VO 2.2 Vruchtbaarheidsstoornissen Flashcards
Wanneer spreek je van subfertiliteit?
Jaar elke maand intra-vaginale zaadlozing rondom de ovulatie, lukt dit niet dan subfertiel.
Welke fertiliteitsstoornissen ken je?
- Man:
o Testis: spermatogenese
o Seminaalvocht: vocht uit zaadblaasjes en prostaat (vocht is een groot deel van het ejaculaat)
o Obstructie: postinfectieus, aangeboren (congenitale bilaterale afwezigheid van het vas deferens = CBAVD), iatrogeen (vasectomie)
o Psychogeen/neurogeen: ejaculatiestoornis - Vrouw:
o Ovarieel: ovulatie, eicel
o Obstructie: postinfectieus, iatrogeen, aangeboren
o Cervix/Uterus: antistoffen, implantatie - Psychisch, seksuologisch, fysiek
o Anabole steroïden zorgt voor negatieve feedback, waardoor je zelf minder testosteron aanmaakt en de spermatogenese minder wordt.
Wat is een CBAVD?
CBAVD: komt voor bij mannen met CF. De mutatie van CF zorgt ervoor dat je geen zaadleider vormt. Kan ook voorkomen bij dragers van CF.
Wat is een PESA?
PESA: spermacellen uit de epidydimis halen: je zuigt de zaadcellen eruit met een naald. Deze vries je in. En dan kan je daarmee IVF behandelingen doen.
Wat is het syndroom van Kallman?
Syndroom van Kallman: iemand kan niet ruiken, communicatie tussen de hypothalamus en hypofyse gaat niet goed. Dus de testis en ovaria worden niet goed aangestuurd, dus ze doen niks. Mannen maken geen zaadcellen en de vrouwen ovuleren niet. Dus vrouw zit in WHO I: oestradiol, LH en FSH laag.
Wat is de behandeling van een WHO I?
Trauma, bestraling tumor van de hypofyse kan dit probleem ook geven: WHO I. Behandeling: geven van FSH + LH (dit moet je prikken). Dan krijgen ze een eisprong.
Hoe kan ontsteking leiden tot verminderde vruchtbaarheid?
Ontsteking –> verklevingen en fibrose: eileider kan dan verstopt raken. Dit kan bij operaties, PID of endometriose voorkomen.
Wat houdt het OFO in?
Vrouw: na de eisprong progesteron meten (mid-luteaal meten). Chlamydia testen: antistoffen bepalen (CAT). 5-10% heeft maar problemen met de eileiders. Dus OFO: sperma, CAT, progesteron.
Wat is het model van Hunault?
Model van Hunault: leeftijd, hoe lang je aan het proberen bent, eerder zwanger geweest, huisarts verwezen of gynaecoloog, hoeveel procent van de zaadcellen zijn goed beweegelijk. Is de kans dat je zwanger raakt boven de 30% is dan gaan we niet starten met vruchtbaarheidsbehandelingen. We zeggen dan ga maar een jaar proberen: de helft wordt dan alsnog zwanger –> degene die niet zwanger worden alsnog vruchtbaarheidsbehandeling.
Wanneer gebruik je het model van Hunault niet?
- Geen eisprong of zeer onregelmatige eisprong
- Ernstige mannelijke factor (zaad = volume x concentratie x % goed bewegelijk < 3 miljoen)
- 2-zijdige eileider afwijking
- Duur infertiliteit minder dan een jaar
- Leeftijd vrouw boven de 38 jaar
Wat is het doel van het OFO?
- Diagnostiek: opsporen oorzaak voor uitblijven zwangerschap
- Predictie: voorspellen kans op spontane zwangerschap in 12mnd
Hoeveel van de embryo’s worden een baby bij IVF? Wat is de belangrijkste factor omtrent zwanger worden?
IVF: 30% van de embryo’s worden een baby. Van al de mensen die beginnen met IVF krijgt, 55-60% een baby. De leeftijd speelt een belangrijke rol: DNA beschadigingen in de eicel, dus het aantal en de kwaliteit van de eicellen wordt minder. Dus de kans dat het lukt wordt steeds kleiner.
Hoeveel procent van de 40+-ers krijgt een kind met IVF?
5-10%.
Wat zijn de verschillende oorzaken van subfertiliteit?
- 35%: matige semen afwijking
- 5%: ernstige semen afwijking
- 20%: onbegrepen
- 21%: cyclus
- 14%: tuba
- 5%: cervix
Waar kijk je naar bij sperma-analyse?
pH > 7,2. Lower reference limits (p5):
- Volume: > 1,4 ml
- Concentratie: > 16 x 106/ml
- Totaal aantal: > 39 x 106/ml
- Motiliteit: > 30% progressief (goed beweegt)
- Motiliteit totaal: > 42% beweeglijk (de richting vinden naar het ei)
- Vitaliteit: > 54%
- Morfologie: > 4% normaal
De mobiliteit deel je in ABCD. D beweegt niet, A en B zijn goed. C beweegt wel maar blijft op zijn plaats liggen.
VCM = volume x concentratie x motiliteit / 100. 100 is een goede score en 3 bijv. is heel laag.
Waar kunnen fouten zitten in de spermatogenese?
Regulatie:
- Hypogonadotroop – Hypogonadisme (LH heeft een korte halfwaardetijd, daarom geven we HCG dit lijkt er erg op en dit heeft een langere halfwaardetijd, daarnaast geven we ook FSH)
- Normogonadotroop
- Hypergonadotroop - Hypogonadisme
Azoospermie of OAT (oligo-asteno-teratospermie (weinig, bewegen slecht en hebben rare vormen))
Wat kun je onderzoeken aan de cervix?
Mucus onderzoek: slijm wordt helder en de baarmoedermond gaat steeds verder openstaan, rondom de ovulatie.
Hoe komt de eicel in de eileider en waar kan dit verkeerd gaan?
Eileider kan uit verschillende plekken in de buikholte een eicel opvangen, de eicel zakt naar de diepste plek in de buikholte. Ruimte van Douglas. Bevruchting hoeft niet in de eileider plaats te vinden. Fimbriae kunnen verkleefd zijn: dan is het pickup mechanisme minder goed. De eileider kunnen dicht zijn, kan door endometriose, fibroide tumor, adhesies. Hydrosalpinx: eileider zit dicht waardoor er vocht ophoopt.
