Pulmologija 5.3: pneumotoraks Flashcards
Što je to?
Zrak u pleuralnom prostoru (kroz bilo koji pleuralni prostor) i može kompresirati pluća
Kakvi mogu biti?
Spontani:
- primarni: bez precipitirajućeg događaja u prethodno zdravim plućima.
- sekundarni: kao komplikacija neke bolesti pluća
Traumatski:
- ijatrogeni (od procedura: central line placement, toracenteza i bronhoskopija)
- neijatrogeni (penetrantne ozljede: stabbing, gun shots ili tupe ozljede koje mogu frakturirati rebra)
Prezentacija?
Sudden onset ipsilateralne pleuritične boli u prsima i dispneja (one sideness of pain+short breath)
Faktori rizika?
Primarni spontani, tipično:
- visok, mršav, prethodno zdrav muškarac –> ima pulm reserve pa nema severe respiratory distress
- faktor rizika: pušenje (rizik za subpleural bleps: air filled sacs u apices)
- Marfanov sindrom
Sekundarni spontani:
- gori disease course od primarnog jer imaju manji reserve
- KOPB (najčešći)
- rak, TBC, CF, nekrotizirajuća pneumonija
- pitati za procedure –> možda je nespontani
- tahipneja, tahikardija (kombinacija dispneje, boli, kompresije pluća)
- smanjen chest rise i povećana rezonancija prekutatorno na strani pneumotoraksa, tiši zvukovi disanja na zahvaćenoj strani
Imaging?
Dijagnosticira se pomoću RTG: potražiti visceralnu pleuralnu liniju –> nakon toga ne bi trebalo biti lung markings
Terapija?
Ovisno o veličini i etiologiji
Svi: suplementalni kisik –> povećana resorpcija pleuralnog zraka
Za male pneumotorakse koji ne rade hemodin kompromitet: suplementalni kisik+čekanje (ako ne progrediraju, nakon par h opservacije mogu doma)
Veliki/simptomatski: needle aspiracija (pogotovo u primarnom spontanom), tube thoracostomy ako ovo prvo ne pomaže ili pacijent ima plućnu bolest –> veća šansa ponovne bolesti ili ekspanzije (a imaju i manju rezervu, riskantiji su) –> čak i do 50% osoba sa spontanim pneumotoraksom dobije ponovo
Nakon liječenja smanjenje rizika…
-prestanak pušenja (dovodi do primarnog i ima utjecaj u COPD-sekundarnom)
Što je tenzijski pneumotoraks?
Zrak u pleuralnom prostoru koji uđe pri inspiriju, ali ne može izaći pri ekspriju –> nakupljanje zraka –> povišenje intratorakalnog tlaka –> lung kolaps
Medical emergency!!!!
Prezentacija?
Dispneja, unilateralna pleuritična bol, ali simptomi intenzivniji (zbog dispneje i tahipneje ne mogu puno pričati)
Uzroci?
Ne spontano, ozbiljna trauma, CPR i meh ventilacija (pogotovo pri receiving high PEEP)
Čak i ako se pneumotoraks čini stabilan, ne znači da ne može progredirati
–> šok (hipotenzija, tahikardija, hipoksemija) zbog poremećenog venous return
Pregled?
Kao i običan: tiši zvukovi, perkutatorno povećana rezonancija
Za tenzijski sepc: jugularna venska distenzija (remeti venous return zbog povišenja intrator tlaka), trahealna devijacija (pneumotoraks toliko intenzivan da gura suprotno od strane pneumotoraksa)
RTG?
Isto kao i obični, ali povećano
Vidi se trahealna devijacija
Ako netko ima hipotenziju i znakove pneumotoraksa…?
Ne čekati RTG!
Needle decompression –> ako je dobro napravljeno, instantno poboljšanje (velika injekcija u 2. interkostalni prostor u midklavikularnoj liniji ili 5. intrakost u midaksilarnoj), nakon toga tube thoracostomyja jer će mu vjerojatno trebati
