści D3 i D2
- silniej działają na D3
Pirybedyl, Rotygotyna.
- agoniści receptorów dopaminergicznych
- Rotygotyna w formie plastrów przezskórnych
Apomorfina.
- agonista receptorów DA
- iniekcje
- szybkie zniesienie objawów hipokinezy
- w zaawansowanej formie choroby Parkinsona
Wymień inhibitory MAO-B.
Uczestniczą w rozkładzie DA.
- Selegilina
- Rasagilina
Selegilina.
- inhibitor MAO-B
- monoterapia początkowych stadiów Parinsona
- razem z Lewodopą w późniejszych stadiach
- metabolizowana do Amfetaminy (bezsenność, niepokój)
Wymień inhibitory COMT.
DN.
Uczestniczą w rozkładzie Lewodopy.
- Tolkapon
- Entakapon
DN: nudności, biegunki
Tolkapon.
- przechodzi przez BBB
- działa na obwodzie i ośrodkowo
DN: hepatotoksyczność
Entakapon.
- nie przechodzi przez BBB
- działa tylko na obwodzie
- bardziej popularny niż Tolkapon
Tolkapon, Entakapon a Karbidopa.
- inny mechanizm działania
- mogą być stosowane razem
Wymień leki cholinolityczne stosowane w chorobie Parkinsona.
- Benzatropina
- Triheksyfenidyl
- Biperyden
Benzatropina, Triheksyfenidyl, Biperyden.
- przenikają BBB
- hamują receptory muskarynowe
- stosowane jako leki wspomagające
- znoszą drżenie mięśni, trochę też sztywność i hipokinezję
- często w Parkinsonizmie polekowym po neuroleptykach
Amantadyna.
-lek przeciwwirusowy
-dla leczenia Parkinsona ważne jest to że:
>nasila uwalnianie DA
>hamuje wychwyt DA
>blokuje uwalnianie ACh (przez NMDA)
-mniej skuteczna niż Lewodopa
Amantadyna - DN.
-zaburzenie snu
-pobudzenie psychoruchowe
-zatrzymanie moczu
-sinica marmurkowata
wydłużenie odstępu QT
Fipamezol
- antagonista receptorów alfa 2 adrenergicznych
- zmniejsza dyskinezy
Walbenazyna,
-leczenie dyskinez późnych (nadwrażliwość na DA)
-odwracalne zmniejszenie DA (wybiórcze zahamowanie transportera presynaptycznego monoamin typu 2 - VMAT2)
nie wpływa na transport NA, 5-HT, Histaminy
Preladenant.
-antagonista receptorów adenozyny A2A
wzrost stymulacji DA, współdziała z Lewodopą
Terapia genowa w Parkinsonie.
Dostarczenie genów dla
- Neurturyny (neuroprotekcja)
- dekarboksylazy Glu (zmniejszenie nieprawidłowej aktywności Glu)
- hydroksylazy tyrozyny (wzrost produkcji L-DOPA)
Pimawanseryna.
- w psychozach, halucynacjach i iluzjach z powodu leczeniu Parkinsona
- odwrotny agonista 5-HT2a (słabiej 5-HT2c)