Leki hormonalne przeciwnowotworowwe Flashcards
Wymień mechanizmy hormonoterapii nowotworów! (4)
- ablacyjny
- addytywny
- antagonistyczny
- inhibicyjny
Mechanizm ablacyjny w leczeniu hormonalnym nowotworów.
- farmakologiczne zablokowanie czynności gruczołów
- np. analogi GnRH -> zahamowanie wydzielania gonadotropin z przysadki
Mechanizm addytywny w leczeniu hormonalnym nowotworów.
- podawanie hormonów w celu zahamowania wzrostu guza
- np. gestageny w raku endometrium
Mechanizm antagonistyczny w leczeniu hormonalnym nowotworów.
- podawanie antagonistów receptorów hormonalnych
- np. antagoniści estrogenu w raku sutka
Mechanizm inhibicyjny w leczeniu hormonalnym nowotworów.
- podawanie inhibitorów enzymów, które biorą udział w wytwarzaniu hormonów
- np. inhibitory aromatazy w raku sutka
Wymień analogi GnRH stosowane w terapii przeciwnowotworowej! (4)
Gozerelina
Buzerelina
Tryptorelina
Leuprorelina
Gozerelina, Buzerelina, Tryptorelina, Leuprorelina - mechanizm działania i zastosowanie.
- analogi GnRH (czynnościowi antagoniści), podanie podskórne
- desensytyzacja receptorów w przysadce i długotrwale zahamowanie wydzielania FSH i LH
- leczenie raka prostaty, pomocniczo w raku sutka
- terapia mięśniaków macicy i endometriozy
Wymień analogi Somatostatyny stosowane w terapii przeciwnowotworowej! (3)
Okreotyd
Lanreotyd
Wapreotyd
Okreotyd, Lanreotyd, Wapreotyd - mechanizm działania i zastosowanie.
-analogi somatostatyny (agoniści)
- leczenie hormonalnie czynnych guzów pp
- leczenie krwawienia z żylaków przełyku, biegunki
- leczenie akromegalii
- czasami diagnostyka (receptory SSTR na powierzchni komórek nowotworowych)
Wymień analogi estrogenu stosowane w terapii przeciwnowotworowej! (3)
Dietylstylbestrol
Fosfestrol
Kapesaris
Dietylstylbestrol i Fosfestrol - mechanizm działania i zastosowanie.
- Dietylstylbestrol to estrogen antagonizujący działanie androgenów
- > terapia paliatywna raka prostaty
- Fosfestrol jest prolekiem przekształcanym do Dietylstybestrou w tkance prostaty
Kapesaris - mechanizm działania i zastosowanie.
- niesteroidowy agonista receptorów ERa
- testowany w leczeniu raka prostaty
Wymień gestageny stosowane w terapii przeciwnowotworowej! (2)
Megestrol
Medroksyprogesteron
Megestrol i Medroksyprogesteron - zastosowanie.
- gestageny
- stosowane w terapii paliatywnej i uzupełniającej raka sutka i raka endometrium
GKS w leczeniu nowotworów.
- działanie przeciwzapalne i immunosupresujne
- hamują proliferację limfocytów (białaczki, chłoniaki)
-stosowane w terapii wspomagającej
Wymień korzystne efekty GKS w terapii wspomagającej!
- leczenie zespołu wyniszczenia
- zwalczanie uszkodzeń popromiennych
- obniżenie ciśnienia śródczaszkowego (w przerzutach do OUN)
- zwalczanie nudności i wymiotów
Wymień antagonistów receptorów estrogenowych! (2)
Fulwestrant
Nafoksydyna
Fulwestrant.
Nafoksydyna.
-Fulwestrant to czysty antagonista estrogenowy
- Nafoksydyna - syntetyczny antagonista
- > badany w leczeniu raka sutka
Wymień modulatory receptorów estrogenowych! (3)
Tamoksyfen
Toremifen
Raloksyfen
Tamoksyfen, Toremifen, Raloksyfen - mechanizm działania i zastosowanie.
- Toremifen i Tamoksyfen - antagoniści w sutku, agoniści w endometrium i przysadce
- Raloksyfen antagonista w sutku i endometrium, agonista w kościach
- leczenie uzupełniające i paliatywne raka sutka, jajnika i endometrium
- Tamoksyfen i Raloksyfen w profilaktyce raka sutka
Wymień antagonistów receptora androgenowego! (5+2)
Cyproteron (budowa steroidowa) Flutamid Nilutamid Bikalutamid Enzalutamid
Nowe:
- Apalutamid
- Darolutamid
Antagoniści receptora androgenowego - zastosowanie.
- leczenie raka prostaty
- Enzalutamid - największe powinowactwo do receptora i najmniejsza hepatotoksyczność
Wymień antagonistów receptora dla GnRH! (4+1*)
Degareliks
Abareliks
Ganireliks
Cetroreliks
Ozareliks*
Dagareliks, Abareliks, Ganireliks, Cetroreliks - mechanizm działania i zastosowanie.
- antagoniści receptora GnRH
- w przeciwieństwie do “funkcjonalnych antagonistów” nie powodują przejściowego wzrostu gonadotropin
-podskórnie w leczeniu zaawansowanego raka prostaty
Dagareliks, Abareliks, Ganireliks, Cetroreliks - DN.
- uderzenia gorąca
- reakcje w miejscu podania
- objawy grypopodobne
- niedokrwistość
- wzrost masy ciała
- ginekomastia
- impotencja
Wymień inhibitory aromatazy! (8)
Aminoglutetymid Testolakton Anastrozol Letrozol Fadrozol Formestan Atamestan Eksemestan
Inhibitory aromatazy - mechanizm działania.
- hamują obwodową konwersję testosteronu do estrogenów
- stosowane w terapii uzupełniającej i paliatywnej raka sutka
Aminoglutetymid i Testolakton.
- nieselektywne inhibitory aromatazy
- blokują receptory dla MKS i GKS
Testolakton i Eksemestan.
- nieodwracalne zahamowanie aromatazy
- długi czas działania
Wymień inhibitory CYP17A1! (4)
Abirateron
Galateron
Orteronel
Sewiteronel
Abirateron - mechanizm działania i zastosowanie.
- inhibitor CYP17A1
- hamuje powstawanie DHEA i testosteronu
- antagonista receptorów androgenowych
-testowany w leczeniu raka prostaty
