VO 4.2 Het Uitstrijkje: Bloedverlies in de postmenopauze Flashcards
Hoeveel vrouwen krijgen per jaar de diagnose baarmoederhalskanker wereldwijd?
600 duizend.
Hoeveel vrouwen overlijden er per jaar aan baarmoederhalskanker wereldwijd?
350.000. In Nederland is het niet zo dat de helft overlijdt.
Hoe doen we het in Nederland? Hoe vaak diagnosticeren we baarmoederhalskanker in Nederland?
800-1000 diagnoses per jaar. En er overlijden 200 mensen per jaar.
Wat is het doel van het uitstrijkje bij het bevolkingsonderzoek?
- Screening op (pre-) maligne afwijkingen van de cervix.
- Opsporing in vroeg stadium waardoor betere behandeling en prognose
- (Pre)maligne afwijkingen geven zeker niet altijd klachten
- Uiteindelijk Gezondheidswinst
Welke vormen van HPV gerelateerde kanker zijn er?
HPV gerelateerde kanker: met name cervix carcinoom, maar ook vagina, vulva, anus, oropharynx. Bij de man penis, oropharynx en anus.
Hoeveel van de genodigden neemt deel aan het bevolkingsonderzoek?
Meer dan de helft van de genodigden neemt deel aan de screening. Bij 10% wordt er naar de cytologie gekeken, er wordt pas naar de cytologie gekeken als er HPV in zit. Uit de gehele groep heeft maar 1,1% CIN2+ of kanker.
Wat voor onderzoek doe je bij HPV + PAP1?
HPV en PAP1: uitstrijkje na een jaar herhalen en niet meteen naar de gynaecoloog.
Welk type baarmoederhalskanker komt het meeste voor?
Plaveiselcelcarcinoom. Andere vorm is adenocarcinoom. Plaveiselcelcarcinoom zit meer aan de buitenkant en is het meest gevoelig voor dysplasie.
Hoe lang is de cervix? En hoe neem je weefsel af van cilindrische cellen?
Cervix is best lang: zo’n 3,5 cm. Als je cilindrische cellen ziet in de cytologie. Moet je curretage nemen vanuit het endocervicale kanaal.
Waaruit bestaat de endocervix en waaruit bestaat de ectocervix?
- Endocervix: eenlagig cilindrisch slijmvormend epitheel
- Ectocervix (en vagina); bestaat uit meerlagig, niet verhoornend plaveiselepitheel
Waarom gebruik je azijnzuur bij een colposcopie?
Parelmoer wit: eiwit neerslaan door azijnzuur, geeft een wit gebied: tumorweefsel/pre-maligne weefsel heeft veel eiwitten dus dit zie je als afwijkend weefsel. Past in ieder geval bij CIN1, bij verdenking CIN2 neem je een biopt. Je ziet dan ook vaatafwijkingen bij CIN2 en CIN3.
Waarom is de transformatiezone gevoeliger voor HPV?
Cilindrisch epitheel zit aan het begin heel erg naar buiten, als je ouder wordt komt er meer plaveiselepitheel overheen. Doordat er verandering is van epitheel zijn mensen daar meer gevoeliger voor HPV.
Wat betekent nulliparous of multiparous cervix?
Een nulliparous cervix is de baarmoederhals van een vrouw die nooit een voldragen zwangerschap heeft gehad. Het heeft meestal een kleine, ronde opening. Een multiparous cervix komt voor bij vrouwen die één of meer voldragen zwangerschappen hebben gehad. De opening is vaak groter en meer spleetvormig door eerdere bevallingen
Wat is een ectropion?
Ectropion kan gemakkelijk contactbloedingen geven. Fysiologische toestand van het cilinderepitheel dat vooral in de fertiele levensfase op de ectocervix is gelegen. Cilinderepitheel kan makkelijker bloeden.
Wanneer zie je atrofie van de cervix?
Atrofie: heel bleek slijmvlies, dit zie je met name bij postmenopauzale vrouwen.
Wat zijn nabothian follicles?
Nabothian follicles: verstopte kliertjes van de baarmoederwand. Dit is normaal.
Wanneer neem je een uitstrijkje af?
- Bevolkingsonderzoek (30-60 jaar)
- Vervolgonderzoek na behandeling
- Verdachte portio
- Niet goed te behandelen fluor vaginalis
- Abnormaal bloedverlies: postcoïtaal bloedverlies, intermenstrueel bloedverlies, bloederige of hardnekkige fluor, postmenopauzaal bloedverlies.
Hoe doe je een uitstrijkje?
Materiaal van de transformatie zone afnemen en zowel plaveisel als endocervicaal epitheel bemonsteren. Je duwt daar en draait 5 keer om. Het borsteltje uitkloppen boven het bakje. Het vocht wordt afgedraait de cellen blijven dan zitten en dit wordt uitgestreken.
Wat testen we bij het bevolkingsonderzoek?
Eerst alleen HPV status. Bij mensen met klachten doen we cytologie, HPV en biopten.
Een persisterende infectie met HPV veroorzaakt (voorloopstadia van) baarmoederhalskanker?
Waar.
Wat is het life-time risk om HPV te krijgen? Hoeveel typen HPV zijn er?
- Life-time risk om HPV tegen te komen = 80%. Grotendeels wordt de infectie vanzelf geklaard.
- Meer dan 200 types
- 30 types infecteren genitale
- Ongeveer 15 high risk types
Bij hoeveel van de vrouwen toon je HPV aan en wat is de piekincidentie?
Je vindt bij 25% van de vrouwen HPV. Piek incidentie tussen de 20-25 jaar.
Wat is het schema van het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker?
- Eerst HPV triage
- Daarna cytologie: geen afwijkende cellen herhaling van uitstrijkje + HPV check.
- Afhankelijk combinatie type HPV en cytologie is doorverwijzing geïndiceerd (16,18)
Wat is de kans dat HPV leidt tot kanker?
Wat is de KOPAC?
KOPAC: het gaat met name om de PAC. Dit onderscheid wil je weten omdat je dan weet of het plaveisel of cilindrisch epitheel is. En daarnaast kijk je naar afwijkende cellen vanuit het endometrium.
Welke 2 kleuringen zijn er?
Azijnzuur: afwijkende cellen, lugol: afwijkende cellen pikken geen jodium op.
Wat zijn de genetische risicofactoren voor endometrium carcinoom?
– Lynch syndroom (MLH1, MSH2, MSH6, PMS2) (ook risico ovariumca)
– Cowden/PTEN (phosphatase and tensin homolog gene)
Deze vrouwen krijgen het op een jongere leeftijd.
Wat beoordeel je op een echo bij verdenking op endometriumcarcinoom?
Je beoordeeld de endometriumdikte. De afkapwaarde is een dubbele endometriumdikte van meer dan 4 mm.
Wat is de voorspellende waarde van een dubbele endometriumdikte van meer dan 4 mm?
Doel: kans op het missen van een endometrium carcinoom zo klein mogelijk te maken.
De sensitiviteit van transvaginale echo varieert van:
97.9 tot 100% bij van 3 mm
94.8 tot 96 % bij 4 mm
90.3 en 96% bij 5 mm
Een afkappunt ≤ 4 mm geeft een achterafkans op een endometriumcarcinoom bij een dun endometrium van 1.2%.
Deze is vergelijkbaar met het voorkomen van een endometriumcarcinoom in de asymptomatische populatie.
Hoe verkrijg je weefsel voor het stellen van de diagnose endometrium carcinoom?
Bij dik endometrium neem je een Pipelle af. Je neemt een biopt af als de pipelle niet conclusief + dik baarmoederslijmvlies. Een biopt neem je af met een hysteroscoop door middel van currettage.
