23. Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe - przyczyny, objawy, leczenie, rodzaje wgłobienia

Question 1

Jaka doktryna opisuje wartość ciśnienia wewnątrzczaszkowego?

Answer 1

Doktryna Munro-Kellego

Objętość mózgu i guza + objętość zalegającej krwi + objętość płynu mózgowo-rdzeniowego

Question 2

Jakie jest prawidłowe ciśnienie wewnątrzczaszkowe?

Answer 2

150-200mmH20

Question 3

Jak można podzielić przyczyny wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego?

Answer 3

Spowodowane wzrostem objętości wewnątrz czaszki

Spowodowane zaburzeniem odpływu PMR lub zastojem krwi żylnej

Question 4

Wymień przyczyny wzrostu objętości wewnątrzczaszki, które powodują wzrost ciśnienia

Answer 4

● guz mózgu – nowotworowy, pasożytniczy, ropień, ziarniniak zapalny

● krwiaki i krwotoki,

● masywny obrzęk mózgu – pourazowy, stany zapalne centralnego układu nerwowego,

● zawał struktur mózgowia

● zatrucia (np. ołów, środki owadobójcze)

Question 5

Wymień przyczyny utrudnionego odpływu PMR w patogenezie nadciśnienia śródczaszkowego

Answer 5

● krwotoki podpajęczynówkowe

● wodogłowie

● zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu

● wady wrodzone

● nowotwory

● brak pełnej drożności żyły głównej górnej

● problemy kardiologicznymi (prawokomorowa niewydolność serca i nadciśnienie płucne)

Question 6

W jaki sposób guzy nowotworowe powodują wzrost ciasnoty wewnątrzczaszkowej? Wymień etapy

Answer 6

Najpierw : obrzęk naczyniopochodny

Potem: obrzęk cytotoksyczny

Question 7

Opisz obrzęk naczyniopochodny w patogenezie wzmożonego ICP

Answer 7

Question 8

Opisz obrzęk cytotoksyczny w patogenezie wzmożonego ICP

Answer 8

Question 9

Wymień objawy podmiotowe przy wzmożonym ICP

Answer 9

bóle głowy, nudności, wymioty, bóle głowy nasilają się w godzinach porannych i mają charakter przewlekły, narastają w miarę wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

Question 10

Wymień objawy przedmiotowe przy wzmożonym ICP (8)

Answer 10

1. ● Obrzęk tarcz nerwów wzrokowych
2. ● Bradykardia, a przy rozpoczynającym się wgłobieniu – przyspieszenie tętna
3. ● Zaburzenia świadomości, narastająca śpiączka
4. ● Wzrost skurczowego ciśnienia tętniczego – objaw Cushinga – podrażnienie ośrodków współczulnych
5. ● Zaburzenia oddechu
6. ● Uszkodzenie nerwów odwodzących
7. ● Uogólnione napady padaczkowe
8. ● Napady Brunsa

Question 11

Co to napady Brunsa?

Answer 11

Zespół neurologiczny spowodowany obecnością guza lub torbieli w komorze IV mózgu albo w linii środkowej móżdżku i III komory. Objawy występują po zmianie pozycji głowy, gdy zmiana (torbiel, guz) zamyka przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu.

• silne bóle głowy
• gwałtowne wymioty, często niepoprzedzone mdłościami
• zaburzenia równowagi, zawroty głowy.

Question 12

Co wchodzi w skład triady Cushinga?

Answer 12

wysokie ciśnienie

nieregularny oddech

bradykardia

Question 13

Co to wgłobienie?

Answer 13

Stan, w którym wzrost ciśnienia śródczaszkowego prowadzi do przemieszczenia części mózgowia z fizjologicznego przedziału anatomicznego do innego

Question 14

Wymień rodzaje wgłobienia (5)

Answer 14

1) wgłobienie zakrętu obręczy pod sierp mózgu (nadnamiotowe)
2) wgłobienie osiowe pnia mózgu w otwór wielki
3) wklinowanie zakrętu przyhipokampowego we wcięcie namiotu (podnamiotowe)
4) wgłobienie migdałków móżdżku w otwór wielki
5) wgłobienie tylne

Question 15

Opisz wgłobienie zakrętu obręczy pod sierp mózgu (nadnamiotowe)

Answer 15

Zazwyczaj nie ma uciśnięcia ważnych życiowo struktur; wgłobienie zakrętu obręczy do przestrzeni między dolnym brzegiem sierpa mózgu, a górną powierzchnią ciała modzelowatego; Możliwy ucisk tętnicy mózgowej przedniej

Question 16

Opisz wgłobienie osiowe pnia mózgu w otwór wielki -

Answer 16

polega na przemieszczeniu w otwór wielki całego pnia mózgu. Dochodzi do napięcia i rozerwania gałęzi przeszywających odchodzących od tętnicy podstawnej i krwotoku do pnia

(2)

Question 17

Objawy ostrego wklinowania osiowego pnia mózgu

Answer 17

Prowadzi do nagłej śmierci w związku z uszkodzeniem ośrodka oddechowego. Typowo występuje bezdech przy zachowanej świadomości pacjenta.

Question 18

Opisz wklinowanie zakrętu przyhipokampowego we wcięcie namiotu (podnamiotowe)

Answer 18

gdy przyśrodkowa część płata skroniowego nazywana hakiem zakrętu przyhipokampowego przemieszcza się między wcięcie brzegu namiotu a śródmózgowie; następuje uciśnięcie tożstronego konaru mózgu i tętnicy tylnej mózgu oraz śródmózgowia. (3)

Question 19

Opisz objawy wklinowania zakrętu przyhipokamowego

Answer 19

Uciśnięcie nerwu III :rozszerzenie źrenicy i brak reakcji na światło po stronie zmiany wywierającej ucisk. do rozszerzenia źrenicy po drugiej stronie dochodzi w późniejszym okresie – ucisk przeciwnego konara mózgu -

Uciśnięcie śródmózgowia powoduje kolejno:

• objawy uszkodzenia dróg piramidowych: przeciwstronny niedowład połowiczy i objaw Babińskiego - zaburzenia przytomności;
• sztywność odmóżdżeniową z prężeniami;
• niewydolność krążeniowo-oddechową i śmierć.

Możliwa ślepota korowa (uszkodzenie płatów potylicznych)

Question 20

Opisz wgłobienie migdałków móżdżku w otwór wielki

Answer 20

Polega na przemieszczeniu migdałków móżdżku do otworu wielkiego – przy procesach toczących się w tylnej jamie czaszki (4)

Question 21

Opisz objawy wgłobienia migdałków móżdżku

Answer 21

narastające objawy uszkodzenia pnia mózgu przez ucisk z zaburzeniami świadomości

• zaburzenia z nerwów czaszkowych
• niedowład czterokończynowy
• bradykardia, zaburzenia oddychania

Question 22

Opisz wgłobienie tylne (pokrywowe)

Answer 22

Rzadko spotykana patologia, polegająca na ucisku tylnych części przyśrodkowych płatów skroniowych na wzgórki górne blaszki pokrywy

Question 23

Jak nazywamy krwotoki będące skutkiem wgłobienia?

Answer 23

Krwotoki Dureta

Question 24

Leczenie wzmożonego ICP

Answer 24

Zachowawcze: diuretyki, leki osmotycznie czynne (mannitol), preparaty steroidowe, ułożenie głowy ułatwiające odpływ żylny, hiperwentylacja, śpiączka barbituranowa

Inwazyjne: operacyjne np. założenie zastawki w wodogłowiu, odbarczenie mózgu poprzez otwarcie płatowe czaszki, ewakuacja krwiaka.

Question 25

U kogo rozważamy intubację dotchawiczą?

Answer 25

GCS ponizej 8

Question 26

Co można podać w celu obniżenia ICP, jeśli nie zadziała mannitol?

Answer 26

Więcej mannitolu

Sól hipertoniczną 3%

Acetazolamid (zmniejsza produkcję PMR)

Question 27

W jakich sytuacjach możemy podać sterydy (nadciśnienie śródczaszkowe)

Answer 27

Podawanie GKS jest uzasadnione we wzroście ICP powodowanym guzami mózgu. GKS zmniejszają obrzęk naczyniopochodny, dominujący w guzach mózgu. Nie zaleca się ich stosowania w urazach czaszkowo-mózgowych

Question 28

Jak długo możemy podawać mannitol?

Answer 28

Jak najkrócej, przy wlewie ciągłym lub długotrwałym stosowaniu mannitolu (powyżej 72 h) istnieje ryzyko rozszczelnienia bariery krew–mózg i akumulacji płynów śródmózgowo (tzw. efekt z odbicia).

Question 29

Wymień rodzaje obrzęku wewnątrzczaszkowego

Answer 29

Obrzęk naczyniowy

Obrzmienie mózgu

Obrzęk cytotoksyczny

Question 30

Opisz obrzęk naczyniowy mózgu

Answer 30

Wywołany uszkodzeniem bariery krew-mózg, przesiąkanie płynu do przestrzeni miedzykomórkowej istoty białej

Question 31

Opisz obrzmienie mózgu

Answer 31

Utrudnienie odpływu żylnego

Wzrost objętości krwi przy rozszerzonym łożysku naczyniowym, upośledzenie autoregulacji naczyń

Question 32

Opisz obrzęk cytotoksyczny mózgu

Answer 32

Wywołany zaburzeniami niedokrwiennymi i metabolicznymi