VO 2.1 Microscopische bouw van vrouwelijke genitalia Flashcards
Hoe kun je op basis van FSH en LH waarden bepalen of iemand in de overgang zit?
Tijdens de menopauze valt de productie van oestradiol en inhibine B weg. En hierdoor stijgen FSH en LH.
Hoe wordt de groei van follikels en het endometrium gereguleerd?
Iedere dag groeien er follikels tot secundaire follikels uit daardoor hebben follikels verschillende leeftijden. Op basis van een stijging van FSH wordt er een dominante follikel geselecteerd. Follikel die groeit geeft een toenemende productie van oestrogeen. Als het oestrogeen boven een bepaalde drempel komt: dan is het positieve feedback voor de hypofyse om LH af te geven. Onder invloed van oestrogeen neemt het endometrium toe, onder invloed van progesteron vindt er differentiatie plaats van het endometrium. Geen bevruchting, dan wordt het corpus luteum afgebroken, geen progesteron, dus afbraak van het endometrium.
Hoe gebruiken we AMH als marker?
AMH = een marker om de ovariële functie vast te stellen, in het geval van de menopauze en PCOS. Wordt geproduceerd door de premordiale follikels, en kleine follikels. Voordat ze geselecteerd worden door FSH. Als het aantal premordiale follikels afneemt, neemt ook de productie van AMH af. Dus hiermee kun je ook de responskans voor IVF bepalen.
Hoe zijn de verschillende stadia van oocyten gelegen in het ovarium?
In het buitenste deel van de schors liggen de primordiale en primaire follikels, meestal dieper in de schors vind je secondaire en atretische follikels. De hilus ovarii is de plek waar de bloedvaten het ovarium binnenkomen.
Wat is de oppervlakte bekleding van het ovarium?
Oppervlakte-bekleding: De buitenkant van het ovarium is bekleed met één cellaag dik mesotheel. Mesotheel vind je ook als bekleding van de andere inwendige organen, zoals de darm, de lever, het buikvlies etc. Tunica albuginea: Laag bindweefsel direct onder het mesotheel, met een relatief grote hoeveelheid vezels en parallel aan het oppervlak van het ovarium gerangschikte cellen (fibroblasten).
Welke stadia kun je onderscheiden tijdens de rijping van de oöcyt en de follikel?
- primordiale follikel
- primaire follikel
- secundaire/antrale follikel
- Graafse follikel
- atretische follikel
- corpus luteum
- corpus albicans
Wat zijn de kenmerken van de primordiale / primaire / secundaire follikel?
- Primordiale follikel: de kleine primaire oöcyt is omgeven door één laag platte follikel cellen. Bij rijping van de follikel worden deze cellen ronder en differentiëren uit tot granulosa cellen.
- Primaire follikel: de primaire oöcyt is omgeven door één of meerdere lagen van kubische granulosa cellen. (meerdere lagen granulosacellen ontstaan door proliferatie)
- Secundaire follikel: vochtcollecties vormen zich tussen de granulosacellen, uiteindelijk vormt er een ruimte met vocht: het antrum.
Wat gebeurt er in achtereenvolgende stadia van rijping van de oocyten?
In achtereenvolgende stadia van rijping vinden de volgende veranderingen plaats:
- De oöcyt wordt steeds groter.
- Er wordt een zona pellucida gevormd op de grens van oöcyt en granulosa cellen;
- De granulosa cellen prolifereren verder en vormen meer lagen;
- Tussen de granulosa cellen vindt vloeistofophoping plaats (er ontstaan ruimten: antra), eerst in verspreid liggende gebiedjes (secundaire of antrale follikel);
- De antra raken met elkaar verbonden en vrijwel de gehele holte van de follikel wordt met vocht gevuld. De eicel blijft door granulosa cellen omgeven, maar komt aan een kant van de nu grote holte te liggen. De follikel is nu uitgerijpt tot Graafse follikel.
- Graafse follikel: (rijpe of tertiaire follikel): De eicel, omgeven door granulosa cellen, ligt op een heuveltje (cumulus oophorus) in het antrum.
Wat ligt er rondom de follikel?
Rondom de follikel (buiten de laag granulosa cellen) heeft het stroma (bindweefsel) zich rondom de follikel in twee lagen gerangschikt. De binnenste laag wordt theca interna genoemd, de buitenste theca externa.
Wat gebeurt er na de ovulatie?
Na de ovulatie (waarbij de eicel tezamen met enkele granulosa cellen -corona radiata- door het oppervlak van het ovarium uit de follikel wordt gestoten) blijft de follikel over als corpus luteum. Als de uitgestoten eicel niet bevrucht wordt dan degenereert het corpus luteum na ongeveer 10 dagen, waarbij verbindweefseling optreedt en een corpus albicans ontstaat. Follikels die niet volledig uitrijpen worden atretisch. Atresie gebeurt door apoptose van cellen.
Wat zijn tekenen van atretische follikels?
Atretische follikel: Per definitie geldt de term atresie alleen voor degeneratie van zich nog ontwikkelende follikels. De volgende verschijnselen wijzen op atresie:
- Loslaten van de laag granulosa cellen van de theca interna;
- Pyknotische kernen in de laag granulosacellen;
- Pyknotische granulosa cellen in het antrum;
- Aanwezigheid van fibroblasten te midden van de granulosacellen;
- En tot slot bindweefsel vorming op de plaats waar de atretische follikel zich bevond.
Welk hormoon werkt in op de theca interna cellen?
LH
Welk hormoon wordt door de theca cellen geproduceerd?
Androgenen vanuit cholesterol
Door welke hormonen worden de granulosa cellen aangestuurd?
FSH
Welke hormonen worden door de granulosa cellen geproduceerd?
Oestradiol vanuit androgenen.
Hoe ontstaat uit de graafse follikel een corpus luteum?
De wand van de oorspronkelijk Graafse follikel is als het ware naar binnen gevouwen, daardoor vertoont het corpus luteum sterke plooiingen waarin geluteiniseerde granulosa en geluteiniseerde theca interna cellen te vinden zijn. Het oorspronkelijke centrum van de follikel bevindt zich tussen de plooiingen en is gevuld met vocht en bloed. De geluteiniseerde granulosa cellen zijn groot ten opzichte van de oorspronkelijke afmeting (in het Graafse follikel) en veel groter dan de geluteiniseerde theca cellen. De theca cellen zijn ronder dan ze (in het Graafse follikel) waren.
5.Welk hormoon wordt door de theca luteinecellen geproduceerd?
Progesteron
6.Welk hormoon wordt door de granulosa luteine cellen geproduceerd?
Progesteron ook nog wel oestrogeen. En inhibine A.
Hoe is de tuba opgebouwd?
Een deel van de tuba ligt vast in de wand van de uterus = het intramurale deel, de tuba bestaat uit een smal gedeelte de isthmus, een wat breder gedeelte naar distaal = de ampulla, en een trechtervormige uitmonding = infundibulum.
Hoe is de wand van de tuba opgebouwd?
Een sterk geplooid slijmvlies (binnenste laag), bestaande uit éénlagig epitheel met eronder een lamina propria waarin veel kleine bloedvaten. Let op de afwisseling van trilhaar- en klierepitheelcellen; Twee niet duidelijk van elkaar gescheiden spierlagen
Welk functioneel nut heeft de combinatie van kliercellen en trilhaarcellen in de wand van de tuba?
Kliercellen zorgen voor voeding van de eicel en de trilhaalcellen zorgen voor voortbeweging van de eicel.
Hoe is de baarmoederwand opgebouwd?
Het endometrium met cylindrisch epitheel en stroma, waarin zich tubulaire klieren bevinden. De klieren zijn bekleed met eenlagig cylindrisch epitheel. De grens van endometrium en myometrium is in de proliferatie fase niet scherp afgetekend. In de epitheelcellen zijn delingsfiguren zichtbaar. Om het myometrium heen ligt de serosa en deze bestaat uit een dunne laag mesotheelcellen met daaronder losmazig bindweefsel. De serosa gaat over in het peritoneum.
Hoe is het myometrium opgebouwd?
Het myometrium bevat spiercellen in bundels die in verschillende richtingen verlopen. Het myometrium bestaat uit drie lagen die niet scherp van elkaar te onderscheiden zijn: een binnenste en buitenste laag met longitudinale en schuin verlopende gladde spiervezels en een brede middelste laag met circulaire spierbundels. Tussen de spierbundels bevinden zich bindweefsel en fibroblasten. Tussen de middelste en de buitenste spierlaag bevinden zich de doorsneden van de middelgrote bloedvaten, het myometrium is zeer goed gevasculariseerd. Het myometrium verandert niet tijdens de secretie- en proliferatiefase. Het onderscheid tussen myometrium en endometrium is beter te onderscheiden in de secretiefase.
Hoe kun je de overgang tussen het myometrium en het endometrium goed zien?
De grens tussen myometrium en endometrium is in de secretie fase veel beter te zien dan in de proliferatie fase. Bij lage vergroting valt de grote celrijkdom van het stroma van het endometrium op. Bij sterkere vergroting lijkt het stroma op mesenchym met enigszins stervormige cellen waartussen weinig vezels. Verder zijn er veel arteriolen en kleine arteriën aanwezig.
