Leki przeciwpłytkowe Flashcards
Płytki krwi a cyklaza adenylowa.
- cyklaza adenylowa produkuje cAMP, który hamuje aktywację płytek krwi
- > receptor IP dla PGI2 pobudza cyklazę
- > receptor P2Y12 dla ADP hamuje cyklazę
- > receptor alfa2 dla katecholamin hamuje cyklazę
Płytki krwi a cyklaza guanylowa.
- rozpuszczalna cytozolowy cyklaza guanylowa produkuje cGMP, który hamuje agregację płytek krwi
- > NO uaktywnia cyklazę
Płytki krwi a jony Ca++.
-napływ jonów Ca++ powoduje wzrost produkcji TXA2 i aktywację płytek
Wzrost Ca++ pododują:
- > receptor 5-HT2 dla serotoniny (Gq)
- > receptor P2Y1 dla ADP (Gq)
- > receptor P2X1 dla ADP (kanał wapniowy)
- > receptor PAR-1 dla trombiny
- > receptor TP dla TXA2 (Gq)
Fizjologiczny mechanizm aktywacji płytek.
- połączenie receptora GIb alfa -IX-V z vWF
- aktywacja płytek
- zwiększenie powierzchni czynnej
- udostępnienie ujemnie naładowanych fosfolipidów
- aktywacja na powierzchni płytek czynników krzepnięcia
- fibrynogen łączy się do receptorów GP IIb/IIIa na aktywowanych płytkach
- kolagen łączy się z GP VI
Anagrelid.
- hamuje dojrzewanie megakariocytów
- używany w leczeniu nadpłytkowości
- wg definicji nie jest to lek przeciwpłytkowy
Kwas acetylosalicylowy - mechanizm działania.
- nieodwracalna inhibicja COX-1 (acetylacja seryny 530)
- > spadek produkcji TXA2
- długi efekt przeciwpłytkowy (brak jądra komórkowego w płytkach -> nie mogą zrobić nowego enzymu)
- względna wybiórczość wobec COX-1
- silne działanie przeciwpłytkowe już małych dawek
Kwas acetylosalicylowy - farmakokinetyka.
- dobrze i szybko się wchłania z pp
- początek działania przeciwpłytkowego już po 60min
- T1/2 = 20min
- czas działania w płytkach 5-7dni (tyle ile żyją)
Kwas acetylosalicylowy a PGI2.
- produkowana głównie w śródbłonku
- głównie przez COX-2 (mniejsze powinowactwo)
- są to komórki jądrzaste szybkie odtworzenie sprawnego enzymu
Kwas acetylosalicylowy - skuteczność pojedynczej dawki.
- aktywność płytek odnawia się o 10% dziennie
- a już 20% wystarczy żeby była prawidłowa hemostaza
- podawany raz dziennie w małych dawkach (najlepszy efekt TXA2/PGI2)
Aspirynooporność.
- występowanie epizodów sercowo-naczyniowych mimo przyjmowania odpowiednich dawek kwasu acetylosalicylowego
- występuje u 5-40% w zależności od populacji
Aspirynooporność kliniczna vs laboratoryjna.
- kliniczna = brak spodziewanego efektu klinicznego szczególnie w prewencji wtórnej
- laboratoryjna = brak hamowania przez lek funkcji płytek w jednym z testów: brak agregacji płytek, brak hamowanie syntezy TXA2, brak wydłużenia czasu krwawienia.
Podstawą jest brak agregacji w odpowiedzi na małe stężenia kolagenu
Aspirynooporność typu I.
- tzw. farmakokinetyczna
- in vitro wszystko działa super spadek TXA2 i agregacji), ale in vivo nie hamuje agregacji i syntezy TXA2
- > osobnicza zmienność wchłaniania i dystrybucji?, za małe dawki?, przyśpieszona produkcja płytek? niewłaściwe przyjmowanie leku?
- > podanie większych dawek lub częściej może przełamać oporność
Aspirynooporność typu II.
- farmakodynamiczna
- in vitro nie działa (nie ma spadku TXA2 ani agregacji) in vivo też nie działa nic= nie działa ani in vitro, ani in vivo
- zależy od czynników biologicznych (ingerencja w wiązanie z COX-1, kompensacja metaboliczna)
Aspirynooporność typu III.
- pseudooporność
- in vivo i in vitro nie hamuje agregacji ale hamuje TXA2 (w obu??)
- niby powinno działać a nie działa
- aktywacja pod wpływem kolagenu u tych osób nie zależy od TXA2 tylko innych szlaków
Wymień wskazania do stosowania Kwasu acetylosalicylowego!
- dławica piersiowa stabilna
- migotanie przedsionków
- ostry zawał serca
- świeży i przebyty udar niedokrwienny
- zarostowa miażdżyca tętnic
- profilaktyka OZW u osób z grup ryzyka.
Wymień przeciwskazania do stosowania Kwasu acetylosalicylowego!
- nadwrażliwość
- choroba wrzodowa
- stany zapalne pp
- zaburzenia RKZ (cukrzyca, mocznica, tężyczka)
- potencjalne przedłużające się krwawienie (operacje, miesiączki, skazy krwotoczne)
- polipy w nosie (astma aspirynowa???)
- niewydolność nerek i wątroby
Nowe wskazania do stosowania Kwasu acetylosalicylowego i mechanizm działania.
- hamuje powstawanie zakrzepu włóknikowatego
- > acetylacja czynnika tkankowego, fosfolipidów, fibrynogenu
- > zmniejszenie gęstości czopa zakrzepowego
Stosowana w profilaktyce i leczeniu zapalenia zakrzepowo-zatorowego żył głębokich
Wymień tienopirydyny! (4)
Tiklopidyna
Klopidogrel
Prasugrel
Elinogrel
Tienopirydyny - mechanizm działania.
- hamują agregację płytek
- nieodwracalna inhibicja P2Y12
- upośledzenie aktywacji GPIIb/IIIa
- brak wiązania fibrynogenu
- muszą zostać zmetabolizowane w wątrobie do aktywnych metabolitów
- efekt po dłuższym czasie (h-dni) i długo się utrzymuje po odstawieniu
