42. Choroba Parkinsona - patomechanizm, obraz kliniczny, leczenie farmakologiczne, terapie stosowane w późnym okresie choroby Flashcards
Definicja choroby Parkinsona
Postępująca choroba neurozwyrodnieniowa, której podstawowym czynnikiem patogenetycznym jest niedobór dopaminy w prążkowiu, spowodowany obumieraniem istoty czarnej. Powoduje to rozwój tzw objawów osiowych.
Choroba Parkinsona - czynniki ryzyka
- Jest to choroba wieloczynnikowa - teoria “double hit”
- Obciążenie genetyczne - geny PARK
- Narażenie na pestycydy
- Narażenie na metale ciężkie
Choroba Parkinsona - koncepcje etio-patogenetyczne
Gromadzenie białek (alfa-synukleiny, odpowiedzialnej za transport aksonalny)
Stres oksydacyjny: wykryto niski poziom glutationu (antyoksydantu) w komórkach osób z PD
Procesy zapalne
Patomorfologiczne zmiany w chorobie Parkinsona
Degeneracja i zanik neuronów dopaminergicznych części zbitej istoty czarnej, mających zakończenia w prążkowiu. Występują też ciałka Lewy’ego
Choroba Parkinsona - gdzie występuja ciałka Lewy’ego (poza istotą czarną)
Klasyczne ciałka Lewy’ego występują też w :
- Jądrze szwu - są tam neurony serotoninergiczne
- Miejscu sinawym: noradrenergiczne
- Wzgórzu i podwzgórzu
- Poza OUN (sploty trzewne)
Korowe ciałka Lewy’ago występują w układzie limbicznym
Choroba Parkinsona - ogólnie o kryteriach rozpoznania
4 Etapowe kryteria:
- Etap 1: Rozpoznanie zespołu Parkinsonowskiego
- Etap 2: Kryteria wykluczenia choroby (z wywiadu)
- Etap 3: Kryteria wykluczenia choroby (z badań obrazowych)
- Etap 4: Kryteria wspomagające rozpoznanie (potrzebne 3)
Choroba Parkinsona : opisz uproszczone kryteria diagnostyczne
Choroba Parkinsona: wymień objawy osiowe
- Bradykinezja - trudność w zainicjowaniu i przyspieszeniu ruchu
- Drżenie (4-6Hz), zmniejsza się podczas wykonywania czynności
- Charakterystyczna postawa i chód
- Sztywność
Jaka sztywność występuje w chorobie Parkinsona?
Typu rury ołowianej i koła zębatego, dodatkowo Objaw Fromenta (pojawienie się drżeń w jednej kończynie, kiedy badamy napięcie w drugiej)
Diagnostyka obrazowa w chorobie Parkinsona - jakie badania?
MRI, USG,SPECT ze znacznikami dla dopaminy
MRI w chorobie Parkinsona - co wykryje?
Zmiany zwyrodnieniowe w istocie czarnej mózgu
USG przezczaszkowe w chorobie Parkinsona - co wykryje?
Hiperechogeniczność istoty czarnej
SPECT w chorobie Parkinsona - co wykryje?
Obniżony wychwyt znacznika w prążkowiu
Co jest charakterystycznego w leczeniu lewodopą (w okresie kilku lat)
Najpierw: Pierwszych parę lat to “miodowy miesiąc” - lewodopa działa cudownie
Potem następuje załamanie terapii, nazywane “Rajem utraconym”
Leczenie choroby parkinsona : wymien i opisz określenia związane z późnym okresem leczenia lewodopą
Fluktuacje (przerwy w działaniu leku)
opóźnienie czasu działania leku
skrócenie czasu działania lek
Dyskinezy
Pląsawicze: szczytu dawki, początku i końca dawki
Dystoniczne: wczesnoporanna, końca dawki