23. Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe - przyczyny, objawy, leczenie, rodzaje wgłobienia Flashcards
Jaka doktryna opisuje wartość ciśnienia wewnątrzczaszkowego?
Doktryna Munro-Kellego
Objętość mózgu i guza + objętość zalegającej krwi + objętość płynu mózgowo-rdzeniowego
Jakie jest prawidłowe ciśnienie wewnątrzczaszkowe?
150-200mmH20
Jak można podzielić przyczyny wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego?
Spowodowane wzrostem objętości wewnątrz czaszki
Spowodowane zaburzeniem odpływu PMR lub zastojem krwi żylnej
Wymień przyczyny wzrostu objętości wewnątrzczaszki, które powodują wzrost ciśnienia
● guz mózgu – nowotworowy, pasożytniczy, ropień, ziarniniak zapalny
● krwiaki i krwotoki,
● masywny obrzęk mózgu – pourazowy, stany zapalne centralnego układu nerwowego,
● zawał struktur mózgowia
● zatrucia (np. ołów, środki owadobójcze)
Wymień przyczyny utrudnionego odpływu PMR w patogenezie nadciśnienia śródczaszkowego
● krwotoki podpajęczynówkowe
● wodogłowie
● zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu
● wady wrodzone
● nowotwory
● brak pełnej drożności żyły głównej górnej
● problemy kardiologicznymi (prawokomorowa niewydolność serca i nadciśnienie płucne)
W jaki sposób guzy nowotworowe powodują wzrost ciasnoty wewnątrzczaszkowej? Wymień etapy
Najpierw : obrzęk naczyniopochodny
Potem: obrzęk cytotoksyczny
Opisz obrzęk naczyniopochodny w patogenezie wzmożonego ICP
Opisz obrzęk cytotoksyczny w patogenezie wzmożonego ICP
Wymień objawy podmiotowe przy wzmożonym ICP
bóle głowy, nudności, wymioty, bóle głowy nasilają się w godzinach porannych i mają charakter przewlekły, narastają w miarę wzrostu ciśnienia śródczaszkowego
Wymień objawy przedmiotowe przy wzmożonym ICP (8)
- ● Obrzęk tarcz nerwów wzrokowych
- ● Bradykardia, a przy rozpoczynającym się wgłobieniu – przyspieszenie tętna
- ● Zaburzenia świadomości, narastająca śpiączka
- ● Wzrost skurczowego ciśnienia tętniczego – objaw Cushinga – podrażnienie ośrodków współczulnych
- ● Zaburzenia oddechu
- ● Uszkodzenie nerwów odwodzących
- ● Uogólnione napady padaczkowe
- ● Napady Brunsa
Co to napady Brunsa?
Zespół neurologiczny spowodowany obecnością guza lub torbieli w komorze IV mózgu albo w linii środkowej móżdżku i III komory. Objawy występują po zmianie pozycji głowy, gdy zmiana (torbiel, guz) zamyka przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu.
- silne bóle głowy
- gwałtowne wymioty, często niepoprzedzone mdłościami
- zaburzenia równowagi, zawroty głowy.
Co wchodzi w skład triady Cushinga?
wysokie ciśnienie
nieregularny oddech
bradykardia
Co to wgłobienie?
Stan, w którym wzrost ciśnienia śródczaszkowego prowadzi do przemieszczenia części mózgowia z fizjologicznego przedziału anatomicznego do innego
Wymień rodzaje wgłobienia (5)
1) wgłobienie zakrętu obręczy pod sierp mózgu (nadnamiotowe)
2) wgłobienie osiowe pnia mózgu w otwór wielki
3) wklinowanie zakrętu przyhipokampowego we wcięcie namiotu (podnamiotowe)
4) wgłobienie migdałków móżdżku w otwór wielki
5) wgłobienie tylne
Opisz wgłobienie zakrętu obręczy pod sierp mózgu (nadnamiotowe)
Zazwyczaj nie ma uciśnięcia ważnych życiowo struktur; wgłobienie zakrętu obręczy do przestrzeni między dolnym brzegiem sierpa mózgu, a górną powierzchnią ciała modzelowatego; Możliwy ucisk tętnicy mózgowej przedniej
Opisz wgłobienie osiowe pnia mózgu w otwór wielki -
polega na przemieszczeniu w otwór wielki całego pnia mózgu. Dochodzi do napięcia i rozerwania gałęzi przeszywających odchodzących od tętnicy podstawnej i krwotoku do pnia
(2)
Objawy ostrego wklinowania osiowego pnia mózgu
Prowadzi do nagłej śmierci w związku z uszkodzeniem ośrodka oddechowego. Typowo występuje bezdech przy zachowanej świadomości pacjenta.
Opisz wklinowanie zakrętu przyhipokampowego we wcięcie namiotu (podnamiotowe)
gdy przyśrodkowa część płata skroniowego nazywana hakiem zakrętu przyhipokampowego przemieszcza się między wcięcie brzegu namiotu a śródmózgowie; następuje uciśnięcie tożstronego konaru mózgu i tętnicy tylnej mózgu oraz śródmózgowia. (3)
Opisz objawy wklinowania zakrętu przyhipokamowego
Uciśnięcie nerwu III :rozszerzenie źrenicy i brak reakcji na światło po stronie zmiany wywierającej ucisk. do rozszerzenia źrenicy po drugiej stronie dochodzi w późniejszym okresie – ucisk przeciwnego konara mózgu -
Uciśnięcie śródmózgowia powoduje kolejno:
- objawy uszkodzenia dróg piramidowych: przeciwstronny niedowład połowiczy i objaw Babińskiego - zaburzenia przytomności;
- sztywność odmóżdżeniową z prężeniami;
- niewydolność krążeniowo-oddechową i śmierć.
Możliwa ślepota korowa (uszkodzenie płatów potylicznych)
Opisz wgłobienie migdałków móżdżku w otwór wielki
Polega na przemieszczeniu migdałków móżdżku do otworu wielkiego – przy procesach toczących się w tylnej jamie czaszki (4)
Opisz objawy wgłobienia migdałków móżdżku
narastające objawy uszkodzenia pnia mózgu przez ucisk z zaburzeniami świadomości
- zaburzenia z nerwów czaszkowych
- niedowład czterokończynowy
- bradykardia, zaburzenia oddychania
Opisz wgłobienie tylne (pokrywowe)
Rzadko spotykana patologia, polegająca na ucisku tylnych części przyśrodkowych płatów skroniowych na wzgórki górne blaszki pokrywy
Jak nazywamy krwotoki będące skutkiem wgłobienia?
Krwotoki Dureta
Leczenie wzmożonego ICP
Zachowawcze: diuretyki, leki osmotycznie czynne (mannitol), preparaty steroidowe, ułożenie głowy ułatwiające odpływ żylny, hiperwentylacja, śpiączka barbituranowa
Inwazyjne: operacyjne np. założenie zastawki w wodogłowiu, odbarczenie mózgu poprzez otwarcie płatowe czaszki, ewakuacja krwiaka.
U kogo rozważamy intubację dotchawiczą?
GCS ponizej 8
Co można podać w celu obniżenia ICP, jeśli nie zadziała mannitol?
Więcej mannitolu
Sól hipertoniczną 3%
Acetazolamid (zmniejsza produkcję PMR)
W jakich sytuacjach możemy podać sterydy (nadciśnienie śródczaszkowe)
Podawanie GKS jest uzasadnione we wzroście ICP powodowanym guzami mózgu. GKS zmniejszają obrzęk naczyniopochodny, dominujący w guzach mózgu. Nie zaleca się ich stosowania w urazach czaszkowo-mózgowych
Jak długo możemy podawać mannitol?
Jak najkrócej, przy wlewie ciągłym lub długotrwałym stosowaniu mannitolu (powyżej 72 h) istnieje ryzyko rozszczelnienia bariery krew–mózg i akumulacji płynów śródmózgowo (tzw. efekt z odbicia).
Wymień rodzaje obrzęku wewnątrzczaszkowego
Obrzęk naczyniowy
Obrzmienie mózgu
Obrzęk cytotoksyczny
Opisz obrzęk naczyniowy mózgu
Wywołany uszkodzeniem bariery krew-mózg, przesiąkanie płynu do przestrzeni miedzykomórkowej istoty białej
Opisz obrzmienie mózgu
Utrudnienie odpływu żylnego
Wzrost objętości krwi przy rozszerzonym łożysku naczyniowym, upośledzenie autoregulacji naczyń
Opisz obrzęk cytotoksyczny mózgu
Wywołany zaburzeniami niedokrwiennymi i metabolicznymi
