63. Choroba Alzheimera - patogeneza, diagnostyka, różnicowanie, leczenie Flashcards

1
Q

Definicja choroby Alzheimera

A

Heterogenna etiologicznie grupa zaburzeń związanych ze starzeniem, interakcjami genetycznymi, i środowiskowymi, powodująca niszczenie mózgu, prowadzące do upośledzenia funkcji poznawczych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Epidemiologia choroby Alzheimera

A

Najczęstszy zespół neurodegeneracyjny przebiegający z otępieniem.

Najczęściej chorują kobiety, głównie po 65rż (postać sporadyczna, 99%), lub już po 40rż (postać rodzinna, 1%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czynniki ryzyka zachorowania na chorobę Alzheimera

A

Wiek, zespół Downa, obciążenie dziedziczne, polimorfizm ApoE 4, uraz głowy, płeć żeńska, depresja, samotność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakie procesy patofizjologiczne leżą u podstaw choroby Alzheimera?

A
  • Agregatry Beta Amyloidu (blaszki starcze)
  • Zwyrodnienie Neurofibrylarne związane z białkiem Tau
  • Zaburzenia przewodnictwa cholinergicznego
  • Zanik neuronów kory
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czynniki protekcyjne w chorobie Alzheimera

A

Lepsze wykształcenie, leczenie przeciwzapalne, estrogeny, papierosy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Opisz patogenezę genetycznie uwarunkowanej choroby Alzheimera

A

Mutacje białka prekursorowego amyloidu (APP- amyloid precursor protein) (chromosom 21)

Mutacja genu perseniliny 1 (chromosom 14)

Mutacja genu perseniliny 2 (chromosom 1)

Nosicielstwo wszystkich trzech mutacji - pewna choroba Alzheimera!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jaki gen jest isotny w patogenezie postaci sporadycznej choroby Alzheimera?

A

APOE4, czyli apolipoproteina 4, gen na chromosomie 19.

Oba allele oznaczone jako epsilon 4 zwiększają ryzyko zachorowania, epsilon2: zmniejsza.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co to apolipoproteina?

A

Składnik HLD, VLDL, chylomikronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Patogeneza choroby Alzheimera - wymień 2 zaburzenia związane z białkami

A

2 zjawiska:

  • Amyloid ß jest częścią biała APP (amyloid precursor protein). Sekretazy beta i gamma oddzielają amyloid ß od APP. W normalnych warunkach zapobiega to gromadzeniu amyloidu w tkance mózgowej, jednak w chorobie Alzheimera - ulega agregacji.
  • Zmiany neurofibrylarne związane z białkiem Tau
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Co to białko Tau? Jakie ma funkcje?

A

Białko występujące niemal wyłącznie w tkance nerwowej, odpowiadające za stabilizację mikrotubul neuronów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Białko Tau - rola w chorobie Alzheimera

A

Nadmierna fosforylacja białka Tau powoduje zmiany określane jako zwyrodnienie neurofibrylarne, co sprzyja śmierci neuronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Gdzie lokalizują się uszkodzenia w chorobie Alzheimera?

A

Hipokamp, kora węchowa, kora nowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wymień zaburzenia (oprócz białka Tau i AmyloiduB) prowadzące do rozwoju choroby Alzheimera

A
  • Ciałka hirano gromadzące aktynę
  • Zwyrodnienie ziarnisto-wodniczkowe
  • Zanik synaps
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Choroba Alzheimera: opisz zaburzenie związane z neuroprzekaźnikami

A

Uszkodzenie synaps i agregacja białek prowadzi do upośledzenia przewodnictwa cholinergicznego. Obiżone są także stężenia NA, D, serotoniny. Skutkiem są zaburzenia komunikacji intra- i inter- neuronalnej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jakie są pierwsze objawy choroby Alzheimera?

A

Problemy z koncentracją, upośledzenie tworzenia nowych wspomnień i uczenia nowych czynności, za to dobrze zachowane wspomnienia z przeszłości i umiejętności nabyte przed chorobą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Objawy średnio zaawansowanej choroby Alzheimera

A

Postępujące otępienie, zaburzenia pozapiramidowe (hipertoniczno-hiperkinetyczne), objawy deliberacyjne, zaburzenia psychiatryczne (depresja, omamy)

Sundowning

17
Q

Opisz objaw: sundowning (Alzheimer)

A

Nasilenie objawów otępienia (pogorszenie kontaktu, dezorientacja) w godzinach wieczornych, związany z rytmem cyrkadialnym. Prawdopodobnie ma związek z uwalnianiem melatoniny

18
Q

Objawy zaawansowanej choroby Alzheimera

A

Dysautonomia, zaburzenia kontroli zwieraczy, zaburzenia chodu aż do unieruchomienia, zaburzenia zachowania (agresja, niepokój), zespół rzekomoopuszkowy

19
Q

Na co umierają pacjenci chorzy na Alzheimera?

A

Infekcje układu oddechowego i moczowego

20
Q

Jaka skala służy do oceny przebiegu klinicznego choroby Alzheimera?

A

Global deterioration scale

21
Q

Struktura OUN w szczególności ulegająca degeneracji w chorobie Alzheimera (nazwa+funkcja)

A

Jądro podstawne Mayerta, część układu cholinergicznego, ma połączenia z korą nową

22
Q

Kryteria rozpoznania choroby Alzheimera

A
  1. Narastajacy deficyt poznawczy
  2. Zaburzenia utrudniające funkcjonowanie
  3. Powolny początek, stopniowe narastanie otępienia
  4. Wykluczenie innych przyczyn otępienia
  5. Brak zaburzeń świadomości
23
Q

Choroba Alzheimera: opisz leczenie wydłużające życie chorego

A

Leki hamujące aktywność acetylocholonoesteraz

Donepezil i rywastygmina

Antagonista receptora NMDA

Memantyna

24
Q

Objawy uboczne acetylocholinoesteraz

A

Wymioty, biegunki, spadek apetytu

25
Q

Jak leczymy zaburzenia psychotyczne u osób z Alzheimerem?

A

Neuroleptyki atypowe

Olanzapina i kwetiapina

Ponieważ są pozbawione efektu cholinolitycznego - w porównaniu z neuroleptykami klasycznymi

26
Q

Choroba Alzheimera: wymień przydatne badania obrazowe

A

MR, TK

SPECT

FDG-PET

Pittsburg-compound B

27
Q

Alzheimer: co zobaczysz w MR/TK?

A

Zanik kory mózgowej :czołowej, ciemieniowej, skroniowej, a w szczególności hipokampa. Poszerzenie komór bocznych i bruzd korowych.

28
Q

Alzheimer: co zobaczysz w badaniu SPECT?

A

Zaburzenia regionalnego przepływu mózgowego

29
Q

Alzheimer: co zobaczysz w badaniu FDG-PET?

A

Zmniejszone zużycie glukozy

30
Q

Alzheimer: co zobaczysz w badaniu Pittsburg Compound-beta?

A

Przyżyciowe złogi amyloidu beta

31
Q

Alzheimer: Co znajdziesz w płynie mózgowo-rdzeniowym?

A

Białko Tau (wysokie)

i amyloid (niski)

32
Q

Średnie przeżycie pacjentów z chorobą Alzheimera

A

Ok 10 lat

33
Q
A

Rozlane zmiany w istocie białej widoczne jako hipointensywne w TK

34
Q

Białko tau i beta-amyloid : lokalizacja względem komórki (wewnątrz? na zewnątrz?)

A

Tau: Wewnątrzkomórkowo

Amyloid: Zewnątrzkomórkowo

35
Q

Jak mówimy na struktury zbudowane z amyloidu i zdegenerowanych komórek astro- i mikrogleju?

A

Blaszki starcze lub amyloidowe