Dodatek do endokrynów Flashcards
Cushing objawy metaboliczne i ich etiopatogeneza
hiperlipidemia – kortyzol ↑ syntezę VLDL i FFA + ↓ aktywności lipazy śródbłonkowej (↓HDL)
poliuria, kamica nerkowa
cukrzyca przedreceptorowa - w skutek nadmiaru GKS o działaniu hiperglikemizującym dochodzi do podwyższenia stężenia glukozy we krwi. Kortyzol pobudza glukoneogenezę i glikogenogenezę oraz zmniejsza wychwyt i zużywanie glukozy przez tkanki (insulinooporność). Rozwija się tzw. „cukrzyca III typu”, czyli przedreceptorowa.
objawy tężyczki
parestezje obwodowe i okołoustne
kurcze nadgarstków i stóp, niepokój
napady drgawek bez utraty przytomności, skurcz krtani i oskrzeli
objaw Chwostka
obajw Erba
Orbitopatia tarczycowa
orbitopatii obserwujemy wytrzesz oczu, retrakcję powiek, zaburzenia konwergencji i w ostateczności uszkodzenie rogówki i nerwu wzrokowego (ubytki w polu widzenia). Patomechanizm:
Pojawienie się przeciwciał anty-TSHR działających na receptory TSHR fibroblastów ->pobudzenie fibroblastów do produkcji cytokin (chemokin) -> napływ limfocytów Th1 (dodatkowy ↑ produkcji TRAB) -> naciek limfocytarny tkanek miękkich oczodołu (w tym mięśni szkieletowych) -> (objawy związane z aktywacją Th2) ich zwłóknienia i stłuszczenia, co skutkuje wysunięciem gałki i uszkodzeniem gałki ocznej
Definicja i przyczyny przedwczesnego wygasania jajników
Definicja - wyczerpanie puli pęcherzyków związkowych przed 40 r.ż
Przyczyny:
- czynniki genetyczne, związane z uszkodzeniem chromosomu X (zesp. Turnera)
- niedobory enzymatyczne, skutkiem czego jest nieprawidłowa struktura chemiczna hormonów
płciowych żeńskich
- choroby autoimmunologiczne
- choroby zakaźne, np. malaria, ospa, zapalenie przydatków w przebiegu świnki
- limfocytarne zapalenie jajników
- działania lecznicze (radioterapia, chemioterapia)
Przyczyny nadciśnienia tętniczego w guzie chromochłonnym
Przyczyny nadciśnienia:
- skurcz naczyń poprzez oddziaływanie katecholamin na receptory alfa 1 i odziaływanie na receptory beta 1 w sercu (pobudzenie siły i częstości skurczów mięśnia sercowego)
- wtórna aktywacja RAA
Profil hormonalny PCOS
Hiperinsulinemia
❖ Hiperandrogenizm: wzrost stężenia testosteronu całkowitego oraz wzrost indeksu wolnego testosteronu;
wzrost stężenia DHEA-S i androstendionu
❖ wzrost stężenia (częstości i amplitudy impulsacji) GnRH
❖ zwiększony stosunek LH/FSH (LH w normie lub podwyższone)
❖ wzrost stężenia estrogenów
❖ często ↑ PRL
Co wchodzi w skład MEN1
guzy przysadki (naj. prolactinoma)
- NEN trzustki (NEN-nowotwory endokrynne)
- pierwotna nadczynność przytarczyc
Kryteria rozpoznania PCOS
- rzadkie jajeczkowanie lub jego brak
- kliniczne i/lub biochemiczne objawy hiperandrogenizmu
- wielotorbielowatość jajników w obrazie USG - 20 pęcherzyków o średnicy 2-9 mm
MEN 2A
rak rdzeniasty tarczyc + guz chromochłonny (w 3-4 dekadzie życia) + późno nadczynność
przytarczyc
MEN 2B
rak rdzeniasty tarczycy + anomalie fenotypowe obejmujące nerwiaki i nerwiakozwojaki
błon śluzowych
